NYT Derlemesi: İsrail-Hamas Rehine Takası Hakkında Tüm Detaylar
İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes anlaşması, Gazze’deki rehinelerin serbest bırakılmasını kapsayan kritik bir planla gündeme geldi. New York Times‘ın aktardığına göre, ilk aşamada kadın, çocuk, yaşlı ve hasta 33 rehinenin serbest bırakılması öngörülüyor. Anlaşma, Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e saldırısıyla başlayan rehine krizinde ikinci büyük esir takası olarak dikkat çekiyor.
Serbest Bırakılacak Rehineler Kimler?
Anlaşmanın ilk altı haftalık sürecinde, aralarında kadın askerler, çocuklar, hasta ve yaralı sivillerin de bulunduğu 33 rehine serbest bırakılacak. Serbest bırakılacak rehineler arasında bir yaşından küçük iki çocuk, Gazze yakınındaki sınır köylerinden yaşlı erkekler ve bir askeri üsten kaçırılan genç kadın askerler yer alıyor.
İsrailli yetkililer, Gazze’deki rehinelerin yaklaşık 35’inin hayatını kaybetmiş olabileceğini tahmin ediyor. Ancak bir yıldan uzun süredir iletişim kurulamayan rehinelerin durumu hâlâ belirsizliğini koruyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşma kapsamında serbest bırakılacak rehinelerin “çoğunun” hayatta olduğuna inandıklarını belirtti.
Takas Planı Nasıl İşleyecek?
Takas süreci, kademeli olarak gerçekleşecek:
- İlk gün, Hamas, üç kadın rehineyi serbest bırakacak.
- Yedinci günde, dört kadın rehine daha Filistinli mahkumlarla takas edilecek.
- Anlaşmanın 14. gününden itibaren, her hafta üç erkek ve kadın rehine karşılığında Filistinli mahkumlar serbest bırakılacak.
- Altıncı hafta, rehinelerin tamamı serbest bırakıldıktan sonra İsrail, daha önce serbest bırakılan ancak tekrar tutuklanan 47 Filistinli mahkumu serbest bırakacak.
Takasın gerçekleşmesi için İsrail, Gazze sınırı boyunca üç kabul noktası oluşturdu. Burada görev yapacak ekipler arasında askerler, doktorlar ve psikologlar yer alacak.
Filistinli Mahkumların Serbest Bırakılması
Anlaşmaya göre, toplamda 1,000’den fazla Filistinli mahkum serbest bırakılacak. İlk altı haftalık süreçte, her rehine karşılığında düzinelerce mahkum bırakılacak. Bu mahkumlar arasında müebbet hapis cezasına çarptırılanlar da bulunuyor.
Serbest bırakma kriterleri ise şu şekilde belirlendi:
- Bir kadın rehine ya da 18 yaş altı bir sivilin serbest bırakılması için 30 Filistinli mahkum bırakılacak.
- 50 yaş üstü bir erkek rehineye karşılık 30 mahkum serbest bırakılacak.
- Hasta ya da yaralı dokuz erkek rehine için toplam 110 Filistinli mahkum bırakılacak.
Kasım 2023’teki İlk Büyük Takasın Ardından
Bu, Kasım 2023’teki ateşkesten sonra yapılan ikinci büyük rehine takası olacak. Kasım ayında çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 105 rehine serbest bırakılmış, karşılığında İsrail hapishanelerinden 240 Filistinli mahkum bırakılmıştı.
Gazze’de Hâlâ Kaç Rehine Var?
İsrailli yetkililere göre, Gazze’de halen yaklaşık 100 rehine bulunuyor. Bunların 35’inin hayatını kaybetmiş olabileceği belirtilirken, ABD Dışişleri Bakanlığı ise yedi Amerikalının Gazze’de esir tutulduğunu açıkladı. Amerikan Yahudi Komitesi, bazı rehinelerin hayatta olduğunu ancak diğerlerinin akıbetinin belirsiz olduğunu belirtti.
Takasın İsrail ve Hamas İçin Anlamı
Uzmanlar, bu takasın iki taraf için de önemli bir stratejik hamle olduğunu düşünüyor. İsrail, rehinelerin hayatını kurtarırken aynı zamanda diplomatik bir başarı sağlamayı amaçlıyor. Hamas ise mahkumlarının serbest kalmasını sağlayarak Gazze halkı üzerindeki etkisini güçlendirmeyi hedefliyor.
