Netanyahu ve Gallant İçin UCM Kararı: Destekleyenler ve Karşı Çıkanlar
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında savaş suçları gerekçesiyle tutuklama kararı çıkardı. Karar, dünya genelinde farklı tepkilerle karşılanırken, özellikle Avrupa’dan ve Orta Doğu’dan gelen destek dikkat çekti. ABD ve İsrail ise karara sert tepki gösterdi.
Netanyahu ve Gallant’a Yöneltilen Suçlamalar
UCM’nin suçlamalarına göre, Netanyahu ve Gallant;
- Sivilleri kasten hedef almak,
- Açlığı bir silah olarak kullanmak,
- Zulüm, insanlık dışı eylemler ve cinayet işlemek gibi savaş suçlarıyla itham ediliyor.
Kararın ardından İsrail Başbakanlık Ofisi, UCM’nin adımını “Yahudi düşmanlığı” olarak nitelendirirken, ABD Başkanı Joe Biden da kararı kınadı ve “İsrailli liderler hakkında çıkarılan bu kararlar saçmalık” ifadesini kullandı.
ABD ve İsrail’in Sert Tepkisi
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), UCM’nin kararını reddettiklerini açıkladı. Pentagon sözcüsü Sabrina Singh, “UCM’nin kararlarına karşı derin endişelerimiz var” dedi. Singh’in ifadeleri, ABD’nin UCM’ye yönelik uzun süredir devam eden olumsuz yaklaşımını yansıttı.
Öte yandan, İsrail hükümeti, kararın uluslararası hukuka aykırı ve siyasi olduğunu savundu. İsrail Başbakanlığı, Netanyahu’nun tutuklanması gibi bir olasılığı kesin bir dille reddetti.
Avrupa’dan UCM Kararına Destek
Bazı Avrupa ülkeleri, UCM’nin tutuklama kararına destek verdi ve kararın uygulanacağını açıkladı. Öne çıkan ülkeler şunlar oldu:
- AB Dış Politika Şefi Josep Borrell, kararın siyasi olmadığını vurgulayarak tüm AB üyesi ülkelerin UCM kararlarına uyması gerektiğini belirtti.
- İtalya Savunma Bakanı Guido Crosetto, Netanyahu’nun İtalya’ya gelmesi halinde tutuklanacağını açıkladı.
- Hollanda, İsviçre, İrlanda, İspanya ve İtalya, Roma Statüsü’ne bağlı olarak yükümlülüklerini yerine getireceklerini duyurdu.
- Fransa, UCM kararlarına uygun hareket edeceğini belirtse de Netanyahu’nun tutuklanıp tutuklanmayacağı konusunda net bir açıklama yapmaktan kaçındı.
Türkiye ve Ürdün’den Karara Destek
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, UCM’nin kararını “umut verici” olarak değerlendirerek, İsrailli liderlerin Filistinlilere karşı işledikleri suçların cezasız kalmaması gerektiğini vurguladı. Fidan, “Uluslararası hukukun uygulanması ve soykırımın cezalandırılması için çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ise kararı destekleyerek, UCM’nin adaletin sağlanmasında önemli bir rol oynadığını ve Filistin halkının bu kararla hak ettiği adaleti bulabileceğini belirtti.
Tepkiler ve Hukuki Karmaşıklık
Bazı ülkeler, UCM’nin kararını desteklese de uygulamada tereddüt gösteriyor. Birleşik Krallık, UCM’nin bağımsızlığına saygı duyduğunu belirtti ancak Netanyahu’nun tutuklanmasıyla ilgili kesin bir taahhütte bulunmadı. Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise kararı “absürt” olarak nitelendirdi ancak Roma Statüsü’ne uygun hareket edeceklerini açıkladı.
Uluslararası Hukukun Yeni Testi
Netanyahu ve Gallant hakkında verilen tutuklama kararı, uluslararası hukuk açısından bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Ancak ABD’nin kararı reddetmesi ve bazı ülkelerin çekimser tutumu, kararın uygulanabilirliği konusunda soru işaretleri yaratıyor. İsrail ve destekçileri, kararı siyasi bir adım olarak eleştirirken, Avrupa ve Orta Doğu’dan gelen destek, uluslararası hukukun etkisini artırma potansiyeline işaret ediyor.