Maymun Çiçeği Virüsü Avrupa’ya Sıçradı: İsveç’te Daha Bulaşıcı Olan Varyantı Görüldü
Dünya Sağlık Örgütü’nün maymun çiçeği virüsü (mpox) için dünya genelinde acil durum ilan etmesinin üzerinden 24 saat geçmeden, İsveç’te çok daha bulaşıcı olan bir varyant tespit edildi. Afrika‘yı etkisi altına alan ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ – WHO) küresel acil durum ilan etmesine sebep olan maymun çiçeği virüsünün daha bulaşıcı bir varyantı, İsveç‘te doğrulandı.
Dünya Sağlık Örgütü Acil Durum İlan Etti
DSÖ, Çarşamba günü aldığı kararla Afrika’yı etkisi altına alan maymun çiçeği (Monkeypox / Mpox) virüsü salgını nedeniyle “küresel acil durum” ilan etti. DSÖ, kasım ayında yaptığı açıklamada, Demokratik Kongo Cumhuriyeti‘nde (DRC) virüsün cinsel yolla bulaştığını ilk kez doğrulamış, Afrikalı bilim insanları ise bu durumun hastalığın kontrol altına alınmasını zorlaştırabileceği uyarısında bulunmuştu.
Afrika’da En Kötü Etkilenen Ülke: Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Kuzey Amerika ve Avrupa‘daki maymun çiçeği salgınları, aşılar ve antiviral tedavilerin yanı sıra yüksek risk gruplarına yönelik halk sağlığı mesajlarının yardımıyla kontrol altına alındı. Ancak geçtiğimiz aylarda çok sayıda ülkede salgınların görüldüğü Afrika kıtasının bazı bölgelerinde neredeyse hiç aşı bulunmuyor. Afrika’da en kötü etkilenen ülke, bu yıl en büyük salgında 12.000’den fazla vaka ve en az 470 ölüm kaydeden DRC oldu. Ülke, teşhis için yapılan testlerde belli olmadığı anlaşılan tehlikeli yeni bir türün yanı sıra düzensiz hastalık gözetimi ve aşı ve tedavi eksikliğiyle mücadele ediyor.
Mpox Virüsü ve Yeni Salgınlar
En son 2022 yılında bir maymun çiçeği vakası kaydeden Güney Afrika da bu yıl yeni bir salgın bildirdi. Enfeksiyonun en çok uzak bölgelerde görüldüğü Orta Afrika Cumhuriyeti‘nde yetkililer, hastalığın yayılmasını yavaşlatmak için hükümet tarafından yürütülen çabalara yardımcı olmak üzere halka destek çağrısında bulundu. Doğu Afrika Topluluğu bölgesel bloğu da, bölgedeki beş ülkeye sınırı olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti‘ndeki hastalık konusunda üye ülkeleri uyaran bir bildiri yayınladı. Bu ülkelerden biri olan Burundi şimdiden üç vakayı doğruladı.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?
Maymun çiçeği, Poxviridae adlı virüs ailesine ve Orthopoxvirus cinsine ait Monkeypox virüsünden kaynaklanan bir hastalık. Poxviridae ailesinde yer alan diğer virüsler olan Variola virüsü çiçek hastalığına, Cowpox virüsü sığır çiçeğine yol açarken Vaccinia virüsü ise çiçek aşısı üretiminde kullanılıyor.
Hastalığın adı her ne kadar maymun çiçeği olsa da virüs, aslında kemirgenlerden köken alıyor. 1958 yılında bir araştırma için tutulmakta olan maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer belirtilerle görülen iki farklı salgın sonucunda tespit edilen virüs, bu nedenle maymun çiçeği olarak adlandırıldı. İnsanlarda ise maymun çiçeği virüsünün enfeksiyonu ilk kez 1970 yılında görüldü. Bu yıllardan günümüze dek maymun çiçeği Afrika kıtasında tek tük bildirilen vakalar şeklinde düzenli olarak görülmekteydi. Tropikal yağmur ormanlarının bolca yer aldığı Batı ve Orta Afrika’da uzun yıllardır görülen ve bu bölge ile sınırlı kalan maymun çiçeği, nadir olarak bölgeden ihraç edilen hayvanların yol açtığı bulaş ile dünyanın farklı yerlerine ulaşabilmekteydi.