İstanbul Çöl Tozu Etkisi Altına Giriyor: Açık Hava Aktiviteleri Azaltılmalı
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul’un bugünden itibaren Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozunun etkisi altına gireceğini ve bu durumun hava kalitesini olumsuz etkileyebileceğini açıkladı.
Toros, çöl tozlarının atmosferde yoğunlaşmasının özellikle solunum yolu hastalıkları olan bireyler için risk oluşturduğunu belirterek, “Açık hava aktivitelerinin azaltılması faydalı olacaktır” dedi.
Çöl Tozu Türkiye’yi ve Avrupa’yı Kapladı
Bahar aylarının gelmesiyle birlikte, Sahra Çölü ve Kuzey Afrika’dan atmosfere karışan tozlar hava akımlarıyla Avrupa ve Türkiye’ye taşınıyor. Prof. Dr. Toros, bu durumun doğal bir süreç olduğunu ancak özellikle sıcak ve rüzgarlı havalarda çöl tozu miktarının arttığını vurguladı.
Toros, yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
“Sayısal hava tahmin modellerine göre, İstanbul’da çöl tozu etkisi bir hafta boyunca sürecek. Çöl tozlarını araçların üzerinde ve yüzeylerde görebiliriz. Şu anda Güney ve Doğu Avrupa çöl tozuyla kaplanmış durumda ve Türkiye’nin büyük bir kısmında da etkili olacak.”
Gökyüzü Sarı ve Kızılımsı Olacak
Prof. Dr. Toros, çöl tozlarının atmosferin farklı seviyelerinde bulunabildiğini belirterek, bu durumun gökyüzünün daha puslu, sarı ve kızılımsı tonlarda görülmesine neden olacağını ifade etti.
Özellikle güneşin doğuşu ve batışı sırasında havanın sarı, turuncu ve kırmızı renklere bürünmesi, çöl tozunun etkisinin arttığını gösteren belirtiler arasında yer alıyor.
Uzmanlardan Uyarı: Açık Hava Aktiviteleri Azaltılmalı
Çöl tozlarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Toros, tozların içeriğinde ince kum, kil ve mineral parçacıkları bulunduğunu belirtti. Bu parçacıkların atmosfere karışarak hava kalitesini düşürdüğünü ifade eden Toros, özellikle solunum yolu hastalıkları olan bireylerin dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Toros, şu uyarılarda bulundu:
- Astım ve bronşit gibi solunum hastalıkları olan bireyler dışarıda uzun süre kalmamalı.
- Yaşlılar ve kronik rahatsızlıkları olanlar gerekli önlemleri almalı.
- Spor yapanlar ve dış mekanda çalışanlar hava kalitesine dikkat etmeli.
- Yoğun çöl tozu dönemlerinde dış ortamda uzun süre kalmak göz ve cilt tahrişine yol açabilir.
Çöl tozunun etkisiyle birlikte PM10 ve PM2.5 seviyelerinde artış gözlemlendiğini belirten uzmanlar, hassas grupların maske kullanmalarını ve kapalı ortamlarda vakit geçirmelerini tavsiye ediyor.
Çöl Tozu Tarım İçin Doğal Gübre İşlevi Görüyor
Prof. Dr. Toros, çöl tozlarının olumsuz etkilerinin yanı sıra doğaya bazı faydalarının da bulunduğunu belirtti. Özellikle bahar aylarında, çöl tozlarının içerdiği fosfor ve demir gibi minerallerin tarımsal ekosistemler için önemli bir besin kaynağı olduğunu ifade etti.
“Sahra Çölü’nden gelen tozlar, bitkilerin büyümesi için gerekli mineralleri taşıyor ve bir tür doğal gübre görevi görüyor. Bu tozlar, toprağa çökelerek bitkilerin besin ihtiyacını karşılamasına yardımcı oluyor.”
