WSJ’ye Göre 2024, Otoriter Rejimlerin Gerileme Yılı Oldu
The Wall Street Journal (WSJ), 2024’ün dünya genelindeki otoriter rejimler ve liderler için zorlu bir yıl olduğunu belirttiği kapsamlı bir analiz yayımladı. Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesi ve Bangladeş’te 15 yıllık Şeyh Hasine döneminin sona ermesi, bu değişimlerin en dikkat çekici örnekleri olarak öne çıktı.
Otokratik Rejimlerde Çatırdama
WSJ’nin analizinde şu noktalara dikkat çekildi:
- Suriye: Beşar Esad rejiminin çöküşü, otoriter liderlerin güvendiği ittifakların kırılganlığını gözler önüne serdi.
- Bangladeş: Şiddetli protestolar sonucu 15 yıllık Şeyh Hasine yönetimi son buldu, yeni lider Nobel ödüllü Muhammad Yunus oldu.
- Venezuela, Myanmar ve İran: Bu ülkelerdeki otoriter yönetimler, halk hareketleri ve uluslararası baskılarla karşı karşıya kaldı.
Stanford Üniversitesi’nden otoriter rejimler konusunda uzman Larry Diamond, 2024’te bazı otokrasilerin sendelediğini veya çöktüğünü, birçok rejimin ise ne yapacağını bilemez bir durumda olduğunu belirtti.
Yeni Yönetimler İçin Zorlu Beklentiler
Rejim değişiklikleri, yerlerini yeni liderlere bıraksa da kapsayıcı ve istikrarlı hükümetler kurma zorluğu gündemde. Örneğin:
- Suriye: Yeni liderler, radikal grupların gölgesinde azınlıkların haklarını garanti altına alma çabasında.
- Bangladeş: Yeni yönetim, Hindistan’la ilişkiler ve azınlıkların korunması gibi zorlu meselelerle karşı karşıya.
Muhammad Yunus, değişim sonrası beklentilerin yükseldiğini ancak bu beklentileri karşılamanın zorluğunu vurguladı.
“CRINK” Bloku Güçleniyor
Bununla birlikte, bazı otoriter rejimler hâlâ güçlü konumda:
- Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore’den oluşan ittifak (CRINK), 2024’te daha da güçlendi.
- Çin, teknolojide Batı’yı geride bırakırken, Latin Amerika’daki etkisini artırdı.
- Rusya, İran’dan aldığı silah desteği ve Çin’e yaptığı petrol satışlarıyla Ukrayna’daki savaşını sürdürdü.
Muhalefet Gruplarına Yeni İvme
Otoriter rejimlerdeki gerileme, muhalif grupları cesaretlendirdi. Venezuela’daki muhalefet, Beşar Esad’ın düşüşünün, diktatörlüklerin doğru baskılarla çökebileceğini gösterdiğini savunuyor.
Marcel Dirsus, “Diktatörlüklerde istikrar ile kaos arasındaki çizgi çok incedir” diyerek otoriter rejimlerin sürekli zorluklarla mücadele etmek zorunda olduğunu belirtti.
