Gazze İçin Arap Ülkeleri Harekete Geçti: Hamas Hariç Bütün Senaryolar Masada
Mısır öncülüğünde şekillenen ve ABD ile koordineli yürütülen Arap dünyasının Gazze’yi yeniden inşa planı, halkın bölgede kalmasını sağlarken altyapıyı hızla iyileştirmeyi hedefliyor.
Gazze İçin Dört Farklı Yeniden İnşa Planı
Reuters’a göre, Gazze’nin inşası için dört ayrı taslak bulunuyor ve bunlardan biri Mısır’ın girişimiyle Arap ülkelerinin desteğini alan plan. Bu planın en dikkat çeken unsurları:
- Hamas olmadan yeni bir yönetim mekanizması oluşturulması
- Gazze’nin üç insani bölgeye ayrılması
- Su, elektrik ve barınma için 20 büyük kampın kurulması
- On binlerce mobil ev ve çadırın getirilmesi
- Arap ülkeleri ve uluslararası bağışçılar tarafından finanse edilmesi
Gazze’nin Yeniden İnşa Süreci Nasıl İşleyecek?
BBC’ye konuşan Mısırlı yetkililer, BM ve AB’nin de bu plana dahil olduğunu belirtiyor. Plan kapsamında:
- İnşaat şirketleriyle ortak çalışmalar yapılacak
- Gazze halkının inşaat sürecini geçici barınma alanlarında geçirmesi sağlanacak
- Bölgeye yakıt ve inşaat malzemelerinin düzenli girişine izin verilecek
Mısır’ın önerdiği plana göre, Gazze’nin üç ayrı insani bölgeye ayrılması ve her birinde su, elektrik gibi temel ihtiyaçları karşılayacak 20 büyük kampın kurulması öngörülüyor. Ancak, İsrail’in henüz mobil evlerin ve inşaat ekipmanlarının bölgeye girişine izin vermediği bildiriliyor.
Finansman ve Uluslararası Katılım
Gazze’nin yeniden inşası için:
- Arap ülkeleri ve uluslararası bağışçılar tarafından bir fon oluşturulması
- 50 çokuluslu şirketin 18 ay içinde inşaatı tamamlaması
- Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği’nin sürece katılması
öngörülüyor. İsrail ile sınır güvenliği konusunda tampon bölgeler oluşturulması da planın bir parçası.
Hamas ve Silahlı Grupların Geleceği
Hamas’ın Gazze’deki rolü belirsizliğini koruyor.
Mısır’ın planı kapsamında:
- Hamas’sız bir yönetim kurulması
- Altı Gün Savaşı öncesi sınırlarla bir Filistin devleti ilan edilmesi
- Doğu Kudüs’ün Filistin’in başkenti olması
gibi unsurlar yer alıyor. Ancak Hamas, Gazze’nin ulusal bir komite tarafından yönetilmesini kabul etse de, komitenin nasıl oluşturulacağına dair söz sahibi olmak istiyor.
Trump’ın Gazze Planı
ABD Başkanı Donald Trump, Filistinlileri Gazze’den taşıma fikrini savunuyor. Planına göre:
- Gazze, bir turizm merkezine dönüştürülecek
- Filistinliler başka bölgelere taşınacak
- Mısır ve Ürdün’e yardım kesme tehdidi kullanılacak
Ancak Ürdün Kralı II. Abdullah, Trump’a Filistinlilerin topraklarında kalması gerektiğini açıkça belirtti.
Arap dünyası, Trump’ın planını nasıl dengeleyebilir?
- Suudi Arabistan, İsrail ile normalleşmeyi müzakere kartı olarak kullanıyor
- Mısır, Camp David Anlaşması’nı iptal etme tehdidinde bulunuyor
- ABD-Suudi ilişkileri, Arap dünyasının baskı mekanizması olarak kullanılabilir
Sonuç olarak, Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası koordinasyon ve siyasi dengeler belirleyici olacak.