Ukrayna Savaşı Nasıl Bitecek? ABD ve Rusya Barış Müzakerelerine Hazırlanıyor
ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek için diplomatik temaslarını hızlandırırken, Rusya ise ateşkes için taleplerini belirlemeye başladı. Avrupa ülkeleri müzakerelerin dışında kalırken, Ukrayna, Rus tehdidinden korunmak için garanti arayışında. Peki, bu savaş nasıl bitecek?
Trump, Ukrayna İçin Anlaşma Peşinde
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek için diplomatik adımlarını hızlandırdı. Bu hafta Suudi Arabistan’da ABD’li ve Rus yetkililer arasında gerçekleşmesi beklenen görüşmeler, üç yıldır süren savaşın sona ermesine dair beklentileri artırdı.
Ancak süreç oldukça karmaşık. Avrupa ve Ukrayna, Trump’ın Kremlin ile kendi başına bir anlaşma yapmasından endişe ediyor. Putin’in müzakerelere nasıl yaklaşacağı da belirsiz. 2022’de başarısızlıkla sonuçlanan barış görüşmelerinde iki taraf bir anlaşmaya varmaya yaklaşmıştı, ancak şu anki şartlar daha da karmaşık.
Ukrayna’nın Seçenekleri Sınırlı
Ukrayna, Rusya’nın savaş alanındaki son kazanımlarını tersine çevirmek için yeterli askeri güce sahip değil. Bu nedenle bir anlaşma, Ukrayna’nın bazı tavizler vermesini gerektirebilir. Bu da Trump’ın, Putin’in saldırganlığını ödüllendirdiği yönünde eleştirilerle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
Ancak Putin de ekonomik baskılar nedeniyle anlaşma yapmaya istekli olabilir. Savaşın maliyeti Rusya’nın ekonomisini zorlarken, Batı yaptırımlarının gevşetilmesi için bir barış anlaşması Putin’in çıkarına olabilir. Rus ordusu, günde 1000’den fazla asker kaybederken, enflasyon riski artıyor.
Müzakerelerde Kimler Yer Alacak?
ABD Başkanı Trump, Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i bilgilendireceğini belirtti. Ancak Ukrayna, Suudi Arabistan’da yapılması planlanan müzakerelere davet edilmedi.
Avrupa da süreçten dışlanmış durumda. Oysa Avrupa ülkeleri, savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna’ya ABD’den daha fazla yardım sağladı. Ancak Trump yönetimi, Rusya-Ukrayna müzakerelerinde Avrupa’nın bir rolü olmaması gerektiğini açıkladı.
Bölgede Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye, esir değişimi ve Karadeniz’deki seyrüsefer konularında arabuluculuk yapıyor.
Sınırlar ve Toprak Talepleri: Çatışmalar Nasıl Dondurulacak?
Ukrayna, Rusya’nın kontrol ettiği toprakları asla tanımayacağını ilan etti. Ancak Rusya, yalnızca halihazırda işgal ettiği toprakları değil, Ukrayna’nın kontrolündeki bazı bölgeleri de talep ediyor.
Olası bir barış senaryosu, çatışmaların dondurulması olabilir.
- Rusya, ele geçirdiği toprakları elinde tutar ancak yeni saldırılar düzenlemekten vazgeçer.
- Batı, Rusya’nın ilhakını resmi olarak tanımaz ancak ateşkesi kabul eder.
- Anlaşma, toprak meselelerinin ilerleyen dönemde barışçıl yollarla çözülmesini öngörebilir.
Ancak bir sorun var: Kursk meselesi.
Ukrayna, Rusya’nın Kursk bölgesinde yaklaşık 200 kilometrekarelik bir alanı elinde tutuyor. Rusya, Ukrayna’nın bu bölgeyi pazarlık kozu olarak kullanmasını istemiyor. Ancak Ukrayna, Kursk’tan çekilmeyi Rusya’nın vereceği tavizler karşılığında müzakere edebilir.
NATO ve AB: Ukrayna İçin Güvenlik Garantileri
Ukrayna için topraklarını korumak kadar, gelecekte Rus saldırılarından korunmak da kritik.
- Ukrayna, NATO üyeliğini bir güvence olarak görüyor.
- Rusya ise NATO üyeliğini bir tehdit olarak değerlendiriyor ve bu olasılığı engellemek istiyor.
Trump yönetimi, Rusya’nın bu konuda istediğini alacağını ima etti.
Alternatif bir senaryo olarak, Ukrayna’nın NATO yerine Avrupa Birliği’ne katılması gündeme gelebilir. 2022 barış görüşmelerinde Rusya, Ukrayna’nın AB üyeliğine sıcak bakabileceğini belirtmişti.
Güvenlik Güvenceleri ve Barış Gücü Seçenekleri
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, NATO üyeliği gerçekleşmezse, ateşkesi korumak için Ukrayna’ya 200 bin yabancı asker gönderilmesini önerdi.
Ancak analistler, Batı’nın bu kadar büyük bir güç göndermesinin zor olduğunu düşünüyor.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ülkesinin Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduğunu belirtti. Ancak Rusya, Ukrayna’nın askeri kapasitesini yeniden inşa etmeyeceğine dair güvence istiyor.
- Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması
- Yabancı askerlerin ülkeye girişinin yasaklanması
- Cephe hattında uluslararası bir barış gücü konuşlandırılması
Önerilen planlardan biri, hem Rusya hem de Ukrayna tarafından kabul edilebilecek ülkelerden oluşan 7.500 kişilik bir uluslararası gücün konuşlandırılması.
Putin’in Talepleri ve Batı’nın Çekinceleri
Putin, bu savaşı sadece Ukrayna ile ilgili bir mesele olarak görmüyor. Batı’nın Avrupa’daki askeri varlığını azaltmasını ve NATO’nun genişlemesini durdurmasını istiyor.
- NATO’nun Polonya ve Baltık ülkelerinden çekilmesi gündeme gelebilir.
- Bu durum, Rusya’nın daha büyük taleplerle masaya oturabileceğini gösteriyor.
Trump, ABD’nin yurtdışındaki askeri varlığına şüpheyle yaklaştığı için, Rusya’nın bu taleplerine sıcak bakabilir.
Sonuç: Ukrayna İçin Zorlu Bir Müzakere Süreci
Görüşmeler, ABD-Rusya, Rusya-Ukrayna ve Rusya-Avrupa olmak üzere üç farklı diplomatik düzeyde yürütülebilir.
Ancak Putin’in yalnızca Ukrayna ile değil, ABD ile de büyük bir pazarlık yapma arzusu, bir anlaşmanın önünü açabilir.
Putin’in hedefi, yalnızca Ukrayna’daki kazanımlarını güvence altına almak değil, Batı’yı Avrupa’daki güvenlik dengelerini değiştirmeye zorlamak olabilir.
