Ekonomistler Uyardı: İsrail’in Savaş Maliyeti 93 Milyar Dolara Çıkabilir

İsrail, son bir yıl içinde Gazze ve Lübnan‘a binlerce asker gönderip, binlerce hava saldırısı düzenlerken, hava savunma sistemleri için milyonlarca dolar harcadı. BBC’den Jeremy Howell‘ın haberine göre, İsrail hükümeti, Hamas ve Hizbullah’a karşı yürütülen bu savaşın toplam maliyetinin 60 milyar dolara ulaşabileceğini hesaplıyor.

İsrail Ekonomisine Yüksek Maliyet

İsrail’in maliye bakanı Bezalel Smotrich, Eylül ayında İsrail parlamentosu Knesset’e yaptığı açıklamada, “İsrail tarihindeki en uzun ve en pahalı savaşın içindeyiz” diyerek, maliyetin 54 ile 68 milyar dolar arasında olabileceğini belirtti. Ayrıca, İsrail’in Lübnan’a karşı başlattığı ve İran’a yönelik saldırılarının da savaş maliyetlerini artırdığı ifade ediliyor.

Savaşın Finansmanı ve Azalan Tahvil Satışları

İsrail Merkez Bankası, savaşın finansmanı için hazine bonoları ve hükümet tahvillerini satarak kaynak sağlamaya çalışıyor. Mart ayındaki tahvil satışlarından 8 milyar dolarlık bir gelir elde edilse de yabancı yatırımcıların tahvil alımları zamanla azaldı. Tel Aviv Üniversitesi’nden ekonomist Prof. Manuel Trajlenberg, tahvillerin faiz oranlarının artırıldığını, böylece cazip hale getirilmeye çalışıldığını belirtti. Ancak, Moody’s, Fitch ve Standard and Poor’s gibi derecelendirme kuruluşları, İsrail’in tahvil notlarını düşürdü.

Vergi Artışları ve Ekonomik Strateji Eksikliği

Eski Merkez Bankası Başkanı Prof. Karnit Flug, hükümetin bütçe açığını azaltmak için 10 milyar dolarlık bütçe kesintisi ve vergi artırımı yapabileceğini öngörüyor. Ancak, bu planların bazı sendikalar ve koalisyon üyeleri tarafından karşı çıkılması bekleniyor. Kudüs’teki İbrani Üniversitesi’nden Prof. Esteban Klor, askeri stratejinin yanında bir ekonomik stratejinin bulunmamasını eleştiriyor.

Ekonomide Daralma ve İş Gücü Sorunları

Dünya Bankası verilerine göre, İsrail ekonomisi geçen yıl %0,1 daraldı ve İsrail Merkez Bankası, bu yıl büyümenin yalnızca %0,5 olacağını öngörüyor. Savaş nedeniyle, inşaat sektöründe çalışan 80 bin Filistinli işçi ülkeye giremezken, iş gücü açığı Hindistan, Sri Lanka ve Özbekistan’dan gelen işçilerle kapatılmaya çalışılıyor.

Yüksek Teknoloji Sektörünün Rolü ve Toparlanma Süreci

Prof. Karnit Flug, savaş sonrası toparlanmanın yavaş olabileceğini ancak yüksek teknoloji sektörünün ekonomik büyümede yeniden ivme kazandıracağını belirtiyor. Uzmanlar, bu savaşın süresinin uzamasının ve etkilediği nüfusun genişlemesinin toparlanmayı daha da zorlaştırabileceğine dikkat çekiyor.