Faizler Düşerse Konut ve Otomobil Fiyatları Artacak mı?
Faizlerin düşmesi, özellikle konut ve otomobil piyasalarında fiyatların artmasına yol açabilir mi? Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine başlaması konuşulurken, bu olasılık birçok uzmanın dikkatini çekiyor. Uzmanlar, faizlerin düşmesinin özellikle ucuz kredi imkânları sunduğu için konut ve otomobil piyasalarında talep artışına yol açabileceğini, bu artışın da fiyatlara yansıyabileceğini belirtiyor. Ancak burada önemli bir ayrıntı, faizlerin ne kadar hızlı düşeceğiyle ilgili.
Yavaş İndirim Piyasayı Nasıl Etkiler?
İktisatçı Mahfi Eğilmez, TCMB’nin faiz indirimi politikalarının nasıl şekilleneceğini öngörmenin zor olduğunu ifade ederek, faizlerin yavaş bir şekilde indirilmesinin piyasada büyük bir değişikliğe yol açmayacağını belirtiyor. Eğilmez, faizlerin tek başına piyasadaki dengesizlikleri çözecek bir araç olmadığını ve yapısal reformların da bu süreçte devreye girmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye’nin yüksek riskli bir ülke olarak değerlendirildiği bir ortamda, yalnızca faiz indirimleriyle ekonomide kalıcı iyileşmeler sağlanmasının mümkün olmadığını düşünüyor.
Talep Patlaması Bekleniyor mu?
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, Türkiye’de yüksek reel faiz oranlarının var olduğunu ve faizlerin hızlı bir şekilde düşürülmeyeceğini belirtiyor. Murat, faizlerin çok hızlı bir şekilde düşmediği sürece konut ve otomobil piyasalarında ani bir talep patlaması beklemediğini ifade ediyor. Türkiye’deki tüketicilerin kredi faizlerinin yüzde 1’in altına inmeden büyük çaplı talepler yaratmayacağını belirten Murat, fiyatların şu anda zaten çok yüksek olduğunu ve bu nedenle faiz indirimlerinin kısa vadede fiyatlara yansımayacağını öngörüyor.
Faizler Düşerse Fiyatlar Artar mı?
Faizlerin düşmesi, genel anlamda kredili konut ve otomobil satışlarını artırabilir. Özellikle 2020 yılında, düşük faizli kredilerin sunulduğu pandemi sürecinde, konut satışlarının son 10 yılın zirvesine ulaştığı gözlemlenmişti. TÜİK verilerine göre, 2020 yılında konut satışlarının yaklaşık yüzde 46’sı kredili satışlarla gerçekleşti. Oysa 2024 yılı itibarıyla bu oran yüzde 9’a kadar gerilemiş durumda. Bu durum, düşük faizlerin kredili satışlar üzerindeki etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor.
Mevcut Durumda Faiz Oranları
Merkez Bankası verilerine göre, konut kredisi faizleri şu anda yüzde 43,48, taşıt kredisi faizleri ise yüzde 49,60 seviyelerinde. İhtiyaç kredisi faiz oranları ise yüzde 72,24 ile oldukça yüksek seviyelerde bulunuyor. Bu rakamlar, 2020 yılında faizlerin çok daha düşük olduğu dönemde, konut kredisi faiz oranlarının yüzde 9,99 seviyesinde olduğunu gösteriyor. O dönemde konut satışlarında yaşanan patlama, faizlerin önemli bir etken olduğunu gözler önüne seriyor.
Talep ve Fiyat Dengesi
Eğer faiz oranları düşerse, talep artışı nedeniyle konut ve otomobil fiyatlarında bir yükseliş olabilir. Ancak uzmanlar, faizlerin hızlı bir şekilde düşmemesi ve tüketicilerin sadece ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kullanması durumunda ani bir fiyat artışı beklemiyor. Bu nedenle, faiz indirimlerinin etkileri daha çok uzun vadede görülebilir.