Nihon Hidankyo’nun 80 Yıllık Savaşı: Nükleer Silahların Karanlık Tarihi
Japonya‘da atom bombası mağdurlarından oluşan Nihon Hidankyo örgütü, 2024 Nobel Barış Ödülü‘ne layık görüldü. Yıllardır atom bombasından sağ kalanların seslerini duyurmak için mücadele eden bu grup, nükleer silahların insanlığa verdiği büyük zararları dünyaya anlatmaya çalışıyor. New York Times‘a göre, bu insanlar yıllarca göz ardı edildi çünkü çoğu kişi yaşanan korkunç olaylarla yüzleşmek istemedi.
Hiroşima ve Nagazaki’nin Yıkıcı Mirası
6 ve 9 Ağustos 1945‘te Amerika Birleşik Devletleri, Hiroşima ve Nagasaki şehirlerine atom bombası attı. Bu saldırılar, dünya tarihindeki ilk ve tek nükleer saldırılar olarak tarihe geçti. Bombalar, on binlerce insanın anında ölümüne yol açarken, radyasyonun etkileri yıllarca devam etti. Hayatta kalanlar, fiziksel ve psikolojik yaralarla boğuşmak zorunda kaldı ve bu insanlar, yaşadıkları suçluluk duygusu ve radyasyonun etkileriyle dışlanarak topluma tam anlamıyla entegre olamadılar.
Cuma günü, Nihon Hidankyo‘nun Nobel Barış Ödülü ile onurlandırılması, nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiği yönünde önemli bir mesaj verdi. Norveç Nobel Komitesi‘nin başkanı Jørgen Watne Frydnes, hayatta kalanların “tarif edilemez acıları tarif etmeye ve nükleer silahların neden olduğu ıstırabı anlamaya” yardımcı olduklarını belirtti.
Nükleer Silahların Yıkıcı Gücü ve Yayılması
Nobel Komitesi, nükleer silahların İkinci Dünya Savaşı‘ndan bu yana kullanılmamış olmasına rağmen, nükleer güçlerin cephaneliklerini modernize etmeye devam ettiğini ve diğer ülkelerin de nükleer kulübe katılmaya çalıştığını vurguladı. Komite, hiçbir ülkeyi isim vermeden eleştirirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in Ukrayna‘da taktik nükleer silah kullanma tehdidini hatırlattı. Ayrıca Orta Doğu ve Asya‘daki nükleer silahlanma yarışına dikkat çekti.
Komitenin açıklamasında, “Nükleer silahların dünyanın en yıkıcı silahları olduğunu hatırlatmakta fayda var” ifadesi kullanıldı. Nükleer silahlanma karşıtı kampanyalar nedeniyle Linus Pauling (1962) ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (2005) gibi isimler ve kurumlar da daha önce Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.
Nükleer Silahlanma Yarışı ve Modern Zamanlar
Yaklaşık 80 yıl önce Amerika Birleşik Devletleri, Hiroşima ve Nagasaki‘ye “Little Boy” ve “Fat Man” kod adlı iki atom bombası attı. Nobel Komitesi, bu saldırılar sonucunda yaklaşık 120 bin kişinin öldüğünü açıkladı. Takip eden aylar ve yıllar boyunca binlerce insan yanıklar, yaralanmalar ve radyasyona bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti.
Bu yıkıcı saldırıların ardından İkinci Dünya Savaşı sona ererken, nükleer silahlanma yarışı başladı. Çin, Güney Pasifik, Cezayir çölleri gibi bölgelerde nükleer testler yapıldı ve bu testler sonucunda dünya üzerindeki radyasyon seviyesi arttı. Günümüzde 9 ülke nükleer güç olarak kabul ediliyor: Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Fransa, Çin, Birleşik Krallık, Pakistan, Hindistan, İsrail ve Kuzey Kore.
Hibakusha ve Japonya’nın Nükleer Tarihi
Japonya’da atom bombalarından kurtulanlara verilen adla bilinen hibakusha‘lar, uzun yıllar toplum tarafından dışlandı. Nihon Hidankyo, 1956 yılında kuruldu ve nükleer silahsızlanma mücadelesine başladı. Grubun kuruluş bildirgesinde, nükleer saldırıdan sağ çıkmanın zorlukları anlatılıyordu: “Başımız eğik, sessizce hayatta kaldık.”
Ancak Japonya, savaş sonrası yıllarda nükleer enerjiyi benimseyen yüksek teknolojili bir ekonomik güç haline geldi. 2011 yılında yaşanan Fukuşima nükleer felaketi, ülkenin nükleer enerjiye bakışını yeniden sorgulamasına neden oldu ve birçok nükleer santral kapatıldı.
Nobel Barış Ödülü ve Küresel Nükleer Silahsızlanma Çabaları
Nobel Barış Ödülü’nün Nihon Hidankyo‘ya verilmesi, nükleer silahlanmanın tehlikelerine dikkat çekmenin yanı sıra, Japonya’nın barışa adanmış kültürünü de öne çıkardı. Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, bu ödülün “son derece önemli” olduğunu belirtti. Ancak, Japonya’nın savunma politikaları da tartışma konusu. Ishiba, Japonya’nın askeri duruşunu güçlendirmesi gerektiğini savunurken, nükleer caydırıcılık teorisini destekleyen gençler arasında tartışmalar yaşanıyor.
Nihon Hidankyo Başkanı Toshiyuki Mimaki, en büyük dileklerinin “nükleer silahların biz hayattayken ortadan kaldırılması” olduğunu söyledi. Mimaki 82 yaşında.
