Bebeklerden Yaşlılara: Çin’de Ekonomi Gümüş Renk Alıyor
Çin’in yaşlanan nüfusu, ekonomiyi yeniden şekillendiriyor. Doğum oranlarındaki düşüş ve Covid-19 pandemisinin etkileri birçok sektörü değişime zorladı. New York Times‘a (NYT) göre bu durum, Çin’in gümüş ekonomisinin büyümesini hızlandırıyor. Gümüş ekonomi, yaşlanan nüfusa yönelik mal ve hizmetlerin üretildiği bir pazar anlamına geliyor.
Li Dongmei, on yıldan uzun bir süre boyunca Çin’deki azalan doğum oranına dayanarak küçük çocuklar için anaokulları ve okullar işletti. Ancak 2020 yılında, azalan çocuk sayısı ve Covid-19’un getirdiği ekonomik zorluklar nedeniyle odağını yaşlılara çevirdi. Artık Jinan’daki eğitim merkezinde yaşlılar için şarkı, dans, müzik ve sanat dersleri veriyor. Li, yaşlıların tüm yıl boyunca eğitim almasının okul çocuklarından daha fazla sürdürülebilir olduğunu belirterek, “En büyük ekonomi gümüş ekonomisi. Çocuk pazarından daha büyük” diyor.
Çin’in Nüfus Krizi
Çin’in yaşlanan nüfusunun önümüzdeki yıllarda dünyanın ikinci en büyük ekonomisini büyük ölçüde etkilemesi bekleniyor. 2022’de Çin’in nüfusu 1961’den bu yana ilk kez azaldı. Ölümler, doğumlardan fazla oldu ve 60 yaş üzerindeki nüfus 290 milyonu aştı, bu da her beş Çinliden birinin 60 yaş üzerinde olduğu anlamına geliyor. Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, 2035 yılına kadar Çin’in yaşlı nüfusunun 400 milyonu aşacağını tahmin ediyor.
Çin, demografik krizin olumsuz etkilerini önlemek amacıyla tek çocuk politikasını 2016’da kaldırdı ve vatandaşları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etmek için çeşitli teşvikler sundu. Ancak ülkenin son dönemde yaşadığı ekonomik zorluklar, gençlerin daha büyük aileleri karşılayıp karşılayamayacaklarına dair endişeleri artırdı. NYT’nin haberine göre bu durum, yaşlı bakım sektörünün ve gümüş ekonomisinin hızla gelişmesine yol açtı.
Bebekler Yerine Yaşlılara Ürünler
Çin’de bebek maması üreten birçok firma, yaşlılar için toz süt üretmeye başladı. Anaokulları ve kreşler kapatılarak yaşlı bakım merkezlerine dönüştürülüyor. 2022 yılında Çin’in nüfusu azalmaya başlayınca, bazı teknoloji şirketleri de çocuklar için geliştirdikleri takip cihazlarını yaşlı bireyler için uyarlamaya yöneldi. Örneğin, çocukların ebeveynleriyle iletişimde kalmasını sağlayan akıllı saatler şimdi, yetişkin çocukların yaşlanan ebeveynlerini takip edebilecekleri bir şekilde tasarlandı.
Yaşlılar İçin Yeni Ürünler
Devlete ait bir şirket olan Xinjiang Tianrun Dairy, yaşlılara yönelik ürünler geliştirmek amacıyla daha küçük bir rakibini satın aldı. Ünlü gıda üreticisi Nestlé ise İrlanda’daki bebek maması fabrikasını kapatmayı planladığını duyururken, Çin’deki doğum oranlarının düşüşünü gerekçe gösterdi. Şirket, yaşlılar için kas erimesini önleyici, uykuyu iyileştirici ve sindirime yardımcı süt tozu ürünlerini piyasaya sürdü.
Yili Group gibi Çin’in önde gelen süt ürünleri şirketleri, yaşlılara yönelik ürünlerini televizyon reklamlarıyla tanıtıyor. Bu reklamların birinde, genç bir çift, Çin Yeni Yılı‘nda yaşlı akrabalarına şeker içermeyen özel süt tozu alıyor.
Teknolojik Uyarlamalar
Sadece gıda ürünleri değil, teknoloji sektörü de yaşlanan nüfusla birlikte değişiyor. Çinli siber güvenlik firması 360 Security Technology, çocuklar için geliştirdiği akıllı saatleri 2019’da yaşlılar için yeniden uyarladı. Bu saatler, tansiyon ve kalp atış hızı monitörlerine sahipken, aile üyeleri için konum takibi ve tek tıkla acil durum çağrısı gibi özellikler içeriyor.
Monash Üniversitesi’nden ekonomi profesörü He-Ling Shi, bu büyüyen pazarın Çinli şirketlerin işlerini yeniden şekillendirdiğini ve çocuklara yönelik ürünlerin hızla yaşlılara yönelik ürünlere dönüştüğünü belirterek, “Başka seçenekleri yok” dedi.
Demografik Değişim ve Krizin Etkileri
2023’te Çin’in doğum oranı, bir önceki yıla göre %6 azalarak 9 milyona düştü. Çin Eğitim Bakanlığı’na göre okul öncesi çocuk sayısı da %12 oranında azaldı. Çocuklara yönelik iş yapan işletmeler, küçülen çocuk nüfusu nedeniyle ya kapanıyor ya da yön değiştirmek zorunda kalıyor. Cai Hao, 2018’de Hebei eyaletinde hamile ve bebek ürünleri satan bir mağaza açtı. Ancak bebeklerin azalması ve pandemi nedeniyle mağazasına müşteri çekmekte zorlanmaya başladı. Cai, “Hiç müşteri yoktu. Çocuklar olmayınca kimse alışveriş yapmıyor” diyerek yaşlılar için ürünler stoklamaya başladı. Şimdi ise mağazasındaki satışların %10’u yaşlılara yönelik ürünlerden geliyor.
Gümüş Ekonomisinin Geleceği
Çin’in demografik yapısındaki bu değişim, ülkenin ekonomik ve sosyal yapısını yeniden şekillendiriyor. Çin Devlet Konseyi, gümüş ekonomisini teşvik etme çağrısında bulunarak yaşlı dostu endüstrilerin gelişmesini destekliyor. Bu süreçte, şirketler yaşlanan nüfusa yönelik hizmet ve ürünler geliştirerek yeni fırsatlar yaratıyor. Li Dongmei gibi iş insanları da çocuklara yönelik işlerini bırakarak yaşlılara hizmet etmeye başladılar. Li, yaşlılar için sadece sanat dersleri vermekle kalmıyor, onları kısa video oluşturma ve online influencer olma konusunda eğitiyor.
Çin’in yaşlanan nüfusu, demografik krizin etkileriyle başa çıkmaya çalışırken, gümüş ekonomisinin büyümesi ülkenin gelecekteki ekonomik yapısında önemli bir yer tutacak gibi görünüyor.
