Pasaport Kontrolleri Tarihe Karışıyor: Avrupa’ya Girişte Yeni Dönem
Avrupa Birliği, Schengen bölgesi girişlerinde devrim niteliğinde bir uygulama başlatıyor. 12 Ekim’den itibaren yürürlüğe girecek olan Giriş/Çıkış Sistemi (EES) sayesinde artık sınır kapılarında klasik pasaport kontrolleri tarih olacak. Türkiye dahil birçok ülke vatandaşları, yüz tanıma ve parmak izi teknolojileri ile dijital kiosklar aracılığıyla kimlik doğrulamasını gerçekleştirecek. Bu uygulama, sınır güvenliğini artırmayı ve sahte kimlik kullanımını önlemeyi hedefliyor.
EES Nedir ve Nasıl İşleyecek?
AB’nin yeni Giriş/Çıkış Sistemi, 12 Ekim’de 29 Schengen ülkesinde yürürlüğe girecek. Sistem, 10 Nisan 2026’da tam anlamıyla aktif hale gelecek. Artık Türkiye dahil birçok ülke vatandaşı, pasaport kontrollerini dijital olarak kendi başına yapabilecek.
AB Göç ve Entegrasyon Bakanı Kaare Dybvad Bek, sistemin dış sınırların daha güvenli olmasını sağlayacağını ve kontrolleri hızlandıracağını belirtti. Frontex sözcüsü Chris Borowski ise yolcuların sınırda zaman kazanması için bir mobil uygulama geliştirdiklerini duyurdu.
İlk etapta İsveç, Portekiz, İtalya, Macaristan ve Yunanistan uygulamayı kullanacak ülkeler arasında yer alıyor.
Pasaportlar Artık Gereksiz mi?
Yeni sistemle Schengen ülkelerine giriş yapan AB dışı yolcular, havaalanı, tren istasyonu veya sınır kapılarındaki dijital gişeler aracılığıyla kimlik ve biyometrik verilerini kaydedecek.
Pasaport bilgileri, yüz tanıma ve parmak izi verileri sisteme yüklenirken, 12 yaş altındaki çocuklardan parmak izi alınmayacak. Bu veriler üç yıl boyunca saklanacak; vize süresini aşanların kayıtları ise beş yıl boyunca sistemde kalacak.
Bu sayede AB’ye giriş, klasik pasaport kontrolleri olmadan hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilecek. Yani, yüzünü cihaza gösteren tüm vize sahipleri, Avrupa uçuşlarına sorunsuz binebilecek.
Sistem Kimleri Kapsıyor?
EES, AB vatandaşı olmayan kişilerin Schengen bölgesine giriş ve çıkışlarını dijital olarak kaydediyor. Sistem, kısa süreli ziyaretler için 25 AB üyesi ve dört AB dışı ülkeyi kapsıyor.
ABD, Kanada, Avustralya ve İngiltere vatandaşları gibi kısa süreli vizeden muaf olanlar da sisteme dahil olacak. Ancak İrlanda ve Güney Kıbrıs vatandaşları, AB ikamet izni sahipleri ve bazı özel statüdeki kişiler sistemden muaf tutulacak.
Gelecekte Yeni Vize Programı: ETIAS
Sığınmacılar için sistemin ilk etapta etkisi sınırlı olacak; verileri ayrı bir veri tabanı olan Eurodac’ta toplanıyor. Ancak uzmanlar, gelecekte EES’in sığınmacıların girişini zorlaştırabileceğini belirtiyor.
2026’da EES ile birlikte Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi (ETIAS) devreye girecek. Bu sistem, AB’ye kısa süreli seyahat edecek vatandaşların dijital izin almasını sağlayacak ve Avrupa’ya giriş süreçlerini kolaylaştıracak.
