Zülfü Livaneli, Bolu Faciasını Yazdı: “Ahlaksızlık Kavuruyor Bu Ülkeyi”
Ünlü sanatçı ve yazar Zülfü Livaneli, Oksijen için kaleme aldığı son yazısında toplumsal değerlerin çöküşünü, bilgiye saygının azalmasını ve ahlaki yozlaşmayı ele aldı. Livaneli, düşünce dünyasının karmaşıklığını anlamadan “her şeyi bildiğini sanan” modern Molla Kasım karakterlerinin toplum üzerindeki olumsuz etkilerini irdeledi. Yazısında hem geçmişten ilham veren hikâyelere hem de günümüz trajedilerine dikkat çeken yazar, Bolu’da yaşanan büyük yangın faciasını da örnek gösterdi.
“Şüphenin ve Bilgeliğin Önemi”
Livaneli, yazısında Montaigne’in ünlü “Bana doğru gibi gelen hiçbir fikir yoktur ki aynı zamanda yanlış gibi de gelmesin” sözünden hareketle, insan düşüncesinin özünde şüphe barındırması gerektiğini vurguladı. Descartes’in “Şüphe ediyorum, o halde düşünüyorum, o halde varım” sözünün de yanlış anlaşılmasına değinen yazar, düşüncenin ve bilimin ancak şüpheyle ilerleyebileceğini belirtti.
“Orta zekâlı” dediği bireylerin, karmaşık olaylara basit yargılarla yaklaştığını ifade eden Livaneli, bu tür düşünce yapılarının toplumu bilgiye değil, dogmalara yönlendirdiğini söyledi. “Bilgi dediğiniz zaman bir okyanusa dalarsınız; altına sığındığınız kayayı okyanus sanma hatasına düşerseniz, her şeyi bildiğini sanan bir yengece benzersiniz,” ifadeleriyle bilginin sonsuzluğuna ve insanın öğrenme yolculuğuna dikkat çekti.
Bolu’daki Trajedi: “Ahlaksızlık Öldürdü”
Livaneli, yazısının son bölümünde Bolu Kartalkaya’da yaşanan ve 78 kişinin hayatını kaybettiği trajik yangın faciasını ele aldı. Bu tür faciaların önlenebilir olduğunu belirten yazar, ahlaki ve yasal sorumlulukların yerine getirilmediğini vurguladı. Şu ifadelerle sorunun özüne dikkat çekti:
“Bolu’daki büyük trajedi hepimizi mahvetti. Bu kadar canımızı kim öldürdü derseniz, ‘Ahlaksızlık öldürdü’ derim. Bu ülkede yangına karşı ciddi önlemler alan oteller var. Aynı ülkede büyük ve ahşap bir otelde niye yok bunlar? Yönetmelik ortada. Kim ruhsat verdiyse, kim yangın yönetmeliğini uygulamadıysa hesap vermeli. Üç beş kuruş için bu kadar canımız gitti. Ahlaksızlık kavuruyor bu ülkeyi.”
Toplumsal Çöküşe Karşı Bilgeliğe Çağrı
Livaneli, toplumsal ahlakın yozlaşmasını ve bireylerin sorumluluktan kaçmasını sert bir şekilde eleştirdiği yazısında, bilgiye ve düşünceye saygının yeniden inşa edilmesi gerektiğini ifade etti. Modern Molla Kasımların yüzeyselliğine karşı, düşüncenin derinliğine ve insanın kendi yargılarıyla hesaplaşmasına vurgu yaptı.
