Örümcek Adam’ın Ağı Gerçek Oldu: Yapışkan Lifler Üretildi
Bilim insanları, Örümcek Adam’dan esinlenerek, güçlü bir yapışkan lif geliştirdi. Bu lif, iğneden fırlatıldığında katılaşarak kendisinin birkaç katı ağırlığındaki nesneleri kaldırabiliyor. Çığır açıcı bu buluş, özellikle ipek böceklerinden esinlenilerek oluşturulmuştur. Tufts Üniversitesi’nden araştırmacılar, örümcek ipeğinin sertlik, esneklik ve yapışkanlık özelliklerini taklit eden bu liflerin üretiminde önemli bir adım attıklarını duyurdu.
İlk Denemeler ve Gelişmeler
Araştırmacılar, uzun zamandır güve, örümcek ve diğer böceklerin salgıladığı ipekten güçlü lifler yaratmaya çalışıyordu. Ancak, örümcek ipeğinin istenen sertlik ve yapışkanlık özelliklerine sahip lifler üretmek oldukça zordu. Marco Lo Presti, bu sürecin nasıl geliştiğini şu şekilde aktarıyor: “İpek fibroini kullanarak son derece güçlü yapıştırıcılar üretmeye yönelik bir proje üzerinde çalışıyordum ve cam malzemelerimi asetonla temizlerken camın dibinde ağ benzeri bir madde oluştuğunu fark ettim.”
İlk başta, fibroin çözeltilerinin kimyasallara maruz kaldığında yarı katı bir jel oluşturduğu görüldü. Ancak, dopamin eklenmesiyle katılaşma süreci hızlandı ve yüksek gerilime dayanıklı yapışkan lifler üretildi.
Sürecin Detayları
Bilim insanları, dopamin karışımının ipek proteininin içindeki suyu alarak sıvıdan katıya geçişi hızlandırdığını belirtiyor. İnce bir ipek çözeltisi, özel bir iğne ile fırlatıldığında, aseton buharlaştıkça yapışkan bir katıya dönüşüyor. Liflerin çapı, iğnenin deliğine bağlı olarak, insan saçı genişliğinden yaklaşık yarım milimetreye kadar değişebiliyor.
Kaldırma Kapasitesi ve Uygulamalar
Fırlatılan lifler, kendilerinin 80 katı ağırlığındaki nesneleri kaldırabiliyor. Yapılan testlerde lifler, çelik cıvatayı, suda yüzen laboratuvar tüpünü, kısmen kuma gömülü bir neşteri ve yaklaşık 12 santimetre mesafeden bir tahta bloğu havaya kaldırdı. Araştırmalar, ipekten yapılan bu liflerin çeşitli uygulamalar için geliştirilebileceğini gösteriyor.
Gelecekteki Potansiyel
Dr. Lo Presti, “Bu sürece ince bir ayar çekilerek bir anda oluşan yapışkan hidrojel liflerinin kontrollü bir şekilde üretilmesi sağlanabilir” diyor. Örümcek ipeğinin yaklaşık bin kat daha güçlü olmasına rağmen, bu yeni lifler birçok alanda kullanılma potansiyeline sahip. Bilim insanları, bu malzemenin gerçekten süper kahramanlardan ilham aldığını vurguluyor.
