ABD’deki Devlet Okulları Son Akademik Yılda 10.000 Kitabı Yasakladı
PEN America tarafından yapılan anket, ülke çapında yasakların geçen yıla göre neredeyse üç katına çıktığını gösteriyor.
Bir rapora göre, 2023-2024 yılları arasında ABD’deki kamu okullarında 10.000’den fazla kitap yasaklandı. Bu, Cumhuriyetçilerin yönettiği eyaletlerin yeni sansür yasaları geçirmesiyle bir önceki yıla göre ciddi bir artış anlamına geliyor.
3.362 Kitap Yasaklandı
PEN Amerika‘nın yaptığı araştırmaya göre, ülke genelinde kitap yasaklarının sayısı bir önceki yıla göre neredeyse üç katına çıktı; 3.362.
En az 13 eser ilk kez yasaklandı; bunların arasında Alex Haley’in Afrika’dan ABD’ye köleleştirilmiş bir kişinin yolculuğunu anlatan Roots: The Saga of an American Family adlı eseri ve James Baldwin’in New York, Harlem’de geçen, beğeni toplayan yarı-otografik eseri Go Tell It on the Mountain adlı eseri de vardı.
İfade özgürlüğüne adanmış kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan PEN America, Florida ve Iowa eyaletlerinde sınıf içi materyalleri hedef alan kapsamlı yasalar yürürlüğe konması nedeniyle bu iki eyalette yaklaşık 8.000 kitap yasağı olayının yaşandığını bildirdi.
PEN America, “Eyalet mevzuatı da kitap yasaklarının hızlandırılmasında özellikle kritik bir öneme sahipti; bu mevzuat, kitapların okullardan usulüne uygun bir süreç olmaksızın veya bazı durumlarda hiçbir resmi süreç olmaksızın kaldırılmasını kolaylaştırıyordu” dedi.
Lowa yasası, yedinci sınıftan önce cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğiyle ilgili materyalleri yasaklıyor.
2023’te imzalanan Iowa yasası, yedinci sınıftan önce cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğiyle ilgili materyalleri yasaklıyor. Mevzuat ayrıca K-12 kütüphanelerinden ve sınıflarından cinsel eylemleri tasvir eden kitapları açıkça yasaklıyor.
Florida’da, “cinsel davranış” içerdiği için itiraz edilen herhangi bir kitap inceleme altındayken geri çekiliyor. PEN America’nın bildirdiğine göre, bu tür yönergeler kitap yasaklarında keskin bir artışa yol açtı.
Her iki eyalet de tartışmalı yasalar nedeniyle davalarla karşı karşıya kaldı.
Büyük yayıncılar, LGBTQ+ öğretmenleri, öğrenciler ve veliler Iowa yasasının kalıcı olarak iptali için dava açtı. Ancak federal bir temyiz mahkemesi Iowa’nın kitap yasaklarına ilişkin geçici bir ihtiyati tedbiri iptal ederek yasanın yürürlükte kalmaya devam etmesine izin verdi. Ek yasal işlemler bekleniyor.
Altı önemli kitap yayıncısı da, yüzlerce eserinin okul kütüphanelerinden kaldırılmasının ardından Florida’daki “anayasaya aykırı” kitap yasağı nedeniyle dava açtı .
Utah, Güney Karolina ve Tennessee de yakın zamanda kitap yasakları çıkardı. Özellikle Utah, PEN America’nın HB 29 yasasına atıfta bulunarak söylediğine göre, “en uç” yasalardan birine sahip. Bu yasa, en az üç bölge kitabın “nesnel olarak hassas materyal” olduğunu tespit ederse, eyaletteki tüm okullardan kitabın çekilmesi gerektiğini söylüyor.
PEN America’ya göre, kitap yasakları ezici bir çoğunlukla LGBTQ+ bireylere ve renkli insanlara odaklanan hikayeleri hedef almaya devam ediyor.
“Kısmen cinsel içerikli kitaplara yönelik hedefleme nedeniyle, bu çarpıcı artış romantik içerikli kitapları, kadınların cinsel deneyimlerini anlatan kitapları, tecavüz veya cinsel tacizi konu alan kitapları ve ayrıca LGBTQ+ karakterleri veya temaları olan kitaplara veya ırk veya ırkçılık hakkında olup renkli karakterler içeren kitaplara yönelik sürekli saldırıları içeriyor” denildi.
Yasaklanan kitap sayısının kesin sayısının sonbaharda açıklanacağı belirtildi.
Bu arada, yasal işlem bazı belediyelerde kitapların geri getirilmesine yardımcı oldu. Florida’daki bir ilçe, veliler, öğrenciler ve yazarlardan oluşan bir koalisyonun açtığı davayı çözdükten sonra daha önce temizlenen 36 kitabı geri getirdi .
