New York Times: “Trump’ın Gazze Planı Küstahça”
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’nin tahliye edilmesi ve bölgenin ABD kontrolüne geçmesi fikrini dile getirerek, Orta Doğu’da yeni bir tartışmayı başlattı. The New York Times, bu planı “modern zamanların en küstahça fikri” olarak nitelendirirken, önerinin hiçbir hukuki dayanağı olmadığını belirtti. Uzmanlara göre Trump’ın açıklamaları, Orta Doğu’da daha fazla çatışmayı tetikleyebilir.
Gazze’yi ABD Kontrolüne Almak İstiyor
Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede, Gazze’nin ABD tarafından kontrol edilmesi gerektiğini söyledi. “ABD burada harika bir iş çıkarır” ifadelerini kullanan Trump, bölgedeki patlamamış bombaları ve yıkıntıları temizlemek istediklerini dile getirdi.
Trump, Gazze’yi yeniden inşa etmekten bahsederken “riviera” kelimesini kullandı ve “Bölge sakinlerinin oradan ayrılmaktan memnun olacağını” öne sürdü. Bu açıklamalar, sosyal medyada geniş yankı bulurken, bazı kullanıcılar Gazze’ye Trump Tower montajlı fotoğraflar paylaştı.
The New York Times: “Pandora’nın Kutusu Açıldı”
The New York Times, Trump’ın açıklamalarını analiz ettiği haberinde, bu planın uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurguladı. Gazete, insanları zorla yaşadıkları bölgeden ayırmanın uluslararası hukukta ciddi bir ihlal olduğunu hatırlatarak “Trump Orta Doğu’da Pandora’nın kutusunu açtı” ifadelerini kullandı.
Aynı analizde, Trump’ın daha önce Grönland’ı satın alma, Kanada’yı ilhak etme ve Meksika Körfezi’nin ismini değiştirme gibi önerilerde bulunduğu hatırlatıldı. Gazze planının da bu fikirler gibi “emperyal hayallerin” bir parçası olduğu belirtildi.
“Yeni Bir Nakba’ya Gerek Yok”
Financial Times’ın Orta Doğu Editörü Andrew England, Trump’ın planını “saçma” olarak nitelendirdi ve bunun Filistinliler için yeni bir felaket doğuracağını belirtti. Nakba (Arapça’da “felaket”) ifadesini hatırlatan England, “Gazzeliler tüm acıya rağmen burayı evleri olarak görüyor ve burayı yeniden inşa etmekten asla vazgeçmediler” dedi.
England, hiçbir Arap ülkesinin Filistinlileri kabul etmeyeceğini belirterek “Gazzeliler bu topraklarda doğdu, büyüdü ve sevdiklerini burada toprağa verdi” ifadelerini kullandı.
İsrail’den Farklı Tepkiler
Trump’ın planı, İsrail’de bile tartışmalara neden oldu. The Times of Israel’e konuşan İsrailli yetkililer, planın boyutlarının kendilerini şaşırttığını belirtti. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Gazze planını desteklerken, İsrail basını planı “uygulanamaz ve yasadışı” olarak niteledi.
Haaretz gazetesi, Trump’ın önerisini analiz ettiği haberinde, “Bu plan ya emperyalist bir öfke nöbeti ya da tamamen orijinal bir girişim, ancak her iki durumda da desteklenemez” ifadelerini kullandı.
Tepkiler Yağdı
Trump’ın açıklamaları hem bölge ülkelerinden hem de uluslararası kamuoyundan büyük tepki aldı. Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, X (eski Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada, “Filistinlilerin zorla tahliye edilmesi, kabul edilemez bir dayatmadır” dedi. Fidan, “Filistinlilere yönelik tehcir ve izolasyonu destekleyen her türlü adıma karşıyız” ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan, Filistin devleti kurulmadıkça İsrail ile diplomatik ilişki kurmayacaklarını yineledi. Ürdün Kralı Abdullah II, Filistinlilerin yerinden edilmesine karşı olduklarını vurguladı. Mısır ise Gazze’nin Gazzeliler bölgedeyken yeniden inşa edilmesi gerektiğini savundu.
Jared Kushner’ın Açıklamaları Hatırlandı
Trump’ın damadı ve eski dış politika danışmanı Jared Kushner, daha önce yaptığı açıklamada, “Gazze’nin kıyı mülkleri çok değerli olabilir” demişti. BBC muhabiri Anthony Zurcher, Trump’ın planını değerlendirirken “Bir gayrimenkul adamını ABD başkanı yaparsanız, böyle tekliflerde bulunmasına şaşırmamalısınız” dedi.
