2034 Dünya Kupası: FIFA’nın Suudi Arabistan Kararı Neden Eleştiriliyor?
2034 Dünya Kupası’nın Suudi Arabistan’a verilmesi, insan hakları ihlalleri, çevresel kaygılar ve şeffaflık eksikliği nedeniyle tartışma yaratıyor.
FIFA’nın, 2034 Dünya Kupası ev sahipliğini Suudi Arabistan’a verme kararını resmileştirmesi, organizasyon tarihinin en tartışmalı adımlarından biri olarak değerlendiriliyor. İnsan hakları sicili, çevresel sorunlar ve siyasi baskılar göz önünde bulundurulduğunda bu karar, spor camiasında geniş yankı uyandırıyor.
Karar Neden Eleştiriliyor?
İnsan Hakları ve Çalışma Koşulları
- İnsan hakları ihlalleri: Suudi Arabistan’ın göçmen işçilere yönelik tutumu ve ifade özgürlüğü konusundaki kısıtlamaları eleştirilerin merkezinde yer alıyor.
- Çalışma şartları: Uluslararası Af Örgütü, göçmen işçilerin istismarı ve kötü çalışma koşulları konusunda FIFA’ya uyarılarda bulundu.
- Ölüm cezası: 2023’te Suudi Arabistan’da 300 kişi infaz edildi; bu, küresel ölçekte büyük tepki çekti.
Sporla Aklama İddiaları
- Suudi Arabistan, kadın hakları ve spor alanında reformlar gerçekleştirse de, eleştirmenler bu çabaların ülkenin uluslararası imajını iyileştirmek için yapıldığını savunuyor.
- Kadınların 2018’de statlarda maç izlemeye başlaması ve kadın futbol liglerinin kurulması olumlu bir gelişme olarak görülse de, bu adımlar geniş çaplı eleştirilerden kurtulamadı.
Çevresel Kaygılar
- FIFA’nın raporunda, Suudi Arabistan çevresel riskler açısından “düşük riskli” olarak değerlendirilse de, inşaatı devam eden ve planlanan 15 stadyumun büyük çevresel etkileri olacağı öngörülüyor.
FIFA’nın Karar Süreci ve Eleştiriler
Şeffaflık Eksikliği
- Avustralya’nın adaylıktan çekilmesiyle Suudi Arabistan’ın tek aday olarak kalması, sürecin rekabetten uzak olduğunu gösteriyor.
- FIFA’nın, oylama yerine doğrudan onaylama yoluyla karar alması, eleştirileri daha da artırdı.
Yakın İlişkiler
- FIFA ve Suudi Arabistan arasında gelişen yakın ilişkiler dikkat çekiyor. Örneğin, FIFA’nın Suudi petrol devi Aramco ile sponsorluk anlaşması yapması, çıkar çatışması iddialarına yol açtı.
Suudi Arabistan’ın Dünya Kupası Planları
Altyapı ve Organizasyon
- Suudi Arabistan, 2034 Dünya Kupası için beş şehirde 15 stadyum kullanmayı planlıyor. Bunların büyük bir kısmı hâlâ inşaat aşamasında veya planlanma sürecinde.
- Turnuvanın, Katar’da olduğu gibi kış aylarında düzenlenmesi bekleniyor. Ancak tarih, Ramazan ayına denk gelmemesi için Ocak ayında planlanabilir.
Ekonomik ve Sosyal Amaçlar
- Suudi hükümeti, Dünya Kupası’nın ekonomiyi çeşitlendirmek, turizmi geliştirmek ve genç nüfusu spora teşvik etmek için bir fırsat olduğunu savunuyor.
Uluslararası Tepkiler
- Norveç Futbol Federasyonu, süreci şeffaflıktan uzak bularak kararı boykot edeceğini açıkladı.
- Almanya ve İngiltere, insan hakları ihlalleri konusunda endişeli olduklarını belirtirken, FIFA ile iş birliğini sürdürme niyetinde olduklarını ifade etti.
LGBTQ+ Tartışmaları
- Suudi Arabistan’da eşcinselliğin yasak olması, birçok taraftar için endişe yaratıyor. İngiltere’nin açık eşcinsel futbolcusu Jake Daniels, Suudi Arabistan’daki bir turnuvada kendini güvende hissetmeyeceğini açıklamıştı.