ABD’de Trump 24 Delege Daha Kazanırsa Yeniden Başkan Seçilecek
Başkanlık seçimlerinde eyaletlerden şu ana kadar gelen sonuçlara göre Donald Trump, Kamala Harris karşısında delege sayısında 246-187 önde.
Trump 24 delege daha kazanırsa yeniden başkan seçilecek.
Şu ana kadar Trump’ın kazandığı eyaletler; Alabama, Arkansas, Florida, Georgia, Idaho, Indiana, Iowa, Kansas, Kentucky, Louisiana, Mississippi, Missouri, Montana, Nebraska, North Carolina, North Dokota, Ohio, Oklahoma, South Carolina, South Dokota, Texas, Tennessee, Utah, West Virginia, Wyoming.
Harris’in kazandığı eyaletler ise California, Colorado, Delaware, District of Columbia, Hawaii, Illinois, Maryland, Massachusetts, New Mexico, New York, Oregon, Rhode Island, Vermont, Virginia ve Washington.
50 eyalet 538 delegeden oluşan Seçiciler Kurulu’nda nüfusları oranında temsil ediliyor. En az 270 delegenin desteğini alan aday başkan seçilecek.
Seçimin kaderini 5 eyaletten gelecek sonuçlar belirleyecek. Bu eyaletler; Arizona, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania ve Wisconsin.
Seçimin galibi 20 Ocak 2025’te yapılacak yemin töreniyle başkanlık görevini devralacak.
ABD’de 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı ve 100 üyeli Senato’nun 34 üyesi için de seçim yapılıyor.
Şu ana kadarki sonuçlara göre Cumhuriyetçiler Demokratlar karşısında Senato’da 50-41, Temsilciler Meclisi’nde de 192-159 önde.
ABD’de her eyalette sandıkların açılış ve kapanış saatleri farklılık gösteriyor.
Resmi olmayan seçim sonuçları seçim gecesi geç saatlerde veya ertesi günün erken saatlerinde açıklanabilir ancak oylar baş başa giderse kesin sonuçlar sonraki günlerde de netleşebilir. Resmi sonuçlar ise eyaletler tarafından oy sayımları tamamlanıp onaylandıktan sonra ilan edilecek ve bu haftalar sürebilir.
ABD’de yaklaşık 170 milyon seçmen var ve bazı eyaletlerde seçim gününden önce oy kullanma hakkı tanındığı için 81 milyondan fazla Amerikalı oyunu çoktan kullandı bile. Bazı eyaletlerde bir aydan uzun bir süre önce de oy kullanmak mümkündü.
Arizona
Demokratlar, 2020 yılında seçimi eyaletin desteğiyle kazandı.
Arizona seçmeni 1990’lardan bu yana ilk kez partinin adayını destekledi.
Meksika’ya yüzlerce kilometre sınırı olan eyalet, son yıllarda ülkedeki göçmenlik tartışmalarının odak noktası haline geldi.
Sınır geçişleri rekor seviyelere yükselince bu konu seçmenlerin endişeleri arasında en üst sıraya yükseldi. Ancak geçişler son aylarda biraz düştü.
Trump defalarca Harris’in göçmenlik konusundaki tutumuna saldırdı. Başkan Joe Biden sınırdaki krizi hafifletmesi için Harris’i görevlendirmişti.
Trump ayrıca başkanlığı yeniden kazanması halinde ABD tarihindeki “en büyük sınır dışı etme operasyonunu” gerçekleştirme sözü verdi.
Arizona kürtaja erişim konusunda da sert bir tartışmanın odağında yer aldı.
Eyaletteki Cumhuriyetçiler, kürtaja yönelik 160 yıllık yasağı geri getirme girişiminde bulundu ve başarısız oldu.
ABD Yüksek Mahkemesi’nin kadınlara anayasal kürtaj hakkı tanıyan kararı bozduğu 2022’den bu yana kürtaj konusu tüm ülkede daha da kutuplaştırıcı hale geldi.
Michigan
Bu eyalet son iki seçimde kazanan başkan adayını seçti.
Ancak Michigan, 2020’de Biden’ı desteklese de başkanın Gazze’deki savaşta İsrail’e verdiği desteğe tepkinin sembolü haline geldi.
Zira Michigan, ülkenin en büyük Arap-Amerikalı nüfus oranına sahip.
