Yagi Tayfunu Asya’yı Vurdu: İklim Değişikliği Fırtınaların Yıkıcı Gücünü Artırıyor

Asya’nın 2024 yılında karşı karşıya kaldığı en güçlü doğa olayı olan Yagi Tayfunu, Vietnam’ın kuzeyinde karaya çıkarak en az 155 kişinin hayatını kaybetmesine, yüzlerce kişinin ise yaralanmasına neden oldu. Hint-Pasifik Tropikal Siklon Uyarı Merkezi’ne göre, rüzgar hızları saatte 200 kilometreyi aşan bu fırtına, büyük hasarlar bıraktı. Yagi Tayfunu’nun Filipinler ve Çin gibi bölgelerde de yıkıcı etkileri oldu.

Filipinler’de fırtına sonrası sel ve toprak kaymaları sonucu en az 20 kişi hayatını kaybederken, Çin’in güneyinde 4 kişi öldü. Yıkılan köprüler, toprak kaymaları ve sel baskınları nedeniyle onlarca kişinin kayıp olduğu belirtiliyor. Bölgedeki milyonlarca kişi elektriksiz kalırken, binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı. Yetkililer, fırtınanın batıya ilerledikçe hala yıkıcı etkiler yaratabileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Yagi Tayfunu’nun Ardındaki Güç: İklim Değişikliği mi?

Bilim insanları, iklim değişikliğinin okyanus sularını ısıtarak fırtınaların gücünü artırabileceği konusunda uzun süredir uyarılarda bulunuyor. Daha sıcak okyanuslar, tayfun, kasırga ve siklon gibi tropikal fırtınaların daha fazla enerji toplamasına ve daha yüksek rüzgar hızlarıyla büyük yıkımlara yol açmasına neden olabilir. Yagi Tayfunu, 2024 yılında Beryl Kasırgası’ndan sonra dünyanın en güçlü ikinci tropikal siklonu olarak kaydedildi.

Kasırgalar, tayfunlar ve siklonlar yakıtlarını sıcak ve nemli havadan alır. Tropikal sularda başlayan bu fırtınalar, sıcak hava okyanus yüzeyinden yukarı doğru yükseldikçe oluşur. Yüksek basınçlı hava fırtınanın merkezine doğru akarken, girdap şeklinde dönen devasa motorlar gibi işlev görürler. Bu fırtınalar, karaya vurduklarında güç kaybetmeye başlasalar da, yerle temas etmeden önce büyük hasarlara neden olurlar.

İklim Değişikliği Tayfunları Güçlendiriyor

Tropikal fırtınaların şiddetini etkileyen birçok faktör bulunsa da, iklim değişikliğinin bu süreç üzerindeki etkisi giderek daha belirgin hale geliyor. Daha sıcak bir atmosfer daha fazla nem tutarak yoğun yağışlara neden olabilir. Bilim insanları, fırtınaların karaya vurduktan sonra daha uzun süre güçlü kalmaya devam ettiklerini ve belirli bölgelerde daha yoğun yağışlara yol açtıklarını belirtiyor. Ayrıca, yükselen deniz seviyeleri de fırtına dalgalarını daha yıkıcı hale getirerek kıyı topluluklarını tehdit ediyor.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, Güneydoğu Asya’daki tropikal siklonların artık kıyı şeridine daha yakın bir şekilde oluştuğunu ve daha hızlı yoğunlaştığını gösteriyor. Uluslararası Bitki Koruma Birliği (IPCC) tarafından yapılan tahminlere göre, tropikal siklonların sayısında büyük bir artış beklenmese de, daha fazla siklon en yüksek yoğunluk seviyelerine ulaşabilir.

Yagi Tayfunu’nun Yıkıcı Etkileri ve Geleceğe Yönelik Tehditler

Yagi Tayfunu’nun yarattığı büyük hasar, fırtınaların neden olduğu yıkımın iklim değişikliği ile nasıl daha da şiddetlendiğinin bir göstergesi olabilir. 2024 yılının temmuz ayında yayınlanan bir çalışma, iklim değişikliği nedeniyle fırtınaların artık daha hızlı güç kazandığını ve karada daha uzun süre kaldığını ortaya koydu. Bu durum, Asya’nın büyük kısmını tehdit eden bu güçlü doğa olaylarının gelecekte daha büyük yıkımlara yol açabileceği anlamına geliyor.