Brent Petrol 4 Yılın Dibinde: Fiyatlar Neden Düşüyor, Ne Kadar Sürecek?
Küresel enerji piyasaları, nisan ayının ilk haftasında adeta çakıldı. Brent petrolün varil fiyatı, sadece birkaç gün içinde yüzde 9’un üzerinde düşerek 65 dolar seviyesinin altına geriledi. Bu, Ağustos 2021’den bu yana kaydedilen en düşük seviye oldu. Fiyatlardaki bu sert düşüş, hem siyasi gelişmelerin hem de arz-talep dengesizliğinin bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
Uzmanlara göre, fiyatların kısa vadede 80 dolara geri dönmesi pek mümkün değil. Bunun arkasında ise bir dizi jeopolitik ve ekonomik faktör yer alıyor.
Trump’tan Tarifeler, OPEC’ten Arz Artışı
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da ithalata yönelik yeni gümrük tarifelerini resmen imzalaması, küresel ticarette gerilimleri tırmandırdı. Trump’ın “ekonomik bağımsızlık adımı” olarak tanımladığı bu karar, dünya genelinde enerji talebine ilişkin endişeleri artırdı.
Tarifelerin açıklanmasının hemen ardından, Brent petrol yüzde 1’e yakın değer kaybederek 73,64 dolara, WTI petrol ise yüzde 0,6 düşerek 70,48 dolara geriledi. Bu ilk tepkiyi daha derin bir düşüş izledi. Nedeni ise kısa süre sonra gelen bir başka kritik açıklamaydı.
3 Nisan’da OPEC+ ülkeleri, daha önce uygulanan gönüllü üretim kesintilerini azaltacaklarını ve Mayıs ayından itibaren günlük 411 bin varil ek üretim yapılacağını açıkladı. Bu gelişme, halihazırda yavaşlayan talep ile birleşince arz fazlası endişesini tetikledi. Brent petrol aynı gün yüzde 5,4 düşerek 69,63 dolara, WTI ise yüzde 5,6 kayıpla 66,33 dolara indi.
Çin’den Misilleme: Ticaret Savaşları Derinleşiyor
Petrol fiyatlarını etkileyen bir diğer önemli gelişme, 4 Nisan’da Çin’in ABD mallarına yüzde 34 oranında ek gümrük vergisi uygulayacağını açıklaması oldu. Bu karar, küresel çapta büyüyen ticaret savaşı kaygılarını artırdı.
Brent petrol, bu haberin ardından 63,85 dolara kadar gerileyerek 65 doların altını gördü. Aynı günü yüzde 6’lık bir düşüşle 65,74 dolardan kapatan Brent, sadece bir hafta içinde yüzde 9,2 değer kaybetmiş oldu.
Uzmanlar Uyarıyor: Kısa Vadede Toparlanma Zor
Energy Intelligence Group Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere, piyasalardaki mevcut düşüşün yalnızca başlangıç olabileceğini ifade etti. Mathonniere, küresel ticaret ortamındaki belirsizlikler ve OPEC+’ın arz politikasının fiyatları baskılamaya devam edeceğini belirtti.
“Piyasalarda toparlanma kısa vadede pek olası değil. 80 dolar seviyesi, bugünkü koşullar altında gerçek dışı bir beklenti. Talep zayıf, arz güçlü. Bu denklem fiyatların daha da düşebileceğine işaret ediyor,” diyen Mathonniere, yatırımcıların dikkatini Çin ve Hindistan gibi büyük pazarların zayıflayan tüketim eğilimlerine çekti.
Dolar ve İran Gerilimi Takip Edilmeli
Mathonniere’ye göre, önümüzdeki aylarda ABD dolarının hareketleri petrol fiyatlarını doğrudan etkileyecek. Doların zayıflaması, emtia piyasalarında kısmi toparlanma yaratabilir. Öte yandan, ABD’nin İran’a olası askeri hamleleri, kısa süreli fiyat artışlarına neden olabilir. Ancak bu tür yükselişlerin spekülatif ve geçici olacağı vurgulanıyor.
Devalüasyon Riski ve Talep Belirsizliği
Trump’ın korumacı politikalarının başka ülkeleri rekabetçi devalüasyon politikalarına yönlendirebileceğini söyleyen Mathonniere, bu durumun ABD ihracatını bile olumsuz etkileyebileceğini ifade etti. Öte yandan, tarife savaşlarının Amerikan tüketicilerine dolaylı vergi yükü getireceği de uzmanlarca dile getiriliyor.