Freudenberger Tükenmişlik Sendromu: Adanmış Çalışanlar Neden Risk Altında?
Psikolog Herbert Freudenberger, 1970’lerde tanımladığı tükenmişlik sendromu ile iş dünyasında sıkça karşılaşılan bu olguyu literatüre kazandırdı. Freudenberger, tükenmişliğin özellikle adanmış ve işine bağlı çalışanlar arasında sık görüldüğünü belirtti. Günümüzde ise tükenmişlik, iş dünyasının ana sorunlarından biri olarak kabul ediliyor.
Tükenmişlik: Adanmış Çalışanlar Daha Çok Risk Altında
Freudenberger, “Staff Burn-Out” başlıklı makalesinde tükenmişliği detaylandırırken, özellikle adanmış çalışanların tükenmişlik sendromuna daha yatkın olduğunu vurguladı. Uzun saatler çalışmanın, kişisel ihtiyaçları ihmal etmenin ve düşük maddi karşılıklarla çalışmanın bu sendromu tetiklediğini ifade etti. Freudenberger, insanların kendilerini işlerine fazla adadıklarında, fiziksel ve duygusal yıpranma yaşadıklarını belirtti.
Tükenmişliğin Belirtileri Neler?
Freudenberger, tükenmişlik sendromunun yorgunluk, baş ağrıları, uyku sorunları ve sosyal izolasyon gibi belirtilerle kendini gösterdiğini kaydetti. Çalışanların bu semptomları yaşadıklarında verimliliklerinin düştüğünü ve iş yaşam dengesinin bozulduğunu ifade etti.
Christina Maslach ve Tükenmişlik Teorisi
Freudenberger ile aynı dönemde bu konuda araştırmalar yapan bir diğer uzman da Christina Maslach oldu. Maslach, insanların yardım ettikleri kişilere kayıtsız kalmaya başladığında, tükenmişliğin ortaya çıktığını belirtti. Bu kayıtsızlık, bir tür koruma mekanizması olarak başlasa da aşırı hale geldiğinde duygusal tükenme ve kişisel başarıda azalma gibi sorunlara yol açabiliyor.
Tükenmişlik Günümüzde de Devam Ediyor
1970’lerden günümüze tükenmişlik, iş hayatında önemli bir sorun olarak varlığını sürdürüyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2019 yılında tükenmişliği bir “sendrom” olarak sınıflandırdı. Ancak tükenmişliği ölçmek için hala geniş çapta kabul gören bir yöntem geliştirilmedi. Günümüzde tükenmişlik farkındalığı artsa da, bu sorunun bilimsel olarak tam olarak anlaşılıp çözümlenmesi için daha fazla araştırma gerekiyor.
