Donald Trump Çin’e Yine Yüklendi: %100 Ek Tarife Geliyor
ABD Başkanı Donald Trump, mevcut %30 tarife üzerine Çin’den ithal edilen tüm ürünlere ek %100 tarife uygulayacağını duyurdu. Bu kararın 1 Kasım veya daha erken yürürlüğe gireceği belirtildi. Açıklama, iki ülke arasındaki ticaret ateşkesinin ardından büyük bir gerginliğin yeniden ortaya çıkmasına yol açtı.
Trump, Truth Social üzerinden paylaştığı mesajında, “Amerika Birleşik Devletleri, Çin’e halihazırda ödedikleri tarifelerin üzerine %100 ek tarife uygulayacaktır. Ayrıca, 1 Kasım’dan itibaren tüm kritik yazılımlar için ihracat kontrolleri devreye girecektir,” ifadelerini kullandı.
Nadir Toprak Elementleri ve Çin’in Tepkisi
Trump’ın açıklaması, Çin’in kritik nadirdünyadan gelen elementler üzerindeki ihracat kontrollerini artırmasıyla doğrudan bağlantılı. Bu elementler, elektronik üretiminde hayati önem taşıyor. Trump, bu nedenle bu ay yapılması planlanan Xi Jinping ile görüşmeyi iptal etti.
Bu hamle, piyasalar tarafından olumsuz karşılandı. Dow Jones 878 puan düşerek %1,9 gerilerken, S&P 500 %2,7 ve Nasdaq %3,5 değer kaybetti. Yatırımcılar, tüketiciler ve şirketler, Trump’ın tehditlerinin her zaman uygulanmayabileceğini bilse de büyük bir endişe taşıyor.
ABD ve Çin’in Ekonomik Bağımlılığı
ABD ve Çin, dünya ekonomisinin en büyük iki aktörü olarak birbirine bağımlı. ABD, Çin’den yüz milyarlarca dolarlık ürün ithal ediyor ve Çin, Amerikan ihracatında önemli bir pazar. Özellikle elektronik, giyim ve mobilya, ABD’nin Çin’den aldığı başlıca ürünler arasında.
Trump, CEO’ları üretimi ABD’ye taşımaya zorladı; ancak son dönemde, iş dünyasının yaptığı yatırımlarla yaklaşımını yumuşattı. Öte yandan, Çin’in misillemeleri ve ABD’nin uyguladığı tarifeler, iki ülke arasındaki ticaret gerilimini sürekli canlı tutuyor.
Geçmişteki Tarife Hamleleri ve Etkileri
Trump, geçmişte Çin’e uyguladığı 145% tarifeler ile ticarette neredeyse ambargo uygulamış, ardından elektronik ürünlerde %20 muafiyet tanımıştı. Bu adım, ABD ekonomisine verdiği zararın farkında olunduğunu gösteriyordu.
Mayıs ayında, iki ülke tarifeleri düşürerek, karşılıklı ticari bağımlılığı yeniden gözler önüne serdi. Çin, ABD ihracatına uyguladığı tarifeleri %10’a, ABD ise Çin’den gelen ürünlerde %30’a indirdi. Sonuç olarak her iki ülke borsaları yükseldi.
Ticaret Gerilimi ve Gelecek Riskler
Trump, Çin’in “aniden” ticaret düşmanlığı başlattığını iddia etse de gerçekte bu durum aylarca birikmişti. ABD, Çin’in nadirdünyadan gelen manyetik malzeme arzını artırmasını sağlamak istiyordu. Ancak, çeşitli anlaşmaların ihlal edildiğini belirten Trump, teknoloji ihracatına kısıtlamalar getirdi ve Çin’e misilleme yaptırdı.
Çin ve ABD arasındaki ticaret savaşının nereye varacağı belirsiz. Trump, tarifeleri artırma konusunda sınır tanımıyor, Xi Jinping ise misillemeler konusunda geri adım atmıyor. ABD’de mahkemelerin vereceği kararlar, bu sürecin kontrolünü sınırlayabilir, Çin tarafı ise herhangi bir kısıtlamayla karşı karşıya değil.
