Kuzey Kutbu’nda Alarm: Kış Deniz Buzu 2025’te Rekor Düzeyde Azaldı
NASA ve ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’nin (NSIDC) açıkladığı verilere göre, Kuzey Kutbu kış deniz buzu, 2025 yılında tarihteki en düşük seviyesine geriledi. 22 Mart’ta ölçülen yıllık zirve, sadece 5,53 milyon mil kare (yaklaşık 14,3 milyon kilometrekare) buzul alanına ulaştı. Bu rakam, bir önceki rekorun kırıldığı 2017 yılındaki seviyenin bile yaklaşık 30.000 mil kare altında.
Üstelik, bir önceki yıla kıyasla 1,1 milyon mil kare daha az buzul kaydedildi. St. Lawrence Körfezi neredeyse tamamen buzsuz kalırken, Okhotsk Denizi‘nde de mevsim normallerinin oldukça altında bir buz örtüsü gözlendi.
Ocak Ayında Şok Eden Erime: Bir Ülke Kadar Buz Kaybı
Ocak ayının sonlarında beklenmedik bir şekilde Kuzey Kutbu‘ndaki buzullar, İtalya büyüklüğünde bir alanı (115.000 mil kareden fazla) kaybetti. Bu dramatik düşüş, Barents ve Bering denizlerinde etkili olan siklonların, güneyden gelen sıcak rüzgarları taşımasıyla açıklandı. Bu rüzgarlar, ince buz tabakasını parçalayarak dalgalarla birlikte erimesine yol açtı. Üstelik, Kuzey Grönland ile Kuzey Kutbu arasında ölçülen sıcaklıklar, mevsim normallerinin tam 12 derece üzerinde kaydedildi.
İklim Krizinin Etkisi: Daha İnce ve Kırılgan Buz
Bilim insanlarına göre, deniz buzunun azalmasının ana sebebi yalnızca sıcaklık artışı değil. Daha sıcak denizler, rüzgarla parçalanan ince buz tabakaları ve artan fırtına etkileri de bu durumu hızlandırıyor. Bu etkenlerin bir araya gelmesiyle Kuzey Kutbu‘nda buzun kalınlığı da giderek azalıyor.
Bazı iklim modelleri, bu eğilim devam ederse 2050 yılı öncesinde yaz aylarında tamamen buzsuz bir Arktik yaşanabileceğini öngörüyor. Ancak, uzmanlar bu tahminlerin hâlâ çeşitli belirsizlikler içerdiğini vurguluyor.
ABD’de Eş Zamanlı Doğa Olayı: Şiddetli Fırtına ve Kasırga Alarmı
Kuzey Kutbu’nda rekor kıran buz erimesi yaşanırken, ABD ise şiddetli hava olaylarının etkisi altında. Geçtiğimiz hafta sonu, ülkenin orta ve doğu kesimlerinde çok sayıda kasırga, dolu ve ani rüzgar olayları kaydedildi. Great Lakes bölgesinden Teksas‘a kadar etkili olan ilk dalgada, rüzgar saatte 154 km hıza ulaştı, dolu taneleri ise yer yer 7-8 cm çapına kadar çıktı.
Tehlike Bitmedi: Yeni Bir Fırtına Dalgası Yolda
Yetkililer, ikinci bir şiddetli hava dalgasının salı günü Merkez Ovaları (Central Plains) üzerinde oluşacağını ve haftanın ilerleyen günlerinde doğuya doğru yayılacağını açıkladı. Sıcak ve nemli güney havası ile kuzeyden gelen soğuk hava kütlesi arasındaki sınırda oluşacak bu sistem, Minnesota‘dan Teksas‘a kadar geniş bir alanı etkileyecek.
Beklenen bu yeni fırtına dalgası, şiddetli rüzgar, dev dolu ve tehlikeli kasırgalar üretme potansiyeline sahip. Uzmanlar özellikle bazı kasırgaların, “önemli” seviyede yıkıcı olabileceği uyarısını yaptı.
Sel Tehlikesi Artıyor: Yoğun Yağış Kapıda
Fırtınaların yavaş hareket etmesi nedeniyle, bu hafta birçok bölgede sel riski de yükseldi. Ulusal Su Tahmin Servisi, Louisville’den Little Rock’a kadar uzanan geniş bir hatta, bazı bölgelerde 150-300 mm arasında yoğun yağış beklendiğini açıkladı. Özellikle düşük kotlu alanlarda su baskını ve ani sel tehlikesi bulunuyor.
Bilim Dünyasının Uyarısı: Alarm Zilleri Çalıyor
Kuzey Kutbu’ndaki deniz buzlarının rekor düzeyde azalması, iklim krizinin etkilerinin artık tartışmasız bir şekilde hissedildiğinin bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Bilim insanları, önümüzdeki yıllarda buzul kaybının ve ekstrem hava olaylarının daha da artacağı konusunda uyarıyor.
