NYT: “Trump’ın Otoriter Eğilimleri Erdoğan ve Diğer Liderleri Cesaretlendiriyor”
The New York Times (NYT), ABD Başkanı Donald Trump‘ın dünya genelindeki otoriter eğilimleri artırdığına dikkat çeken kapsamlı bir analiz yayınladı. Analizde, Trump’ın özellikle Türkiye, İsrail ve Sırbistan gibi ülkelerde otoriter yönetimlere dolaylı destek sağladığı vurgulandı.
İmamoğlu’nun Tutuklanması ve Trump’ın Sessizliği
NYT analizinde, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu‘nun tutuklanması sonrası Trump’ın sessiz kalmasının, Cumhurbaşkanı Erdoğan gibi liderlere cesaret verdiği ifade edildi. Trump, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada, “Türkiye iyi bir ülke, lideri de iyi” diyerek Erdoğan’ı doğrudan övmüştü.
Trump’ın Tavrı Dünyada Nasıl Algılanıyor?
New York Üniversitesi’nden Prof. Ruth Ben-Ghiat, Trump’ın bu tutumunun birçok otoriter lider tarafından yakından izlendiğini belirtti. Ben-Ghiat, “Trump’ın hamleleri, artık ABD’nin otoriter rejimler için bir tehdidi olmadığını gösteriyor. Yabancı liderler, baskıcı adımlarının cezasız kalacağını biliyor” dedi.
Türkiye, İsrail ve Sırbistan Örneği
NYT’ye göre, Erdoğan, Trump’ın tutumundan cesaret alan liderlerden sadece biri. Analizde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de aynı örnekle anılıyor. Trump yönetiminin USAID gibi demokratik kurumlara yönelik baskıları, bu liderlere kendi ülkelerinde baskıcı uygulamalar yapmaları için alan açtı.
Washington merkezli Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan Rosa Balfour, “ABD, Netanyahu’ya ülkesindeki demokratik kurumlara saygı göstermesi için artık hiçbir baskı yapmıyor. Bu da İsrail liderine adeta bir dokunulmazlık kazandırıyor” ifadelerini kullandı.
Sırbistan’da STK Baskınlarına Trump Etkisi
Sırbistan’da da Trump’ın etkisi gözle görülür hale geldi. NYT’ye göre, Trump ve hükümetin Verimlilik Departmanı Başkanı Elon Musk‘ın USAID‘i “suç örgütü” olarak nitelendirmesinin ardından Vucic, USAID destekli sivil toplum kuruluşlarına baskın talimatı verdi.
Şubat ayında düzenlenen baskınlarda, dört STK’nin USAID fonlarını kötüye kullandığı iddia edildi. Sırp yetkililer, baskınlara gerekçe olarak Trump’ın USAID’e yönelik suçlamalarını gösterdi.
Uzmanlar: Demokrasiye Yönelik Risk Artıyor
Analizde, Trump’ın yaklaşımının sadece bireysel liderleri değil, küresel ölçekte demokrasiyi tehdit ettiğine işaret edildi. ABD’nin, Biden döneminde bile bu liderlere gerekli baskıyı uygulamakta yetersiz kaldığına vurgu yapıldı. NYT, Erdoğan ve benzeri liderlerin, Trump’ın desteğiyle demokratik değerlerden daha da uzaklaştığını belirtti.
