Zelenskiy’nin Zafer Planı Tartışılıyor: Ukrayna İçin Gerçekçi Bir Çözüm mü?
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için Zafer Planı olarak adlandırdığı stratejiyi Ukrayna Parlamentosu‘nda milletvekillerine sundu. Güç yoluyla barış olarak tanımlanan bu plan, Rusya’yı müzakere masasına oturtmak için Ukrayna’nın savaş alanındaki konumunu güçlendirmeyi amaçlıyor. Ancak planın büyük bir bölümünün Batı’nın desteğine dayanması, içeride ve dışarıda çeşitli eleştirilere yol açtı. Muhalifler ve bazı uzmanlar, planı “gerçekçi değil” olarak nitelendiriyor.
Zafer Planının Kalbinde Batı’nın Desteği Var
Zelenskiy’nin “Zafer Planı”nın en önemli unsuru, Ukrayna’nın Batı tarafından sağlanan askeri ve maddi destek ile pozisyonunu güçlendirmesi ve böylece Rusya’yı müzakere masasına zorlaması üzerine kurulu. Zelenskiy, Batı’nın desteğinin artırılması gerektiğini vurgularken, Ukrayna’nın savaşın en geç 2025 yılında sona erebileceğini belirtti.
Parlamentoda yaptığı konuşmada Zelenskiy, planın uygulanmaya başlanması durumunda gelecek yıl savaşı bitirebileceklerini söyledi: “Eğer bu zafer planını şimdi uygulamaya başlarsak, savaşı en geç önümüzdeki yıl sona erdirebiliriz,” dedi. Ancak bu planın başarılı olmasının Ukrayna’nın müttefiklerine bağlı olduğunu özellikle belirtti: “Bu, ortaklarımıza bağlı.”
Batı’nın Tepkisi Belirsiz
Zelenskiy, geçtiğimiz haftalarda planı müttefiklerine tanıtmak için Washington ve Avrupa başkentlerini ziyaret etti. Ancak gelen tepkiler sınırlı oldu. NATO‘nun yeni genel sekreteri Mark Rutte, Brüksel’de düzenlenecek olan NATO savunma bakanları toplantısında planın ele alınacağını belirtse de, planın Batı’dan tam anlamıyla bir destek görüp görmeyeceği henüz belirsiz. Zelenskiy’nin talepleri arasında, NATO üyeliği için resmi davet, Batı’nın sağladığı silahların kullanımına yönelik kısıtlamaların kaldırılması ve Ukrayna ile ortak silah üretimi gibi daha önce dile getirilen istekler yer alıyor.
Zelenskiy’nin sunduğu plan, yalnızca askeri başarıya odaklanmıyor. Aynı zamanda Ukrayna’nın doğal kaynaklarının Batılı müttefikler için stratejik bir avantaj sağladığını ve Ukrayna ordusunun Batı’yı Rus saldırganlığından korumada önemli bir rol oynayabileceğini savunuyor.
İçeride Yükselen Eleştiriler
Zafer Planı, Ukrayna içinde de tartışma konusu oldu. Muhalefet milletvekilleri, planın Batı’nın desteğine çok fazla bağlı olmasından ve Ukrayna’nın kendi başına neler yapabileceği hakkında fazla bilgi sunmamasından rahatsız. Avrupa Dayanışma Partisi milletvekili Oleksiy Honcharenko, planı “çok gerçek dışı” olarak nitelendirdi. Honcharenko, sosyal medyada yaptığı açıklamada, “Plana göre birilerinin bizim için her şeyi yapması gerekiyor gibi görünüyor” diyerek, Ukrayna’nın kendi inisiyatifiyle alabileceği aksiyonların plan içinde yer almadığını savundu.
Halk Arasında Karışık Tepkiler
Ukrayna halkı da planla ilgili karışık duygular içerisinde. Bazı vatandaşlar, Zelenskiy’nin planının çok iddialı olduğunu düşünürken, diğerleri planın pratikte uygulanabilir olup olmadığından şüpheli. Zelenskiy’nin açıklamalarını takip eden 25 yaşındaki Anton Sokol, “Zafer planı kulağa harika geliyor. Çok parlak. Ama birilerinin gerçekten bir şeyler yapıp yapmayacağı ve Rusya’nın nasıl tepki vereceği belirsiz” diyerek şüphelerini dile getirdi. Sokol, “Kulağa harika geliyor ama gerçekçi değil,” ifadelerini kullandı.
28 yaşındaki başka bir Kiev sakini olan Yehor Kuryschenko ise planın daha çok Batı’ya yönelik bir talep listesi gibi göründüğünü söyledi. “Temelde yeni bir şey yok” diyen Kuryschenko, “Sadece hızlı ve kararlı eylem vurgusuyla her şeyi tek bir talep haline getiriyor” dedi.
Ukrayna’nın Savaş Yorgunluğu
Savaşın üzerinden iki yılı aşkın süre geçmesine ve Rusya’nın sürekli toprak kazanımlarına rağmen, Ukrayna’da savaş yorgunluğu artmış durumda. Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü tarafından Ağustos ayında yapılan bir ankete göre, Ukraynalıların %57’si Ukrayna’nın Moskova ile barış görüşmelerine başlaması gerektiğini düşünüyor. Bu veri, ülkede barışın sağlanması yönünde artan bir taleple karşı karşıya olunduğunu gösteriyor.
Zelenskiy, Zafer Planı ile ilgili yaptığı konuşmada Ukrayna’nın topraklarından ya da egemenliğinden taviz vermeyeceğini ve Rusya’nın müzakere masasına oturmak zorunda kalacağını vurguladı. Parlamentoda yaptığı bu açıklamalar, milletvekilleri ve bakanlar tarafından ayakta alkışlandı.
Zelenskiy’nin Zafer Planı, Ukrayna’da savaşın bitirilmesi için cesur bir strateji olarak sunuluyor. Ancak planın Batı desteğine büyük oranda bağımlı olması ve sahada hızla değişen koşullara yeterince çözüm sunmaması, hem içeride hem de dışarıda eleştirilere yol açıyor. Ukrayna, müttefiklerinin planı destekleyip desteklemeyeceği konusunda belirsizliklerle karşı karşıya kalırken, halk arasında da planın uygulanabilirliği konusunda şüpheler artıyor.
