Brezilya Kahve Sektöründe Yeni Dönem: Yatırımlar Sulamaya Akıyor
Brezilya’da geçen yıl yaşanan şiddetli kuraklık, kahve ağaçlarını kuruttu ve küresel fiyatların rekor seviyelere çıkmasına yol açtı. Ancak, Bahia eyaletindeki devasa Joha çiftliğinde yöneticilik yapan Rodrigo Brondani, bu yıl bol ürün bekliyor.
Klasik dağlık Latin Amerika kahve plantasyonlarının aksine, Bahia’daki çiftliklerde merkezi pivot sulama sistemleri devreye alındı. Brondani, “Bu sezon çok iyi görünüyor,” diyerek, sulamanın etkisini vurguladı. Çiftliğin 900 hektarlık sulanan kahve alanı, Brezilya ortalamasının 20 katından fazla.
Brezilya, Dünya Kahve Tedarikinin Yüzde 35’ini Karşılıyor
Bahia’nın batısı, Brezilya’nın kahve üretiminde yeni bir merkez haline geldi. Brondani, sulama sayesinde hektar başına 80 çuvala kadar verim alabileceklerini belirtti. Bu, ülke ortalamasının iki katı. Çiftlik, son hasatta yaklaşık 17 milyon dolarlık kahve üretimi gerçekleştirdi.
Ancak sulama sistemleri oldukça maliyetli. Merkezi pivot sisteminin kurulumu yaklaşık 1,5 milyon real, damlama sistemi ise hektar başına 40 bin real (yaklaşık 7 bin dolar) maliyet oluşturuyor.
Kuraklık ve İklim Krizi Kahve Sektörünü Zorluyor
Brezilya’da kahve tarlalarının yalnızca %30’u sulama sistemine sahip. Ancak artan iklim belirsizlikleri sonrası bu oran hızla artıyor. Minas Gerais gibi geleneksel kahve bölgelerinde su seviyelerinin düşmesi, sulama sistemlerini işlevsiz bırakıyor.
Kahve araştırma kuruluşu Fundação Procafé’ye göre, 2024 sonunda toprak su açığı 300 milimetreye ulaştı. Bu rakam, uzun vadeli ortalamanın 15 katı.
Küresel Piyasalarda Kayıp ve Fiyat Artışı
Küresel kahve tüketimi son 6 yılda 4. kez üretimi aştı. 2025’in ilk çeyreğinde kahve fiyatları %25 yükseldi. Son 3 yılda dünya, üretilenden 12,5 milyon çuval fazla kahve tüketti. Bu da fiyatların %70’e varan artışında etkili oldu.
Batı Bahia: Yeni Tarım Üssü
Bölge, Urucuia Akiferi sayesinde suya kolay erişim sağlıyor. Ancak Brezilya Jeoloji Servisi verilerine göre, 2002-2021 arasında bu akiferden 31 km³ su kaybı yaşandı.
Bahia’daki tarımsal su tüketimi, Sao Paulo gibi 11,5 milyonluk bir şehrin 9 katı nüfusu besleyecek seviyeye ulaştı. Araştırmalar, su kullanım izinlerinin gevşetildiğine ve denetimlerin yetersiz olduğuna işaret ediyor.
Kahvede Sürdürülebilirlik Tartışması
Cooxupé gibi büyük kooperatifler, sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması için çiftçilere ödeme kolaylığı sağlıyor. Ancak uzmanlar, sadece sulama değil, aynı zamanda rejeneratif tarım teknikleri ile toprakların su tutma kapasitesinin artırılması gerektiğini savunuyor.
Brezilya’nın Sulama Alanları Hızla Artıyor
Son 2 yılda, Brezilya genelinde kurulan merkezi pivot sulama sistemlerinin sayısı %14 arttı. Bahía eyaletinde ise potansiyel, mevcut 300 bin hektarlık sulamalı alanın 1 milyon hektara çıkarılması olarak değerlendiriliyor.
