Cidde Görüşmeleri: ABD ve Ukrayna Barış İçin Anlaşabilecek mi?
ABD ve Ukrayna yetkilileri, Rusya-Ukrayna savaşını durdurmak amacıyla Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde bir araya geldi. Ancak iki ülke arasındaki görüşmelerin temel amacının Ukrayna’nın barışa yönelik kararlılığını test etmek olduğu belirtilirken, Rusya toplantıda yer almadı.
Görüşmelerin, Moskova’ya düzenlenen büyük çaplı insansız hava aracı (İHA) saldırısından kısa bir süre sonra gerçekleşmesi, taraflar arasındaki gerilimi daha da artırdı.
ABD ve Ukrayna Heyetleri Cidde’de Buluştu
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, Ukrayna Devlet Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ve Savunma Bakanı Rustem Umerov başkanlığındaki heyetle iki saat süren bir görüşme gerçekleştirdi.
Görüşmeler sonrası açıklama yapan Waltz, “O noktaya yaklaşıyoruz” diyerek, sürecin ilerlediğine dair işaret verdi.
Rusya toplantıya katılmadı ancak Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, ABD’nin görüşme sonuçlarını Moskova’ya bildirmesini beklediklerini açıkladı.
Öte yandan, ABD’nin Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff’un önümüzdeki günlerde Moskova’yı ziyaret etmesi planlanıyor.
Moskova’ya Yönelik İHA Saldırısı
Görüşmelerden birkaç saat önce Ukrayna, Moskova’ya yönelik savaşın en büyük insansız hava aracı saldırılarından birini gerçekleştirdi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Moskova bölgesinde 91 İHA’nın düşürüldüğünü ve ülkenin diğer bölgelerinde 240’tan fazla İHA’nın hedef alındığını duyurdu.
- Moskova bölgesinde en az üç kişinin öldüğü, 18 kişinin yaralandığı açıklandı.
- Ukrayna ordusu Moskova’daki bir petrol rafinerisini ve Orel bölgesindeki bir petrol üretim istasyonunu hedef aldığını bildirdi.
Rusya da misilleme olarak Ukrayna’nın sivil ve askeri hedeflerine yüzlerce İHA saldırısı düzenledi. Ukrayna hava kuvvetleri, Rusya’nın bir gecede 126 İHA ve bir balistik füze fırlattığını açıkladı.
Savaşın Son Durumu
Ukrayna ve Rusya arasındaki çatışmalarda İHA’lar belirleyici hale gelirken, savaş alanında tarafların büyük kayıplar verdiği bildiriliyor.
- Rus ve Ukraynalı kayıpların %70’inin İHA saldırılarıyla gerçekleştiği belirtiliyor.
- Ukrayna’nın Rusya’nın ele geçirdiği toprakların üçte ikisini geri aldığı ancak Rusya’nın Donetsk bölgesinde saldırılarını artırdığı ifade ediliyor.
ABD ve Ukrayna Arasındaki Gerilim
ABD-Ukrayna ilişkileri, son dönemde yaşanan gelişmelerle daha karmaşık bir hale geldi.
- ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance, geçtiğimiz aylarda Zelenski’yi ABD’nin desteğine yeterince minnettar olmamakla suçlamıştı.
- Ukrayna, ABD ile ilişkilerini düzeltmek için Avrupa müttefiklerinden destek alıyor. Fransız ve İngiliz yetkililerin, Ukraynalı heyete Amerikalılarla nasıl konuşmaları gerektiği konusunda koçluk yaptığı iddia ediliyor.
Ukrayna’dan Acil Ateşkes Önerisi
Ukrayna, Cidde’deki toplantıda havada acil ateşkes önerisi sundu. Kiev yönetimi, Moskova’nın da aynı şekilde bir anlaşmaya varması halinde Rusya’ya yönelik uzun menzilli saldırıları derhal durduracağını duyurdu.
- Fransa ve bazı Avrupa ülkeleri tarafından desteklenen bu plan, savaşın kalıcı çözümüne yönelik ilk adım olarak değerlendiriliyor.
- Ukrayna, ABD’den askeri yardımı ve istihbarat desteğini yeniden başlatmasını talep ediyor.
Ukrayna’dan Taviz Beklentisi
ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın savaşı sona erdirebilmesi için 2014’ten bu yana Rusya’nın kontrolüne geçen bazı topraklardan taviz vermesi gerektiğini öne sürüyor.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, savaşın sona ermesi için tarafların karşılıklı tavizler vermesi gerektiğini belirterek “Rusya’nın da hangi konularda ödün vereceğini görmek zorundayız” dedi.