Portekiz 3 Yıl İçinde 3. Kez Erken Seçime Gidiyor: Krizin Perde Arkası

Portekiz’de 11 ay önce kurulan azınlık sağ hükümeti, Başbakan Luis Montenegro’nun yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya kalmasının ardından Meclis’te yapılan güven oylamasında yeterli desteği alamayarak düştü.

Tarihi Bir Olay: Portekiz’de 48 Yıl Sonra Hükümet Güvenoyuyla Düştü

• Portekiz parlamentosunda yapılan güven oylamasında 142 milletvekili “hayır”, 88 milletvekili “evet” oyu kullandı. Hükümet güvenoyu alamayarak düştü.
• Portekiz’de demokrasiye geçişten bu yana hükümetin güvenoyu ile düşmesi ikinci kez yaşanıyor. İlk benzer olay 1977 yılında meydana gelmişti.
• Azınlık hükümeti, Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratlar tarafından kurulmuştu. Ancak hükümet, parlamentoda muhalefet partilerinin desteğini kaybetti.

Montenegro’nun Hakkındaki Yolsuzluk İddiaları

• Başbakan Montenegro, 2022’de PSD lideri seçildikten sonra hisselerini eşi ve çocuklarına devrettiği Spinumviva adlı aile şirketinin devletle iş bağlantıları nedeniyle yolsuzluk iddialarına maruz kaldı.
• Şirketin Portekiz’deki büyük otel ve kumarhanelerin imtiyazlarını elinde tutan Solverde firması ile bağlantılı olduğu ve Montenegro’nun bu şirketin yasal temsilcisi olarak 2018-2022 yılları arasında devletle yapılan müzakerelerde rol aldığı iddia edildi.
• Solverde şirketi, 4 Mart’ta, yolsuzluk iddiaları sonrası Spinumviva ile olan sözleşmesini iptal ettiğini açıkladı.

Meclis’te Siyasi Kriz: Güvenoyu Neden Geri Çekilmedi?

• Başbakan Montenegro, hükümetin siyasi krizi aşabilmesi için güvenoyu isteme yoluna gitti.
• Ancak ana muhalefetteki Sosyalist Parti (PS), Başbakan hakkında 15 günlük Meclis Araştırma Komisyonu kurulması şartıyla güven oylamasının geri çekilmesini talep etti.
• Montenegro bu teklifi reddetti ve yapılan oylamada hükümeti düştü.

Üç Yılda Üçüncü Kez Erken Seçime Gidiliyor

• Portekiz, son üç yıl içinde üçüncü kez erken genel seçimlere gitmek zorunda kalacak.
• Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’nın 11 veya 18 Mayıs tarihlerinde erken seçim kararı alması bekleniyor.
• Portekiz basınındaki anketlere göre yaşanan siyasi krizden Sosyalist Parti’nin (PS) oylarını artırarak çıkması bekleniyor.

Montenegro Tekrar Aday Olacağını Açıkladı

• Montenegro, yaptığı açıklamada yeniden başbakan adayı olacağını duyurdu.
• Ancak ana muhalefet lideri Pedro Nuno Santos, Montenegro’nun krizden sorumlu olduğunu belirterek, onun yeniden aday olmasına karşı çıktı.

Portekiz’deki Siyasi Kriz Nasıl Başladı?

• Kasım 2023’te eski Başbakan Antonio Costa’nın adı bir yolsuzluk soruşturmasına karışınca istifa etti ve 10 Mart 2024’te erken seçim yapıldı.
• Montenegro liderliğindeki PSD, azınlık hükümeti kurarak göreve başladı.
• Ancak hükümet, parlamentodaki desteğini zamanla kaybetti ve muhalefet partileri güvenoyu sürecini başlattı.

Portekiz’de Siyasi Gelecek: Hangi Parti Öne Çıkıyor?

• Ana muhalefetteki Sosyalist Parti (PS), anketlerde yükselişte ve erken seçimde birinci parti olabileceği tahmin ediliyor.
• Aşırı sağcı Chega partisi, azınlık hükümetine daha önce dışarıdan destek verse de güven oylamasında karşı oy kullandı.
• Seçim sonrası siyasi denklemin nasıl şekilleneceği belirsizliğini koruyor.