İngiltere'de Şimdiye Kadarki En Büyük Dinozor Ayak İzi Ortaya Çıkarıldı

Kireçtaşı zemin üzerinde 166 milyon yıl önce oluşmuş yaklaşık 200 adet devasa ayak izi bulunuyor.

Uzun boyunlu bir sauropod olan Cetiosaurus ve daha küçük, et yiyen Megalosaurus olduğu düşünülen iki farklı dinozor türünün gelişi ve gidişlerini ortaya koyuyorlar.

En uzun ray yolu 150 metre uzunluğundadır ancak henüz ocağın bir kısmı kazıldığı için daha da uzun olabilir.

Birmingham Üniversitesi’nden mikropaleontolog Prof. Kirsty Edgar, “Bu, ölçek ve izlerin büyüklüğü açısından gördüğüm en etkileyici iz alanlarından biri” dedi.

“Zaman içinde geriye gidip, bu devasa yaratıkların etrafta dolaşıp kendi işleriyle meşgul olmalarının nasıl bir şey olduğuna dair bir fikir edinebilirsiniz.”

Bilim insanları bu belirgin üç parmaklı ayak izlerinin bir Megalosaurus tarafından yapıldığını düşünüyor

İzler ilk olarak Dewars Çiftliği Taş Ocağı’nda çalışan Gary Johnson tarafından ekskavatör kullanırken fark edildi.

Gary Johnson, taş ocağında çalışırken gördü

“Ben aslında kili temizliyordum ve bir tümseğe çarptım ve bunun sadece zemindeki bir anormallik olduğunu düşündüm,” dedi ve bir dinozorun ayağının toprağa basması sonucu çamurun yukarı doğru itildiği bir sırtı işaret etti.

“Ama sonra bir başkasına, 3 metreye ulaştı ve yine bir tümsek oldu. Sonra bir 3 metre daha gitti – yine bir tümsek.”

1990’lı yıllarda yakınlarda başka bir patika yolu alanı daha bulunmuş, bu nedenle düzenli olarak görülen tümsek ve çukurların dinozor ayak izleri olabileceğini fark etmiş.

100’den fazla bilim insanı taş ocağında yapılan kazıya katıldı.

Bu yaz, 100’den fazla bilim insanı, öğrenci ve gönüllü, Britanya İçin Kazı‘nın yeni serisinde yer alan taş ocağında yapılan kazıya katıldı.

Ekip beş farklı patika yolu buldu.

Bunlardan dördü, dört ayak üzerinde yürüyen bitki yiyen dinozorlar olan sauropodlar tarafından yapılmıştır. Ayak izleri bir filinkine biraz benziyor – sadece çok daha büyük – bu canavarlar 18 metre uzunluğa kadar ulaşıyordu.

Bir diğer izin ise Megalosaurus tarafından oluşturulduğu düşünülüyor.

Oxford Üniversitesi Doğa Tarihi Müzesi’nden omurgalı paleontoloğu Dr. Emma Nicholls, “Bu neredeyse bir dinozor ayak izinin karikatürü gibi” açıklamasını yaptı.

“Biz buna tridaktil izi diyoruz. İzde çok, çok belirgin olan üç ayak parmağı var.”

İki ayak üzerinde yürüyen etçil canlıların çevik avcılar olduğunu söyledi.

Dinozorlar çamurda dolaşırken ayak izlerini bırakıyorlardı.

“Hayvanın tamamı 6-9 metre uzunluğunda olmalıydı. Bunlar, Britanya’da Jura döneminde bildiğimiz en büyük yırtıcı dinozorlardı.”

Dinozorlar tropikal bir lagünün üzerinde yürürken izlerini bıraktılar

Yaşadıkları çevre sıcak ve sığ bir lagünle kaplıydı ve dinozorlar çamurda dolaşırken ayak izlerini bırakıyorlardı.

Birmingham Üniversitesi’nden paleobiyolog Prof. Richard Butler, “Bunların fosil kayıtlarında korunmasını sağlayan bir şeyler olmuş olmalı” dedi.

“Tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz ama bir fırtına olayı yaşanmış olabilir, ayak izlerinin üzerine bir miktar tortu bırakmış olabilir ve bu da ayak izlerinin yıkanıp gitmek yerine korunmuş olmasını sağlamış olabilir.”

Ekip kazı sırasında patika yollarını detaylı bir şekilde inceledi. Patikaların kalıplarını yapmanın yanı sıra, hem tüm sahanın hem de tek tek ayak izlerinin 3B modellerini oluşturmak için 20.000’den fazla fotoğraf çektiler.

Prof. Butler, “Bir dinozor ayak izinin, özellikle de bir patika yolunuz varsa, en güzel yanı, hayvanın hayatından bir anlık görüntü sunmasıdır.” şeklinde açıklıyor.

“Bu hayvanın nasıl hareket ettiği hakkında bir şeyler öğrenebilirsiniz. Yaşadığı ortamın tam olarak nasıl olduğunu öğrenebilirsiniz. Bu yüzden izler bize kemik fosil kayıtlarından elde edemeyeceğiniz tamamen farklı bir bilgi seti sunar.”

Sitenin bir bölümünde bir sauropod ile megalosaurus’un yollarının bir zamanlar kesiştiği yer bile ortaya çıkarılmış.

İzler o kadar güzel korunmuş ki ekip, ilk önce hangi hayvanın geçtiğini anlayabilmiş. Üç parmaklı megalosaurus ayak izinin ön kenarının hafifçe ezilmiş olmasından dolayı, bunun bir sauropod olduğuna inanıyorlar.

Oxford Üniversitesi’nden Dr. Duncan Murdock, “Bu tek dinozorun bu yüzeyde yürüdüğünü ve tam olarak o izi bıraktığını bilmek çok heyecan verici” dedi.

“Bir bakıma yolunu bulup, çamurdan bacaklarını kurtardığını hayal edebilirsiniz.”

Yolların gelecekteki kaderi henüz belli değil ancak bilim insanları, ocağı işleten Smiths Bletchington ve Natural England ile birlikte, sahanın gelecekte korunması için seçenekler üzerinde çalışıyor.