Elden Kira Ödeyenler Dikkat: Ceza Miktarları Artırıldı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira ödemelerini elden gerçekleştirenlere yönelik cezalarda önemli bir artış yaptı. Artık kira ödemelerini banka veya PTT aracılığıyla yapmayan kişilere, her bir tespit için kira tutarının %10’u oranında ceza kesilecek. Bu yeni düzenleme ile kesilecek cezanın alt sınırı 5 bin lira olarak belirlendi. Önceki düzenlemeye göre bu oran kira tutarının %5’i ve en az 3 bin lira idi.
Yeni Düzenlemenin Detayları
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği, Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellefiyet kaydı bulunmayan kişilerin iş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin tahsilat ve ödemeleri bankalar veya PTT aracılığıyla yapmaları zorunlu hale getirildi.
Haftalık, günlük veya kısa süreli konut kiralamaları da bu kapsamda değerlendirilecek. Bu düzenlemeye göre tüm kira ödemeleri banka veya PTT aracılığıyla yapılacak. Daha önce konut kira ödemelerinde 500 lirayı aşan ödemeler için bu zorunluluk bulunuyordu, fakat bu sınır tamamen kaldırıldı.
Ceza Uygulaması Nasıl İşleyecek?
Eski uygulamaya göre iş yeri kiralamalarında hem kiracıya hem de kiralayana ceza kesilirken, konut kiralamalarında yalnızca kiralayana ceza uygulanıyordu. Ancak Temmuz 2024‘te TBMM’de kabul edilen yasa değişikliği ile artık kiracıya da ceza kesilebilecek. Bu kapsamda, kira ödemelerini banka veya PTT aracılığıyla yapmayanlara her bir tespit için kira tutarının %10’u oranında özel usulsüzlük cezası verilecek. Ceza tutarı 5 bin liradan az olamayacak.
Kiracı, ödemenin elden yapıldığını 5 iş günü içerisinde bildirdiği takdirde, kiracıya ceza uygulanmayacak. Yıl içerisinde kesilebilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınırı ise 20 milyon lira olarak belirlendi. Bu sınır daha önce 8 milyon 700 bin lira idi.
Vergi Düzenlemeleri de Güncelleniyor
Bu düzenlemelerle birlikte, Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ de 1 Eylül 2024 itibariyle yürürlüğe girdi. Bu tebliğ, özellikle vergi mükelleflerini ilgilendiren önemli düzenlemeler içeriyor.
Yeni Cezaların Amacı
Bu yeni düzenlemelerle amaçlanan, kira ödemelerinde şeffaflığı artırmak ve vergi kaybını önlemek. Kira ödemelerinin elden yapılması, özellikle vergi denetimi açısından çeşitli zorluklar doğuruyordu. Elden ödeme alışkanlığı, kira gelirlerinin tam olarak beyan edilmemesi gibi vergi kaçaklarına neden olabiliyordu. Yeni cezalar, bu gibi durumları en aza indirmeyi hedefliyor.
Kira ödemeleri ile ilgili bu yeni düzenleme, yalnızca kiraya verenleri değil, aynı zamanda kiracıları da kapsıyor. Böylece, kira ödemelerinin şeffaf ve kayıtlı bir şekilde gerçekleşmesi sağlanacak. Kira ödemelerinin elden yapılması, tespit edildiği her durumda ciddi yaptırımlarla karşılaşılacak.