Şubat ayında Michigan’da yapılan Demokrat Parti ön seçimlerinde 100.000’den fazla seçmen Biden’a destek konusunda bir taahhüt vermedi.
Bu tepki, ABD hükümetinin İsrail’e yaptığı askeri yardımı durdurması talebiyle yürütülen kampanyanın bir parçasıydı.
Ancak Harris, İsrail’e karşı daha sert bir tutum takındı. Bazı Gazze protestocuları BBC’ye onun konuya daha ılımlı yaklaşacağını umduklarını söyledi.
Trump zafere giden yolda eyaletin önemine vurgu yaptı. Orta Doğu’daki olayları yorumlarken İsrail’e Gazze’de Hamas’a karşı yürüttüğü operasyonu bitirmesi ve “elini çabuk tutması” çağrısında bulundu.
Nevada
Harris’in aday olmasının ardından bazı analistler eyalatte durumun “başa baş” hale geldiğini söylüyor.
Bu durum Temmuz ayındaki suikast girişimi sonrası Trump’ın ilk açık hava mitingini bu eyalette yapma kararına da yansımış olabilir.
Kalabalığa seslenen Trump “Bu eyalet kazanmak için çok ama çok büyük bir eyalet” dedi.
Demokratlar da parti kongresinin son gecesinde eyalet valisi Roy Cooper’ı sahneye çıkarmıştı.
North Carolina, sınır komşusu Georgia eyaletinin yanı sıra Arizona’nın da bazı önemli seçim kaygılarını paylaşıyor.
Trump 2020’de North Carolina’yı yaklaşık 70 bin oyla kazanmıştı. Demokratlar bu “mor” eyaletin bu seçimde kazanılabileceğine dair umutlu.
Amerikan seçimlerinde kırmızı Cumhuriyetçi Parti, mavi Demokrat Parti ile ilişkilendiriyor. Mor, her iki parti için de oy verebilen eyaletleri ifade ediyor.
Pennsylvania
Her iki taraf da Donald Trump’ın ilk suikast girişiminden kurtulduğu eyalette sağlam bir kampanya yürütüyor.
Eyalet, 2020 seçimlerinde Biden’ı destekleyerek kilit bir rol oynamıştı.
Ekonomi, diğer pek çok yerde olduğu gibi burada da en önemli sorunlardan biri.
Enflasyon, Biden yönetimi altında ülke genelinde yükseldikten sonra kademeli olarak düşmeye başladı.
Pennsylvania’da hayat pahalılığı diğer bölgelerdeki gibi hissedilse de bazı veriler burada market ürünlerinin fiyatının diğer eyaletlerden daha hızlı arttığını gösteriyor.
Yüksek enflasyonun ABD genelinde Harris’e zarar verebileceği öngörülüyor zira kamuoyu yoklamaları seçmenlerin bu nedenle ekonomiye olumsuz baktığını gösteriyor.
Trump, Harris’i Biden ekonomisiyle ilişkilendirerek ona saldırmaya çalışıyor.
Wisconsin
Bu eyalet 2016 ve 2020’de kazanan başkan adayını her seferinde 20.000’den biraz fazla oy farkıyla seçti.
Uzmanlar, iki büyük adayın politikalarına karşı kampanya yürüten üçüncü parti adayların bu gibi marjinal eyaletlerde etkili olabileceğini düşünüyor.
Anketler, bağımsız aday Robert F Kennedy Jr’a verilecek büyük bir desteğin Harris ya da Trump’ın oy oranlarına zarar verebileceğini gösteriyordu. Kennedy Ağustos sonunda kampanyasını askıya almış ve Trump’ı desteklemişti.
Demokratlar, Yeşil Parti adayı Jill Stein’in eyalet seçim yasalarına uymadığını söyleyerek oy pusulasından çıkarılması için mücadele ediyor.
Parti ayrıca sol eğilimli bir akademisyen olan Cornel West’in adaylığına karşı da şikayette bulundu.
Trump bu eyaleti “Gerçekten önemli… Wisconsin’i kazanırsak her şeyi kazanırız” şeklinde tanımladı.
Cumhuriyetçi Parti kongresi yaz aylarında bu eyaletteki bir kentte yapılmıştı.
Harris de partisinin kongresinde resmen Demokrat başkan adayı olarak aday gösterildiğinde aynı şehirde miting yapmıştı.
