NYT, Trump’ın Gazze Açıklamasını İnceledi: Emperyal Hedeflerine Bir Yenisini Ekledi
The New York Times (NYT), ABD eski Başkanı Donald Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesi sonrası dile getirdiği Gazze planını derinlemesine analiz etti. NYT’ye göre, Trump’ın Gazze’yi ABD’nin kontrolü altına alıp Filistinli nüfusu bölgeden çıkarmayı öngören planı, eski başkanın emperyal hedeflerini genişleten yeni bir çıkış olarak değerlendirildi.
Trump’ın Gazze Planı Nedir?
Trump, yaptığı açıklamada Gazze’yi kontrol altına almayı, Filistinlileri bölgeden çıkarmayı ve kıyı bölgesini “Orta Doğu’nun Rivierası”na dönüştürmeyi planladığını ifade etti. NYT, bu açıklamayı “19. yüzyıl emperyalizminin bir yansıması” olarak tanımladı.
ABD Başkanı olduğu dönemde Trump’ın Grönland’ı satın alma, Panama Kanalı’nı geri alma, Kanada’yı ilhak etme gibi sıra dışı önerilerle gündeme geldiği hatırlatılan analizde, Gazze açıklamasının da bu bağlamda değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Trump, bu açıklamasıyla ABD’nin uluslararası hukuku göz ardı ederek başka bir ülkenin toprakları üzerinde hak iddia etmesini savunurken, Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini önemsemeyen bir tavır sergilediği belirtildi.
Irak’tan Sonra En Büyük Müdahale Olabilir
NYT’ye göre, Trump’ın önerdiği plan ABD’nin son 20 yıldaki en büyük Orta Doğu müdahalesi olabilir. 2003 Irak işgalinden bu yana en büyük askeri ve ekonomik taahhüdü gerektiren bu planın, ABD’nin bölgedeki askeri varlığını ciddi şekilde artıracağı öngörülüyor.
Bu süreç, Trump’ın 2016’da ABD’yi Orta Doğu’dan çekme ve ulus inşasına son verme vaadiyle çeliştiği şeklinde yorumlandı.
Uzmanlardan Tepki: “Gerçeklikten Kopuk”
Trump’ın Gazze çıkışına, siyaset ve güvenlik uzmanlarından da sert tepkiler geldi:
- Andrew Miller (Center for American Progress): “Bu, bir Amerikan başkanından duyduğum en anlaşılmaz politika önerisi.”
- Senatör Chris Van Hollen (Demokrat – Maryland): “Bu açıklama, başka bir adla etnik temizliktir.”
- Halie Soifer (Jewish Democratic Council of America CEO’su): “ABD’nin Gazze’yi ele geçirmesi fikri yalnızca uç bir yaklaşım değil, aynı zamanda tamamen gerçeklikten kopuk.”
- Khaled Elgindy (Georgetown Üniversitesi Çağdaş Arap Çalışmaları Merkezi): “ABD, İsrail’in yerine Gazze’nin yeni işgalcisi mi olacak? Bunun ABD’ye ne gibi bir çıkarı var?”
Trump’ın Açıklamaları ve Jeopolitik Sonuçları
Trump’ın Filistinlilerin Gazze’yi terk etmeleri gerektiğini söylemesi, uluslararası hukuka aykırı olarak değerlendirildi. Ayrıca, ABD’nin Gazze’ye el koyup burayı bir turizm merkezi haline getirme önerisi, diplomatik çevrelerde ABD’nin İsrail-Filistin çatışmasının doğrudan bir tarafı haline gelebileceği endişesini doğurdu.
NYT, Trump’ın bu planının Rusya ve Çin gibi diğer büyük güçlerin uluslararası hukuku ihlal ederek toprak ele geçirme girişimlerine meşruiyet kazandırabileceğini belirtti.
Kushner’in Önerisi mi?
NYT analizinde, bu fikrin kökeninin Trump’ın damadı Jared Kushner’in geçmişte yaptığı bir öneriye benzediği vurgulandı. Kushner, Gazze’nin sahil mülklerinin çok değerli olduğunu ve İsrail’in burayı değerlendirebileceğini öne sürmüştü. Ancak Kushner, Gazze’nin ABD tarafından ele geçirilmesini değil, bölgedeki insanların daha iyi şartlara taşınmasını savunmuştu.
Seçim Stratejisi mi, Dikkat Dağıtma mı?
Bazı analistler, Trump’ın bu açıklamalarının seçim sürecine yönelik bir propaganda hamlesi olabileceğini ifade etti. NYT’ye konuşan Carnegie Uluslararası Barış Vakfı uzmanı Aaron David Miller, Trump’ın bu önerisini “gerçekleşmesi imkânsız bir hayal” olarak nitelendirirken, asıl amacın Netanyahu ile yapılan görüşmedeki diğer kritik konuların gölgelenmesi olabileceğini belirtti.
Miller’a göre, Trump’ın Gazze’yi ele geçirme tartışmaları, Netanyahu’nun ABD’den aldığı destek ve bölgedeki siyasi manevralarına dair gerçek gündemi gölgede bıraktı.
