MİT Başkanı İbrahim Kalın’dan Yeni Kitap: “İslam, Aydınlanma ve Gelecek”
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, görevde bulunduğu dönemde kaleme aldığı ilk kitabı “İslam, Aydınlanma ve Gelecek” ile dikkat çekti. İnsan Yayınları’ndan çıkan bu eserde, İslam felsefesinden Batı Aydınlanması’na, kimlik siyasetinden yapay zekâya kadar pek çok konu ele alındı. Kalın, kitabında İslam dünyasının yaşadığı sorunları ve küresel geleceğe yönelik öngörülerini tartışmaya açtı.
“Müslüman Toplumlara Sinmiş Atalet Tüm İnsanlık İçin Bir Kayıp”
Kalın, İslam dünyasının dört asırdır bilim üretiminde geri kaldığını, iki asırdır Batı’dan bilim ve teknoloji transfer etmeye çalıştığını ancak bu konuda istenilen seviyeye ulaşamadığını belirtti. Şu ifadelere yer verdi:
“Evrendeki akılla insandaki akıl çatışmak zorunda değil. Ancak Müslüman toplumlara sinmiş olan derin atalet sadece İslam dünyası için değil, tüm insanlık için büyük bir kayıp.”
AB İle İlişkiler: “Türkiye, El Altında Bir Öteki Olarak Görülüyor”
Kitabında Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasındaki ilişkilere de değinen Kalın, Avrupa’nın Türkiye’ye karşı “öteki” algısını sürdürdüğünü vurguladı:
“Türkiye, AB yolunda ne yaparsa yapsın ‘el altında duran bir öteki’ olarak muamele görmeye devam edecek. Avrupa, AB kapısını fiilen kapatmış durumda ancak bu sorumluluğu üstlenmek istemiyor.”
Dünya Nereye Gidiyor?
Kalın, kitabında küresel düzenin geleceğiyle ilgili karamsar bir tablo çizdi. Siber saldırılar, hibrit tehditler, yapay zekâ ve kimlik siyaseti gibi konulara değinerek, dünyanın daha aydınlık bir geleceğe ilerlemediğini savundu:
“Meta-verse ile dünyanın ötesine geçtiğimizi düşünüyoruz ama ayak bastığımız dünyayı hızla yok ediyoruz.”
İslam ve Aydınlanma Arasında Kırılmalar
Kalın, kitabın bir bölümünde İslam medeniyeti ile Batı Aydınlanması arasındaki karşılaşmayı ele aldı. Kendi kavramlarını üretmeden bir medeniyetin ne kendine ne de dünyaya bir şey söyleyemeyeceğini belirten Kalın, akıl, birey ve özgürlük gibi kavramların yeniden yorumlanması gerektiğini savundu.
Kafka ve Modernite Eleştirisi
Moderniteye yönelik eleştirilerinde Kalın, Kafka’nın “Dava” ve “Dönüşüm” romanlarına atıfta bulunarak şunları ifade etti:
“Şiddet, Samsa’nın böceğe dönüşmesi değil, bu dönüşümden sonra hiçbir şey olmamış gibi işine devam etmesinin beklenmesidir.”
Özgürlük ve Tüketim Çelişkisi
Kalın, günümüz dünyasında tüketim ve haz kültürünün düşünceyi bastırdığını ve bireylerin özgürlük adı altında köleleştirildiğini savundu:
“Bilime iman düzeyinde inanıyoruz ama neye inanıp neye inanmayacağımızı bilmiyoruz. Özgürlük diye peşinden gittiğimiz şeylerin bizi nasıl köleleştirdiğinin farkında bile değiliz.”
