Sahte İçkilerde Fiyat Farkı Tehlikeli Bir Seçim Yapmaya Değer Mi?
Yılbaşı yaklaşırken, sahte içki ve sahte alkol nedeniyle yaşanan can kayıpları Türkiye gündemini meşgul ediyor. Piyasada yakalanan sahte içki miktarındaki artış ve buna bağlı operasyonlar, artan ölümlerle birlikte sahte içki sorununun boyutlarını gözler önüne seriyor. Peki, sahte içkinin fiyat farkı ne kadar? Vergilerden arındırıldığında alkollü içeceklerin maliyeti nasıl değişiyor? Sahte içki, ucuz olması nedeniyle daha cazip mi hale geliyor?
Sahte İçki Operasyonları ve Can Kayıpları
Sahte içkiye yönelik operasyonlar son dönemde artarken, yalnızca son bir hafta içinde 366 kişi yakalanarak yaklaşık 40 milyon TL değerinde sahte içki ve içki yapımında kullanılan malzemeler ele geçirildi. Sahte içki nedeniyle 37 kişinin hayatını kaybettiği bildirilirken, son olarak denizcilik sektörünün önemli isimlerinden iş insanı Rıza Kalkavan da sahte alkol nedeniyle hayatını kaybetti. Yılbaşı öncesi piyasada sahte içkilerin daha fazla satışa sunulması, durumun tehlikeli boyutlara ulaşmasına sebep oluyor.
Alkol Fiyatlarındaki Artış ve Vergiler
Alkol fiyatlarının artması, vatandaşları daha ucuz alternatiflere yönlendirebiliyor. Örneğin, 700 TL’lik bir rakı fiyatının yaklaşık yüzde 25’i üretim maliyetine, yüzde 15’i KDV’ye ve kalan yüzde 60’ı ÖTV’ye gitmektedir. Bu da 420 TL ÖTV ve 105 TL KDV ile toplamda 175 TL’lik rakı fiyatı oluşturuyor. Ancak, enflasyon ve vergi artışları ile birlikte alkollü içeceklerdeki fiyatlar son yıllarda ciddi şekilde yükseldi. 2005 yılından bu yana alkollü içeceklerin fiyatı, enflasyon oranının 2 katı kadar artmış durumda.
Sahte Alkol ve Metanol Tehlikesi
Sahte içkilerde metanol kullanımı, ölümlerin başlıca sebeplerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Etil alkol yerine, metil alkol ve endüstriyel malzemeler (boya, cila gibi) kullanarak maliyetini düşüren merdiven altı üreticiler, içki yapımında metanolü yaklaşık dörtte bir fiyatına temin edebiliyor. Etil alkol, tarımsal ürünlerin damıtılmasıyla elde edilirken, metil alkol ise daha düşük maliyetli olarak odun, kömür veya doğalgazdan üretiliyor.
Sahte içkilerde aroma ve boyalar kullanılarak, rakı, votka, viski gibi popüler alkollü içkilerin taklitleri yapılıyor. Bu içkiler, sahte bandrollerle satışa sunuluyor ve orijinal içkilerin fiyatının yaklaşık üçte biri kadar bir bedelle satılıyor. Ancak bu fiyat farkı, ölümü göze almak için yeterli bir sebep mi?
Sahte İçkinin Cazibesi: Ucuzluk Fakat Sağlık Riski
Sahte içkilerin fiyatının çok daha ucuz olması, tüketicileri cazip hale getirebilir. Ancak, metanol ve endüstriyel kimyasallar kullanımı, sağlık açısından büyük tehlikeler doğuruyor. Sahte içki içmek, yalnızca maddi tasarruf sağlamak amacıyla yapılan bir tercihten çok daha fazlasını ifade ediyor. İnsan sağlığı için son derece zararlı olan bu içkiler, karaciğer zehirlenmesi, görme kaybı, beyin hasarı gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor.
Alkolün fiyatının artması, yasal alkol tüketimini değil, kaçak ve sahte alkol tüketimini artırıyor. Sahte içki satışları artarken, devletin vergi gelirleri de büyük kayıplar yaşıyor ve tüketici sağlığı tehlikeye giriyor.
