Anayasa Mahkemesi’nden Emsal Karar: Faiz Oranları Yetersiz

Anayasa Mahkemesi’nden Tarihi Karar

Anayasa Mahkemesi, bireysel başvurular üzerine aldığı son kararla alacakların enflasyon karşısında değer kaybetmesinin hak ihlali olduğuna hükmetti. Kararda, mülkiyet hakkının ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiği açıkça belirtildi. Bu gelişme, hem vatandaşların hem de özel hukuk ilişkilerinde taraf olan kurumların geleceğini yakından ilgilendiriyor.

Enflasyon Karşısında Değer Kaybı Vurgusu

Mahkeme, özellikle uzun yıllar süren davalarda ödenen yasal faizlerin alacağın gerçek değerini korumaktan uzak olduğuna dikkat çekti. Örnek olarak verilen dosyada, başvurucu Caner Şafak’ın 2010 yılında başlattığı bir icra takibi sonucunda elde ettiği ödeme, 10 yıl sonra gerçekleşti. Ancak yasal faiz oranları, bu süre zarfında yaşanan hiperenflasyonun etkilerini telafi edemedi.

Munzam Zarar Davaları Yetersiz Kaldı

Mahkeme, munzam zarar davalarının da çözüm sunamadığını belirtti. Türk Borçlar Kanunu’na dayalı olarak açılan bu davalarda, yüksek mahkemelerin içtihatlarının istikrarsız ve belirsiz olduğuna vurgu yapıldı. Enflasyonun tek başına zararı ispat etmeye yeterli görülmemesi, alacaklıların korunmasız kalmasına yol açtı.

TBMM’ye Yeni Düzenleme Çağrısı

Kararda en dikkat çeken noktalardan biri, TBMM’ye yapılan çağrı oldu. Anayasa Mahkemesi, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un mevcut haliyle enflasyon karşısında yetersiz kaldığını açıkladı. Yıllık faiz oranlarının enflasyonun gerisinde kalması nedeniyle, alacaklıların gerçek anlamda korunmadığı ifade edildi.

Adil Denge Vurgusu

Anayasa Mahkemesi, devletin yalnızca kamu borçlarında değil, özel hukuk kişileri arasındaki alacaklarda da adil dengeyi sağlama yükümlülüğü bulunduğunu açıkladı. Bu yaklaşım, alacaklıların haklarının daha güçlü korunması gerektiğini ortaya koydu.

AYM’den Emsal Karar

Mahkeme, daha önce verdiği ANO İnşaat kararını da emsal olarak kullandı. Kamudan olan alacakların geç ödenmesi nedeniyle oluşan aşırı değer kaybının, mülkiyet hakkını ihlal ettiği daha önce de vurgulanmıştı. Şimdi ise özel hukuk alacakları için de benzer bir yaklaşım benimsendi.

Pilot Karar Usulü ile Çözüm Arayışı

Bu karar aynı zamanda bir pilot karar niteliği taşıyor. Yüksek Mahkeme, yasama ve yargı organlarına çağrı yaparak benzer davalarda tekrar eden hak ihlallerinin önüne geçmek istedi. Böylece alacakların enflasyon karşısında gerçek değerini koruyacak mekanizmaların hukuk sistemine kazandırılması hedefleniyor.

Resmi Gazete’de Yayımlandı

Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Böylece hem hukuk dünyasında hem de ekonomi çevrelerinde önemli tartışmaları beraberinde getirdi. Özellikle vatandaşların alacaklarını nasıl güvence altına alabileceği konusu, bundan sonraki dönemde gündemin en sıcak başlıklarından biri olacak.