Aralıklı Oruç Efsanesi Çöktü mü? Sağlık Üzerindeki Gerçek Etkisi Açıklandı
Aralıklı oruç üzerine yapılan son araştırmalar, bu popüler diyetin kilo vermeye yardımcı olduğunu, ancak sağlığı geliştirme konusunda beklenen olumlu etkileri göstermediğini ortaya koyuyor. Uzmanlara göre, aralıklı oruç iltihaplanmayı azaltma, kalp hastalığı riskini düşürme veya ömrü uzatma gibi konularda tahmin edildiği kadar güçlü etkiler yaratmıyor. Özellikle kas kaybı ve beslenme düzenindeki eksiklikler nedeniyle aralıklı orucun faydaları giderek daha fazla tartışma konusu haline gelmiş durumda.
Kilo Kaybı Sağlıyor Ama Kas Kaybını da Tetikliyor
Aralıklı oruç, kalori alımını sınırlayarak kilo kaybını sağlasa da, bazı araştırmalar kas kaybını artırabileceğini gösteriyor. Chicago Illinois Üniversitesi’nden Beslenme Profesörü Krista Varady, 20 yıllık çalışmalar sonucunda aralıklı orucun birçok insan için ideal bir çözüm olmadığını belirtiyor. Varady, “İnsanlar aralıklı orucun kendileri için harika şeyler yapmasını umuyorlardı, ancak bu diyetin asıl yaptığı sadece insanların daha az yemesine yardımcı olmak” diyor. Varady’nin çalışmaları, aralıklı oruç tutan kişilerin yağsız kas kütlesinden kontrol grubuna kıyasla iki kat daha fazla kaybettiğini ortaya koyuyor.
Aralıklı Oruçta Kısıtlı Sağlık Faydaları
Son yapılan araştırmalar, aralıklı oruç tutan bireylerin vücut ağırlıklarının %1 ila %8’i arasında kilo kaybı sağladığını, ancak iltihaplanma seviyeleri veya kalp sağlığı gibi diğer sağlık belirteçlerinde ciddi bir iyileşme görülmediğini gösteriyor. Altı aylık bir klinik araştırma, oruç tutanların glikoz işleme kapasitesinde bir miktar artış sağladığını, ancak genel sağlık ve uzun ömür üzerindeki etkilerinin beklentilerin altında kaldığını ortaya koydu.
Kas Kütlesini Koruma Zorluğu
Aralıklı oruçta düzenli olarak öğün atlamak, yeterli protein alımını zorlaştırarak kas kaybını artırabiliyor. Bazı sağlık uzmanları, kas kaybını önlemek ve sağlıklı bir diyet sürdürebilmek için uzun süreli oruçlardan kaçınılması gerektiğini belirtiyor. Ünlü sağlık uzmanı Dr. Peter Attia, uzun süreli oruçların kas kaybı riskini artırdığı gerekçesiyle bu diyeti uygulamayı bıraktığını ifade ediyor. Attia, diyet sürecinde faydaların nasıl ölçüleceğine dair eksiklikler ve kas kaybının önlenememesi nedeniyle aralıklı oruca daha şüpheci yaklaşıyor.
Araştırmalar Aralıklı Oruçla İlgili Umutları Azaltıyor
Aralıklı oruç bilimi henüz gelişme aşamasında. Fareler üzerinde yapılan bazı çalışmalar, bu diyetin yaşam süresini %11 ila %14 oranında uzatabileceğini öne sürse de, bu sonuçlar insanlar için geçerli olmayabilir. Ulusal Yaşlanma Enstitüsü’nden Rafael de Cabo‘ya göre, farelerde gözlemlenen bu uzun ömür etkileri, insanlar üzerinde aynı etkiye sahip olmayabilir. Çalışmaların çoğu kısa süreli ve belirli insan gruplarıyla sınırlı olduğundan, daha geniş kapsamlı araştırmalar yapılması gerektiği ifade ediliyor.
Bazı Bilim İnsanları Hala İyimser
Aralıklı oruç konusunda birçok bilim insanı hala umutlu. Örneğin, Birmingham’daki Alabama Üniversitesi’nden Courtney Peterson, aralıklı orucun günün erken saatlerinde yemek yeme düzeniyle uygulandığında glikoz ve kan basıncını iyileştirdiğini gösteren çalışmalara imza atmıştır. Peterson, “Kahvaltıyı büyük bir öğün, öğle yemeğini hafif ve akşam yemeğini daha küçük bir öğün olarak düzenlemek daha faydalı olabilir” diyerek beslenme saatlerinin sağlık üzerindeki etkisini vurguluyor.
Aralıklı Oruç Hakkında Çeşitlenen Görüşler
Bazı uzmanlar, aralıklı orucun kilo kaybı dışında sınırlı bir fayda sağladığını ve hatta bazıları için zararlı olabileceğini öne sürüyor. Kas kaybı, uzun süreli açlıkların beslenme üzerindeki olumsuz etkileri ve aç kalmanın atıştırma isteğini artırma riski gibi unsurlar bu diyeti tartışmalı hale getiriyor. Diğer yandan, doğru uygulanması halinde bazı kişilere fayda sağlayabileceği düşünülüyor.