‘En Zengin Yüzde 1’ Statü Gösterme Yolunu Değiştirdi: ‘Çevrimdışı’ Modası Hakim Oluyor
Yüksek moda ürünleri her geçen gün daha pahalı hale gelirken, bu fiyat artışının kalite veya yenilikle paralel gitmemesi, ultra zenginler arasında tüketim alışkanlıklarını değiştirdi. Bir zamanlar Hermès Birkin çantası, aşırı zengin olmanın simgesi kabul edilirdi. Ancak sahte ve taklit ürünlerin yaygınlaşması, bu statü göstergesinin etkisini kaybetmesine yol açtı.
Artık ultra zenginler, statülerini göstermek için lüks markalara değil, daha yaratıcı ve sofistike yollarla kendilerini ifade etmeye yöneliyor. Mahremiyet, çevrimdışılık, kişisel gelişim ve boş zaman aktiviteleri, yeni nesil refah göstergeleri haline geldi.
Taklit Ürünler Oyunun Kurallarını Değiştirdi
Bir dönem göz kamaştırıcı fiyat etiketleri ve uzun bekleme listeleriyle dikkat çeken Hermès Birkin çantası, Walmart’ın estetik olarak birebir aynı görünen modeli sayesinde erişilebilir hale geldi. Bu durum, sosyal medya platformlarında da büyük yankı uyandırdı. TikTok içerik üreticileri, düşük fiyatlı bu taklit ürünleri överek, artık herkesin lüks tarza ulaşabildiğini vurguladı.
Moda araştırmacısı Alice Sherwood, bu değişimi şöyle özetliyor:
“İnsanlar artık binlerce dolar harcayıp bir yıl içinde modası geçecek ürünlere yatırım yapmak istemiyor.”
Yalnızca çantalar değil, Jordan spor ayakkabılar ve saç bakım ürünleri gibi birçok lüks ürünün de taklitleri yaygınlaştı. Bu, lüks yaşam tarzının uzun süredir sadece zenginlere özgü olan birçok unsurunu herkes için erişilebilir hale getirdi.
Zenginlik Artık Çevrimdışılık ve Boş Zamanla Gösteriliyor
Columbia İşletme Okulu’ndan Silvia Bellezza, yaptığı çalışmada, zengin bireylerin statülerini boş zaman aktiviteleri ve kişisel gelişimle göstermeye başladığını ortaya koydu. Bu aktiviteler arasında pickleball oynamak, girişimcilik kitapları okumak, evde sağlıklı ekmek yapmak gibi aktiviteler yer alıyor.
TikTok içerik üreticisi Eugene Healey ise çevrimdışılığın yeni bir statü göstergesi olduğunu savunuyor. Sosyal medyada her gün daha fazla insanın vakit geçirmesine rağmen, çevrimdışı kalmanın artık bir ayrıcalık haline geldiğini belirtiyor.
Lüks Markalara İlgi Azalıyor
Lüks markaların yenilik sunamaması, ultra zenginlerin bu markalara olan ilgisini kaybetmesine neden oldu. Bain & Company raporuna göre, 2022-2024 arasında 50 milyon lüks tüketici piyasadan çekildi. Dior, Estée Lauder, Louis Vuitton ve Burberry, müşterilerinin pahalı ancak ilham vermeyen ürünlere gösterdiği tepki nedeniyle büyük zarar gördü.
Lüks tüketim üzerine çalışan uzman Marie Driscoll, “2019’dan bu yana lüks ürünlerde ciddi fiyat artışı yaşandı, ancak buna paralel bir yenilik veya hizmet kalitesi artışı olmadı” diyor. Bu durum, Prada çantası veya Jimmy Choo ayakkabıları gibi klasik lüks ürünlerin kişisel bir anlam taşımamasına neden oldu.
Bazı markalar bu değişime uyum sağlamak için yeni stratejiler geliştiriyor. Burberry, müşterilerinin baş harfleriyle ürünlerini kişiselleştirme hizmeti sunarken, Louis Vuitton, klasik tasarımlarını daha renkli ve modern tarzlara dönüştürdü. Ancak bu çabaların, ultra zenginlerin lüks tüketimden uzaklaşma eğilimini tersine çevirip çeviremeyeceği belirsiz.
