Online Alışverişte Yeni Dönem: Son Gümrük Vergisi Neler Getiriyor?
Online alışverişe getirilen yeni düzenlemeler, yurt dışından hızlı kargoyla gelen bireysel alışverişlerdeki limitleri düşürerek tüketicileri önemli ölçüde etkiliyor. Cumhurbaşkanı kararıyla Gümrük Kanunu’nda yapılan değişiklikler, 6 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlandı ve yürürlüğe girdi. Bu düzenleme, yabancı markaların Türkiye’deki fiziki mağazalarını etkilemiyor ancak online alışverişlerde 30 euro üzeri ürünler için ek vergi yükümlülüklerini artırıyor.
Yeni Düzenlemenin Getirdikleri
Yeni düzenlemeye göre, yurtdışı hızlı kargo veya posta yoluyla yapılan bireysel alışveriş limiti 150 euro’dan 30 euro’ya düşürüldü. Bu düşüş, online alışveriş yapan tüketiciler için büyük bir değişiklik anlamına geliyor. Avrupa Birliği ülkelerinden gelen ve değeri 30 euro’yu geçmeyen ürünlerin gümrük vergisi yüzde 20’den yüzde 30’a çıkarıldı. Diğer ülkelerden gelen ürünlerde ise vergi oranı yüzde 30’dan yüzde 60’a yükseltildi. Bu artışlar, özellikle AB dışından yapılan alışverişlerde tüketicinin ödeyeceği vergi yükünü önemli ölçüde artırıyor.
Şirketlerin Tepkisi
Bu düzenleme, uluslararası e-ticaret devleri tarafından farklı tepkilerle karşılandı. Çin merkezli çevrimiçi pazar yeri Temu, minimum sipariş tutarını 2 bin liradan 670 liraya indirerek bu yeni duruma hızlıca uyum sağladı. Diğer yandan, ABD merkezli spor giyim markası Nike, Türkiye’den verilen online siparişleri durdurduğunu açıkladı. Bu karar, online alışveriş yapan tüketicileri doğrudan etkilerken, küresel markaların Türkiye’deki operasyonlarını da yeniden gözden geçirmesine neden oldu.
Tüketiciye Yansımaları
Prof. Dr. Murat Batı, düzenlemenin parfüm, tekstil, ayakkabı ve elektronik gibi birçok ürünü kapsadığını ve online alışveriş yapan tüketiciler için ek maliyetler getireceğini belirtti. Yürürlüğe giren düzenleme, fiziki mağazaları kapsamıyor, yalnızca ticari mahiyet arz etmeyen, yani bireysel kullanım için yapılan alışverişlere yönelik olarak uygulanıyor. Bu durum, Türkiye’deki fiziki mağazaların bu düzenlemeden etkilenmemesini sağlıyor ancak yurt dışından yapılan bireysel alışverişlerde ciddi sınırlamalar getiriyor.
Yeni Vergi Oranları ve Uygulamaları
AB ülkelerinden 100 TL değerinde bir ürün getirilmesi durumunda, önceden 20 TL olan gümrük vergisi yeni düzenleme ile 30 TL’ye yükseltiliyor. AB dışındaki ülkelerden gelen ürünlerde ise bu oran, 30 TL’den 60 TL’ye çıkıyor. ÖTV’ye tabi ürünlerde ise bu oran, üründen alınan verginin üzerine ekleniyor. Örneğin, AB dışından gelen ÖTV’ye tabi 100 liralık bir ürün için tüketicinin ödemesi gereken toplam vergi miktarı 92 liraya çıkıyor.
Amaç: Hazine Gelirini Artırmak
Bu düzenlemenin asıl amacının Hazine’ye gelir sağlamak olduğunu belirten Prof. Dr. Murat Batı, aynı zamanda kayıt dışı satışların da önüne geçilmesi hedefleniyor. Türkiye’de Instagram gibi platformlarda kayıtdışı satış yapan birçok kişi olduğunu ve bu düzenlemeyle birlikte bu tür satışların azalabileceğini ifade ediyor.
