NYT: ABD-Ukrayna Anlaşması Güvenlik Garantisi İçermiyor, Ama Mineraller ABD’ye Akacak
ABD ile Ukrayna arasında Ukrayna’nın doğal kaynaklarını kapsayan mineral anlaşmasının detayları netleşmeye başladı. The New York Times’a (NYT) göre, Ukrayna’nın ABD’ye ödeyeceği miktar ve anlaşmanın içeriği, önceki taleplerden farklı bir yapıya sahip. Trump yönetimi döneminde talep edilen 500 milyar dolarlık ödeme bu taslakta yer almıyor.
ABD ve Ukrayna Arasında Kritik Anlaşma
Amerikalı ve Ukraynalı yetkililerin duyurduğu anlaşma, Ukrayna’nın bazı doğal kaynaklarından elde edilecek gelirin ABD’ye devredilmesini içeriyor. Ukrayna, doğal kaynakların gelecekte ticari gelirlerinden elde edilecek kazancın yarısını ABD fonuna aktaracak.
- ABD, fonda en büyük mali paya sahip olacak, ancak tamamına sahip olmayacak.
- Fon, bazı gelirleri Ukrayna’ya yeniden yatırım olarak yönlendirecek.
Ukrayna İçin Güvenlik Garantisi Yok
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, maden hakları karşılığında ülkesine güvenlik garantileri verilmesini talep etti. Ancak NYT tarafından incelenen taslak anlaşmada böyle bir taahhüt bulunmuyor.
Anlaşma, Ukrayna’nın gelecekte ABD’den alacağı yardımın iki katını geri ödemesini gerektiren bir madde içermiyor. Bu durum, Ukrayna tarafını önceki taslaklara kıyasla daha rahat hale getirdi.
Onay Süreci Nasıl İşleyecek?
Amerikalı bir yetkiliye göre:
- Salı günü anlaşmanın tercüme edilmiş son taslağı Ukrayna’ya iletildi.
- İlk olarak ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ukraynalı mevkidaşı anlaşmayı imzalayacak.
- Daha sonra Zelenskiy, Washington’da Trump ile resmi imza töreni için bir araya gelecek.
Anlaşma Neleri Kapsıyor?
Ukrayna’nın 100’den fazla önemli maden yatağını kapsayan bu anlaşmada kritik mineraller, petrol ve doğal gaz rezervleri öne çıkıyor.
Öne Çıkan Mineraller ve Stratejik Önemi
- Titanyum 🛠️
- İnşaat, havacılık ve tıbbi implant sektörlerinde kullanılıyor.
- Ukrayna, küresel titanyum üretiminin yaklaşık %6’sını karşılıyor.
- Lityum 🔋
- Elektrikli araç bataryalarında, ilaç ve endüstriyel ürünlerde kritik bir unsur.
- Ukrayna, Avrupa’nın toplam lityum rezervlerinin üçte birine sahip.
- Ancak bazı maden sahaları savaşın sürdüğü bölgelerde bulunuyor.
- Uranyum ☢️
- Nükleer santraller ve silah üretiminde kullanılıyor.
- Ukrayna, Avrupa’daki en büyük uranyum rezervlerine sahip.
- Nadir Toprak Elementleri 🌍
- Yeşil enerji, elektronik ve havacılık sektörlerinde kullanılıyor.
- Ukrayna’da büyük rezervler var, ancak çıkarma maliyetleri belirsiz.
Ukrayna, savaş öncesinde Elon Musk’a ülkedeki lityum madenlerine yatırım yapmasını önermişti. Ancak bu yatırımlar savaş nedeniyle askıya alınmıştı.
ABD İçin Stratejik Önemi Ne?
ABD, Çin ve Rusya gibi rakiplere bağımlılığı azaltmak için kritik mineralleri ve enerji kaynaklarını stratejik anlaşmalarla güvence altına almak istiyor. Bu anlaşma, ABD’nin Ukrayna’daki çıkarlarını daha da pekiştirmesine olanak tanıyacak.
Ancak, Ukrayna’nın güvenlik taleplerinin karşılanmamış olması, anlaşmanın iç siyasi dengeler açısından nasıl karşılanacağını belirsiz hale getiriyor.