Ticaret Bakanlığı’ndan Influencerlara Ceza Yağmuru: 6 Milyon 388 Bin Lira
Ticaret Bakanlığı, sosyal medya platformlarında yapılan influencer reklamlarını mercek altına aldı ve önemli yaptırımlar uyguladı. Reklam Kurulu, geçen yıl 5, bu yılın ilk yarısında ise 11 influencer’a toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası kesti.
Reklam Kurulu’nun Denetimleri ve Cezalar
Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu, sosyal medya platformları üzerinden yapılan reklamları analiz etti. Sosyal medya etkileyicilerinin (influencerların) faaliyetlerinin denetlenmesi amacıyla Reklam Özdenetim Kurulu görevlendirildi ve “Sosyal Medya Reklamlarının Yapay Zeka ile Taranması Projesi” Mart 2022’de başlatıldı.
Reklamın Açık Şekilde İfade Edilme Oranı Düştü
Projeyle birlikte influencer paylaşımlarının reklam olduğunun açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmeme oranı %57’den %11’e düştü. Kurulun gerçekleştirdiği çalışmalar sonucu, tüketicilerin sosyal medya reklamlarına ilişkin farkındalığının artmasıyla bu konuda yapılan başvuru sayısında da artış görüldü.
50 Sosyal Medya Hesabına Yaptırım Uygulandı
Kurul, bu yılın ilk 6 ayında 39 durdurma cezası, 11 durdurma ve idari para cezası uyguladı. Durdurma cezasıyla, mevzuata aykırı gerçekleştirilen reklamların düzeltilmesi veya kaldırılması istendi. Mevzuata aykırı paylaşımın haksızlık içeriği, tekrarı, takipçi sayısına bağlı etki alanının büyüklüğü ve influencerların paylaşımdan elde ettiği menfaat gibi unsurlar dikkate alınarak durdurma ve idari para cezaları bir arada uygulandı.
2023’te ve 2024’te Uygulanan Yaptırımlar
Geçen yıl mevzuata aykırı reklam yapan bir influencer’a uygulanan idari para cezası 347 bin 128 lira iken bu tutar 2024’te 550 bin 59 lira olarak artırıldı. Geçen yıl 5 influencer’a 1 milyon 352 bin 808 lira idari para cezası uygulanırken, bu yılın ilk 6 ayında ise 11 influencer’a 5 milyon 35 bin 994 lira ceza kesildi. Böylece, son 1,5 yıllık dönemde toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası verildi.
2023’te toplam 77 sosyal medya hesabına idari yaptırım uygulanırken, bu rakam 2024’ün ilk yarısında 50’ye ulaştı. Influencerların paylaşımlarında, bir markaya ait ürün veya hizmet reklamının yapıldığı ancak bunun açık şekilde reklam olduğunun belirtilmediği veya örtülü tanıtım yapıldığı gerekçesiyle yaptırımlar uygulandı.
Diğer Nedenlerle Uygulanan Yaptırımlar
Bazı paylaşımlarda ise sağlık beyanı içeren ifadeler, klinik, hastane, doktor gibi sağlık hizmetlerine yönlendirme, reklamı yasak ürünlerin tanıtımı, kozmetik ürün tanımını aşan ifadelerin kullanımı ve takviye edici gıda reklamlarında mevzuata aykırı ifadeler yer alması gibi gerekçelerle influencerlara idari yaptırımlar uygulandı.
