NYT Derledi: Mpox Virüsü Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bir düzineden fazla Afrika ülkesine yayılan maymun çiçeği (mpox) salgını nedeniyle küresel acil durum ilan etti. New York Times (NYT), bu tehlikeli virüs hakkında bilinmesi gereken önemli bilgileri derledi.
Mpox Nedir ve Nasıl Yayılır?
Mpox virüsü, Orta ve Batı Afrika’da endemik olan bir virüstür. Hastalık, çiçek hastalığına benzer ancak daha az bulaşıcıdır. Virüs, enfekte hayvanlarla veya insanlarla yakın temas, kontamine et tüketimi ve cinsel temas yoluyla yayılabilir. Ayrıca, fetüse bulaşma riski de bulunmaktadır.
Şu Anda Kimler Etkileniyor?
Mpox vakalarının büyük çoğunluğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti‘nde görülmektedir. Haziran ayında bildirilen ölümlerin %96’sı Kongo’da gerçekleşmiştir. Hastalık, 13 farklı ülkede tespit edilmiş olup, Doğu Afrika’da ilk kez Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda gibi ülkelerde de görülmüştür.
Belirtileri Nelerdir?
Mpox virüsünün belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve kabarcıklı döküntüler yer alır. Belirtiler genellikle iki ila dört hafta sürebilir. Özellikle küçük çocuklar, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler ve HIV gibi komorbiditeleri olanlar için daha ölümcül olabilir.
Nasıl Tedavi Ediliyor?
Mpox’un yayılmasını engellemek için aşılar kullanılmış olsa da, mevcut kriz için yetersiz kalmaktadır. Sosyal mesafe, virüsün yayılmasını azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak Kongo gibi ülkelerdeki kalabalık koşullar nedeniyle izolasyon zorlaşmaktadır. Kongo, iki mpox aşısını onaylamış olmasına rağmen henüz bir aşılama planı uygulamaya başlamamıştır.
Hastalığın Tarihçesi Nedir?
Mpox, 1958’de araştırma için kullanılan maymunlarda meydana gelen salgınlar sonrasında keşfedildi. İlk insan enfeksiyonu 1970’te Kongo‘da doğrulandı. 2022’de DSÖ, mpox salgınını küresel bir sağlık acil durumu ilan etti. O zamandan beri, hastalık 116 ülkede yaklaşık 100.000 kişiyi etkiledi.
En Çok Kimler Risk Altında?
Mpox suşunun Kongo‘daki ölüm oranı, 2022 salgınında gözlemlenen %0,2’lik ölüm oranından çok daha yüksek, %3 civarında. Özellikle kadınlar ve çocuklar en çok risk altında olan gruplar arasında yer alıyor.