Belçika’da Seks İşçileri İçin Tarihi Yasa: Dünyadaki En Kapsamlı Sosyal Güvenceler
Belçika, seks işçiliği alanında devrim niteliğinde bir yasayı yürürlüğe koyarak bu meslek dalında çalışanlara daha geniş sosyal güvenceler sağladı. Dünyada bir ilk niteliğinde olan yasa, seks işçilerinin istismar ve sömürüden korunmasını, daha güvenli çalışma koşullarına sahip olmasını ve sosyal haklardan yararlanabilmesini hedefliyor.
Yasanın Kapsamı
Belçika, 2022 yılında seks işçiliğini suç olmaktan çıkaran ilk Avrupa ülkesi olmuştu. Mayıs 2024’te kabul edilen ve geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren yasa, seks işçilerine şu hakları tanıyor:
- Resmi İş Sözleşmesi: Seks işçileri, dilerlerse resmi bir iş sözleşmesi imzalayarak sosyal güvenlik sistemi kapsamına girebilecek.
- Sosyal Haklar: Ücretli annelik izni, hastalık izni, işsizlik yardımı ve emeklilik katkısı gibi haklardan faydalanabilecekler.
- Rıza Hakkı: Seks işçileri, müşterilerini reddetme ya da belirli eylemleri durdurma hakkına sahip olacak.
- İş Yeri Güvenliği: Seks işçilerinin çalıştıkları alanlara acil durum butonları yerleştirilmesi gibi güvenlik önlemleri alınacak.
Yasanın Hedefleri
Bu yasa, seks işçilerinin şiddet, istismar ve sömürüye karşı korunmasını amaçlıyor. Ayrıca, çalışanların sosyal güvencelerden yararlanarak yasal ekonomiye entegrasyonunu sağlıyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Erin Kilbride, yasanın seks işçiliği alanında küresel ölçekte “gördüğü en kapsamlı düzenleme” olduğunu ifade etti.
Belçika Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Sandrine Daoud, yasanın amacını şöyle özetledi:
“Seks işçiliğini tamamen yok etmek mümkün değil. Ancak sektörü yasal bir zemine taşıyarak hem işçilerin haklarını korumayı hem de bu meslekten ayrılmak isteyenlerin bunu güvenle yapmasını sağlamayı hedefliyoruz.”
Tartışmalar ve Eleştiriler
Her ne kadar yasa, birçok kesimden destek görse de eleştiriler de mevcut. Özellikle, seks işçiliğinin tamamen yasaklanmasını savunan bazı örgütler, yasanın seks işçiliğini “normalleştirdiğini” iddia ediyor. Isala isimli bir Belçika örgütü, yasayı şu sözlerle eleştirdi:
“Yeni yasa, seks işçiliği ticaretini yasallaştırıyor ve bu sektörde çalışanların gerçek sorunlarına çözüm sunmuyor.”
Öte yandan, yasal oturum hakkına sahip olmayan göçmen seks işçilerinin bu düzenlemelerden yararlanamaması da bir başka eleştiri konusu.
UTSOPI: Seks İşçilerinin Yanında
Belçika’da seks işçiliği sendikası UTSOPI, yasanın hazırlanma sürecinde yer aldı. UTSOPI lideri Daan Bauwens, seks işçilerinin çoğunun emeklilik hakkı olmadan çalışmak zorunda kaldığını ve yasa sayesinde daha güvenli çalışma koşullarına sahip olacaklarını vurguladı:
“Seks işçiliği görkemli bir iş değil. Ancak bu, onların daha güçlü işçi haklarına sahip olmalarını gerektiriyor.”
Uluslararası Etki ve Gelecek
Belçika’nın bu adımı, diğer ülkeler için bir model oluşturabilir. İnsan hakları savunucuları, bu yasanın seks işçiliğiyle ilgili küresel politikaları etkileme potansiyeline sahip olduğunu düşünüyor. Ancak, yasanın uygulanabilirliği ve etkileri zamanla daha net ortaya çıkacak.
