Macron’un Siyasi Krizi: Yeni Başbakan Fransa’yı Kurtarabilecek mi?
Fransa, 60 yıl sonra ilk kez bir hükümetin güvenoyu oylamasıyla düşmesine tanıklık etti. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu hafta içinde yeni bir başbakan atayacağını açıklarken, mevcut Başbakan Michel Barnier, yerine biri atanana kadar görevini geçici olarak sürdürecek. Ancak bu süreçte hükümetin bütçe hazırlama ve yasa önerme yetkisi sınırlı olacak.
Güvensizlik Oylamasının Sebepleri
Güvensizlik oylaması, sosyal güvenlik harcamalarına ilişkin bir yasa tasarısının alt meclisten nihai oylama yapılmadan geçirilmesi sonrası geldi. Sol görüşlü Yeni Halk Cephesi, Marine Le Pen’in milliyetçi Ulusal Birlik Partisi ve diğer muhalefet partileri birleşerek önergeyi destekledi.
Oylama sonucu, gereken 288 oyun çok üzerinde, 331 oyla güvensizlik önergesinin kabul edilmesiyle sonuçlandı. Bu, sadece Barnier hükümetinin değil, Macron’un siyasi gücünün de büyük bir darbe aldığını gösterdi.
Yeni Başbakan Ataması: Kritik Bir Karar
Macron’un yeni bir başbakan seçme kararı, siyasi dengeleri yeniden şekillendirebilir. Yeni başbakanın parlamentodaki en büyük partiden olması zorunlu değil, ancak koalisyon hükümetini yeniden kurmak ve parlamentonun desteğini kazanmak Macron için büyük bir zorluk olacak.
Geçici hükümetin, bütçe gibi hayati konularda karar alamayacağı belirtiliyor. Eğer yeni bir hükümet yıl sonuna kadar atanamazsa, 2025 bütçe krizi kaçınılmaz olabilir.
Bütçe Krizi Kapıda
Fransa’nın büyüyen bütçe açığı ve yüksek borçları, siyasi krizin en acil meselelerinden biri. Barnier’nin görevde olduğu kısa dönemde önerdiği 60 milyar dolarlık harcama kesintisi ve vergi artışı planı parlamentoda kabul görmedi.
Eğer yeni hükümet yıl sonundan önce oluşturulmazsa, Macron’un olağanüstü anayasal yetkilerini kullanarak doğrudan bir bütçe dayatması gerekebilir. Ancak bu tür bir adım, hem siyasi hem de toplumsal tansiyonu artırabilir.
Macron’un İstifa Baskısı
Güvensizlik oylamasının ardından muhalefet partileri, Macron’un istifasını açıkça talep etmeye başladı. Marine Le Pen’in liderlik ettiği sağcı Ulusal Birlik Partisi, siyasi çıkmazı aşmanın tek yolunun erken başkanlık seçimi olduğunu savunuyor.
Macron ise istifa etmeyeceğini belirterek, “Bölünme ve eylemsizliği kaldıramayız” dedi. Ancak halk desteği düşüşte olan Macron’un bu krizden nasıl çıkacağı belirsizliğini koruyor.
Fransa’nın Siyasi Sisteminde Kriz
Fransız siyasi sistemi, güçlü yürütme yetkileriyle tanınıyor. Ancak cumhurbaşkanı ve başbakanın farklı siyasi çizgilerden geldiği dönemlerde krizler kaçınılmaz hale geliyor. Macron’un, erken seçim kararıyla parlamentodaki dengeyi bozması, siyasi kutuplaşmayı derinleştirdi.
Alt mecliste baskın bir partinin bulunmaması, yeni bir hükümetin kurulmasını ve bütçe gibi kritik meselelerin çözümünü daha da zorlaştırıyor.
Fransa’nın Geleceği
Yeni başbakanın atanması, hem Fransa’nın bütçe kriziyle başa çıkma kapasitesini hem de siyasi istikrarını belirleyecek. Eğer Macron, muhalefetle uzlaşacak bir isim atayamazsa, siyasi çıkmaz derinleşebilir ve erken başkanlık seçimi gündeme gelebilir.
