İSO Türkiye İmalat PMI Ağustosta 47,3’e Yükseldi: Daralma Yavaşladı
İmalat Sektöründe Ağustosta Yavaşlama Daha Ilımlı Görüldü
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI ağustos ayı verilerini açıkladı. Endeks, 47,3 seviyesine yükselerek temmuzda kaydedilen 45,9 seviyesinin üzerine çıktı. Her ne kadar 50 eşik değerinin altında kalarak sektördeki daralmanın sürdüğünü gösterse de, bozulmanın hızı son aylara göre belirgin şekilde yavaşladı.
Sektör genelinde talep ortamındaki durgunluk, yeni siparişlerde düşüşe yol açmaya devam etti. Ancak bu azalış, şubat ayından bu yana ölçülen en düşük seviyeye geriledi. Böylece, üretimdeki daralmanın şiddeti de son altı ayın en düşük hızında kaydedildi.
İhracat Siparişlerinde Zayıf Seyir Devam Etti
Anket sonuçlarına göre, yeni ihracat siparişlerinde düşüş sürerken bu alandaki gerileme toplam siparişlerden daha hızlı gerçekleşti. Üretimdeki zayıflama ise devam etmekle birlikte temmuza kıyasla daha yavaş ilerledi.
Özellikle Nisan 2024’ten bu yana devam eden zayıflama eğilimi, ağustosta da sürdü. Firmalar iş yüklerinin azalmasına paralel olarak istihdamda keskin düşüş yaşadı. Bu gerileme, 2020 yılından beri ölçülen en yüksek oranlardan biri oldu.
Satın Alma Faaliyetleri ve Stoklarda Azalma
Ağustosta firmalar, satın alma faaliyetlerinde hız keserek temkinli davranmayı tercih etti. Bu durum, girdi stoklarının azalmasına yol açtı. Ayrıca, nihai ürün stokları da üst üste ikinci kez düşüş gösterdi.
Girdi maliyetleri ağustosta sert bir artış kaydetti. Türk lirasındaki değer kaybı, hammadde maliyetlerini yukarı taşırken, bu baskı firmaları satış fiyatlarını artırmaya yöneltti. Buna rağmen, nihai ürün fiyat enflasyonu 2025’in başından bu yana en düşük seviyesine indi.
Sektörel Görünüm: Tekstilde Rekor Düşüş
İSO Sektörel PMI raporuna göre, takip edilen 10 sektörden sekizinde üretim yavaşladı. Ancak ana metal sektöründe Nisan 2023’ten bu yana en güçlü büyüme kaydedilirken, ağaç ve kağıt ürünleri sektöründe de beş ay sonra ilk artış görüldü.
Buna karşılık, tekstil sektörü hem üretim hem de yeni siparişler açısından en zayıf performansı sergiledi. Bu sektörde istihdam, anketin başladığı 2016’dan bu yana en yüksek oranda azaldı. Benzer şekilde, kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektörlerinde de istihdam kayıpları rekor seviyelere ulaştı.
Öte yandan, makine ve metal ürünleri ile ana metal sektörü istihdamını artırmayı başardı. Bu tablo, imalat sanayinde sektörler arası ayrışmanın devam ettiğini ortaya koydu.
Girdi Fiyatları Sektörleri Zorluyor
Çoğu sektörde girdi fiyatları temmuza kıyasla daha hızlı arttı. Ancak ağaç, kağıt ve deri ürünleri sektörlerinde en düşük maliyet enflasyonu ölçüldü. Hatta bu sektörlerde, nihai ürün fiyatlarının gerilemesi dikkat çekti. Özellikle ağaç ve kağıt ürünlerinde fiyatlar Kasım 2019’dan bu yana ilk kez düşüş gösterdi.
Buna karşılık, makine ve metal ürünleri sektöründe satış fiyatları en hızlı artışı kaydetti. Bu tablo, farklı sektörlerin enflasyon baskısına karşı farklı tepkiler verdiğini ortaya koydu.
Uzman Yorumu: Zorlu Koşullar Ama Umut Veren Sinyaller
S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, Türk imalatçıların ağustosta zorlu koşullarla mücadele etmeye devam ettiğini belirtti. Harker, “İstihdamda keskin bir düşüş yaşansa da üretim ve siparişlerdeki daralmanın hız kesmesi umut verici. Bu eğilim sürerse yılın sonlarına doğru daha parlak bir tablo ortaya çıkabilir” değerlendirmesinde bulundu.

