Trump’ın Gümrük Hamlesi Küresel Piyasaları Sarstı: Sert Tarifeler, Sert Tepkiler
ABD Başkanı Donald Trump, beklenenin üzerinde sertlikte yeni gümrük tarifesi kararlarını duyurdu. Aralarında Avrupa Birliği ve Çin’in de bulunduğu 60’tan fazla ülkeye karşı uygulanan yeni tarifeler, küresel piyasalarda adeta deprem etkisi yarattı. ABD’nin ihracat ortaklarına karşı en az %10’dan başlayan tarifeler, bazı ülkelerde %40’ların üzerine çıktı. Türkiye ise %10 tarife oranı ile listedeki en düşük oranla karşılaştı.
Piyasalar Beklentinin Üzerinde Sarsıldı
Trump’ın açıklaması sonrası, finansal piyasalarda panik dalgası etkili oldu. S&P 500 ve Nasdaq 100 endeksleri Trump konuşması öncesinde pozitif kapatsa da, vadeli işlemlerde her iki endekste de %3’e yakın sert düşüşler yaşandı. Avrupa borsalarında da benzer bir tablo görüldü; Almanya, Fransa ve İtalya borsalarında kayıplar %1’in üzerine çıktı.
Güvenli Limanlar Yükseldi
Yatırımcılar, Trump’ın gümrük duvarlarını yükselten kararıyla birlikte ABD tahvilleri, altın ve Japon Yeni gibi güvenli limanlara yöneldi. ABD 10 yıllık tahvil getirisi 7 baz puan gerileyerek %4,05 seviyesine inerken, Bloomberg Dolar Endeksi %0,64 değer kaybetti. Altının onsu rekor seviyelere ulaşsa da, kapanışa doğru bir miktar gerileme gösterdi.
Asya ve Avrupa Borsaları Çöktü
Kararın ardından özellikle Asya ve Pasifik borsalarında ciddi kayıplar yaşandı. Japonya Nikkei 225 endeksi %3’ü aşan düşüşle günü kapattı. Hong Kong Hang Seng %2, Çin CSI 300 ise %0,7 kayıpla günü tamamladı. Aynı şekilde, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda tahvil piyasalarında da getiriler düşerken, Avrupa ve Kanada’da tahvil vadeli işlemleri yükseldi.
Sanayi ve Emtia Fiyatları Baskı Altında
Trump’ın özellikle Çin ve Asya ülkelerine uyguladığı yüksek tarifeler, endüstriyel emtialar üzerinde de sert bir baskı oluşturdu. Bakır, alüminyum ve çinko fiyatları, sanayi üretiminde daralma beklentileriyle geriledi. Öte yandan petrol fiyatları da riskten kaçış eğilimiyle düşüşe geçti.
En Sert Darbe Çin ve Avrupa’ya
Trump’ın açıkladığı tarifeler kapsamında Çin %34, Avrupa Birliği %20, Vietnam %46, Tayvan %32, Japonya %24, Irak %39 ve Suriye %41 oranında tarifeye tabi tutuldu. ABD’nin stratejik ortağı İsrail ise %17 ile listede yer aldı. Türkiye ise %10 ile nispeten düşük bir oranla listede kendine yer buldu. Kanada ve Meksika, Trump’ın açıklamasında şimdilik dışarıda bırakıldı.
Çin ve Avrupa Misilleme Sinyali Verdi
Özellikle Çin ve Avrupa Birliği, Trump’ın bu kararına karşı misilleme sinyalleri verdi. Çin Dışişleri Bakanlığı, toplam tarife yükünün %50’yi aşması durumunda karşı adımlar atılacağını duyurdu. Avrupa Komisyonu ise ABD’yi “korumacılığın bedelini” ödemekle uyardı.
Trump: “Zenginleşme Sırası Bizde”
Beyaz Saray’daki basın toplantısında konuşan Trump, “Yıllardır diğer ülkeler bizim sırtımızdan zenginleşti. Artık zenginleşme sırası bizde” ifadeleriyle kararın gerekçesini açıkladı. Trump, bu tarifeler sayesinde ABD sanayisinin, istihdamının ve ekonomisinin güçleneceğini savundu.
