İhracat Beklentileri Kötümser: Endeks Eşik Değerin Altında Kaldı

2024 yılının dördüncü çeyreğine ilişkin İhracat Beklenti Endeksi, 98,9 olarak açıklandı. Bir önceki çeyrekte 104,5 olan endeksin, 100 eşik değerinin altına düşmesiyle birlikte, ihracata dair beklentiler kötümser bir tablo çizmeye başladı. Ticaret Bakanlığı tarafından 02-17 Eylül 2024 tarihleri arasında yapılan Dış Ticaret Beklenti Anketi sonuçları, ihracatla ilgili olumsuz bir görünümü gözler önüne seriyor.

İhracat Beklentisi Azaldı

2024 yılı dördüncü çeyrek İhracat Beklenti Endeksi, bir önceki çeyreğe göre 5,6 puanlık bir düşüş kaydederek 98,9’a geriledi. Endeksin 100’ün altına inmesi, beklentilerin kötüleştiği anlamına geliyor. Anket kapsamında, gelecek 3 aya ilişkin ihracat ve ihracat sipariş beklentileri düşüş yönünde seyrederken, son 3 aydaki ihracat sipariş düzeyi ise artış gösterdi.

Endeksin bu düşüşünde, gelecek dönemlere dair belirsizlikler ve ihracat siparişlerindeki yavaşlama gibi unsurlar etkili oldu. Ancak, kayıtlı ihracat sipariş düzeyinde son dönemde bir toparlanma görülüyor. Bu da, kısa vadede ihracatın tamamen durmayacağına işaret etse de genel beklentilerin zayıf kalmaya devam edeceği düşünülüyor.

İthalat Beklentisi Artışta

Buna karşın, aynı döneme ilişkin İthalat Beklenti Endeksi 110,4 seviyesine çıktı. Bir önceki çeyrekte 107,6 olan endeks, 2,8 puanlık bir artış gösterdi. Bu artış, ithalat siparişlerinin son dönemdeki toparlanmasına bağlı olarak gerçekleşti. İthalat birim fiyatı beklentisi ve gelecek 3 aya ilişkin ithalat beklentileri ise bir önceki çeyreğe göre azalış gösterse de, son 3 aydaki ithalat sipariş düzeyi endeksi olumlu yönde etkiledi.

İthalatta artışın devam etmesi, küresel ticaret ve döviz kurları gibi faktörlerden etkilendiği gibi, iç piyasada talebin halen güçlü olduğunu da gösteriyor.

İhracat ve İthalat Arasındaki Fark

İhracat beklentilerinin 100 eşik değerinin altına inmesi, Türkiye’nin ihracat performansında zayıflama yaşandığını işaret ederken, ithalat beklentilerindeki artış ithalat taleplerinin güçlendiğini gösteriyor. Bu fark, dış ticaret dengesi açısından önemli bir gösterge olup, ithalatın ihracattan daha hızlı artma olasılığı, ticaret açığının genişleyebileceğini düşündürüyor.

Ekonomistler, önümüzdeki dönemde ihracat ve ithalat beklentileri arasındaki bu dengesizliğin, Türkiye’nin makroekonomik görünümü üzerinde baskı oluşturabileceğini ve hükümetin bu konuda daha fazla adım atması gerektiğini belirtiyor.