Liberties Raporu: İtalya ve Avrupa’da Hukukun Üstünlüğü Geriliyor
Avrupa Sivil Özgürlükler Birliği’nin (Liberties) yayımladığı rapor, Avrupa’daki demokratik gerilemenin hız kazandığını ortaya koyuyor. Rapora göre İtalya, hukuk devleti ilkesini sistematik olarak zayıflatan beş ülkeden biri olarak öne çıkıyor.
İtalya, Hukukun Üstünlüğünü Zayıflatıyor
Rapor, Giorgia Meloni liderliğindeki İtalyan hükümetinin, yargı bağımsızlığını tehdit eden yasal değişiklikler yaptığını ve medya üzerindeki baskıyı artırdığını belirtiyor.
- Adalet Bakanlığı’na savcılar üzerinde süresiz yetki veren yasa tasarılarının, yargı üzerinde siyasi kontrolü artıracağı ifade ediliyor.
- Kamu yayıncılığına müdahaleler dikkat çekiyor. Yazar Antonio Scurati’nin “anti-faşist manifestosu”nun yayınlanmasının iptal edilmesi, medya özgürlüğüne yönelik baskının en somut örneklerinden biri olarak gösteriliyor.
- Medya eleştirilerine karşı tahammülsüzlük, hükümetin basın üzerindeki kontrolünü artırma çabası olarak değerlendiriliyor.
Hukukun Üstünlüğü Avrupa Genelinde Tehdit Altında
Liberties raporuna göre, hukukun üstünlüğünü sistematik olarak baltalayan ülkeler arasında İtalya’nın yanı sıra Bulgaristan, Hırvatistan, Romanya ve Slovakya da yer alıyor.
Diğer Ülkelerde Hukukun Gerilemesi
- Bulgaristan: Muhalif siyasetçilere yönelik yolsuzluk soruşturmaları başlatılırken, büyük çevre suçlarına müdahale edilmiyor.
- Slovakya: Başbakan Robert Fico’nun hükümeti, merkezi savcılık ofisini kaldırarak yargıyı etkisiz hale getiriyor.
- Hırvatistan: Bağımsızlığı tartışmalı bir yargı ataması, adalet sistemine olan güveni zayıflatıyor.
- Romanya: Medya bağımsızlığı tehlikeye girerken, TikTok üzerinden aşırı milliyetçi söylemler güç kazanıyor.
Fransa ve Almanya da Risk Altında
Rapor, hukuk devleti krizinin yalnızca Doğu ve Güney Avrupa ile sınırlı kalmadığını, Fransa ve Almanya gibi büyük demokrasilerde de benzer eğilimlerin yaşandığını vurguluyor.
- Fransa: Parlamentonun onayı olmadan yasa geçirme yetkisini sık sık kullanması eleştiriliyor.
- Almanya: Filistin yanlısı etkinliklere yönelik sert müdahaleler, ifade özgürlüğü açısından tehdit oluşturuyor.
Polonya’da Zorlu Denge
Liberties, Polonya’nın önceki muhafazakâr yönetiminin medya ve yargı üzerindeki baskılarını tersine çevirmeye çalışan yeni hükümetin, büyük bir dirençle karşılaştığını belirtiyor. Donald Tusk liderliğindeki yeni hükümet, hukukun üstünlüğünü yeniden tesis etmek için adımlar atsa da sistemdeki derin yapısal sorunlarla mücadele etmek zorunda.
AB’ye Çağrı: Fonlarla Bağlantılı Yaptırımlar Uygulanmalı
Liberties, Avrupa Komisyonu’nun hukukun üstünlüğüne yönelik ihlallere karşı daha sert yaptırımlar uygulaması gerektiğini belirtiyor. Örgüt, ihlallerin AB fonlarıyla bağlantılı hale getirilmesi ve yasal yaptırımların hızlandırılması çağrısında bulunuyor.
Rapor, hukukun üstünlüğünün korunmaması halinde Avrupa’daki demokratik gerilemenin daha da derinleşeceğini ve bu durumun AB’nin birlik ve istikrarını tehdit edeceğini öngörüyor.