Otomotiv Tedarik Sanayii Küçülüyor: İhracatta Yüzde 10 Daralma Bekleniyor
Türkiye’nin otomotiv tedarik sanayisinde yaşanan küçülme, sektörün geleceği için kritik sinyaller veriyor. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Albert Saydam, 2025 yılında tedarik sanayii ihracatında %10’luk bir daralma öngördüklerini açıkladı. Küresel otomotiv üretimindeki yavaşlama ve artan maliyetler, sektörün karşılaştığı temel zorluklar arasında yer alıyor.
Küresel Üretimde Gerileme
Albert Saydam, 2024 yılının başında dünya genelinde 93 milyon olarak tahmin edilen otomotiv üretiminin 92 milyon seviyesinde kapanacağını belirtti. Avrupa’daki üretim düşüşünün Türkiye’yi doğrudan etkilediğini vurgulayan Saydam, 2023’te 18,8 milyon olan Avrupa üretiminin bu yıl 17,6 milyon adede gerilediğini ifade etti. Türkiye’de ise geçtiğimiz yıl ulaşılan 1 milyon 570 bin adetlik rekor üretim, bu yıl 1 milyon 450 bin adede düşecek.
2025’te İhracatta Düşüş Beklentisi
TAYSAD Başkanı, 2025 yılında Türkiye’nin otomotiv üretiminde 1 milyon 400 bin adede kadar gerileme yaşanacağını öngörüyor. Bu durum, tedarik sanayinde ihracatın %10 oranında daralması anlamına geliyor. Saydam, Avrupa Birliği’nin regülasyon değişiklikleri ve yerli sanayinin rekabet gücünü kaybetmesinin, bu küçülmenin temel nedenleri arasında olduğunu belirtti.
Kapasite ve İstihdam Daralıyor
Artan maliyetler ve düşen iş hacmi, birçok tedarikçinin fabrikalarını kapatmasına yol açtı. Örneğin, TOSB’daki üretim kapasitesinde %20 oranında bir daralma yaşandığı belirtiliyor. Saydam, özellikle birden fazla fabrikası olan şirketlerin maliyetler nedeniyle tesis sayılarını azalttığını dile getirdi. Bu durum, istihdamda da ciddi bir daralmayı beraberinde getiriyor.
İhracatta Dolar Artışı, Adetlerde Azalma
Albert Saydam, 2024’te toplam otomotiv ihracatının 22 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceğini ancak ihraç edilen araç adetlerinin ciddi şekilde azaldığını söyledi. Geçmişte 1 milyonun üzerinde araç ihraç edilirken, bu rakam günümüzde 800 binlere kadar geriledi. Tedarik sanayi ihracatının ise yılı 15 milyar dolar seviyesinde kapatması bekleniyor. Bu durum, %6’lık bir büyüme anlamına gelse de adet bazındaki düşüş, sektörün rekabet gücünü zayıflatıyor.
Rekabet Gücü Azalıyor
Saydam, artan işçilik maliyetlerinin sektördeki rekabet gücünü aşındırdığına dikkat çekti. Düşük işçilik maliyetleri sunan ülkelerin yatırım davetleri, Türk sanayisini zor bir karar sürecine itiyor. Gebze’deki bir çalışanın servis maliyetinin 180 doları bulduğu, bunun ise bazı ülkelerdeki asgari ücretle aynı seviyede olduğu belirtiliyor.
BYD ve Çinli Firmalarla İş Birliği Fırsatları
Saydam, Çin merkezli elektrikli araç üreticisi BYD’nin Türkiye’deki yatırım çalışmalarını bir fırsat olarak görüyor. BYD’nin yerli tedarikçilerle görüşmeler gerçekleştirdiğini ve potansiyel iş birliklerinin Türk sanayisine yeni kapılar açabileceğini belirtti. Ayrıca, BYD’ye üretim yapan Çinli şirketlerle de iş birliği yapılması gerektiğini vurguladı. Bu sayede çift taraflı bir kazan-kazan ortamı yaratılabileceğini ifade etti.
Sektörün Geleceği İçin Öneriler
Albert Saydam, Türkiye’nin dünyanın 11. büyük otomotiv üreticisi olduğunu ancak bu konumun korunması için bazı adımlar atılması gerektiğini dile getirdi. Türkiye’nin 10. sıraya yükselebilmesi için üretimin 2 milyon 400 bin adede çıkması gerektiğini belirten Saydam, bunun ciddi düzenlemeler ve yatırımlar gerektirdiğini vurguladı.
