Japonya’da Hapishaneler “Yeni Huzurevleri” Oldu: Bilerek Suç İşleyenler Var
Japonya, hızla yaşlanan nüfusuyla birlikte cezaevlerinin doğasında radikal bir değişime tanık oluyor. Ülkenin en büyük kadın hapishanesi olan Tochigi Kadınlar Hapishanesi, artık yalnızca mahkûmlar için bir cezaevi değil; aynı zamanda yaşlı ve yalnız bireyler için bir tür huzurevine dönüşmüş durumda.
İçeride Huzurevi Gibi Bir Yaşam
Tochigi Kadınlar Hapishanesi’nin sakinleri, dış dünyadaki yalnızlık ve yoksulluğun yükünden kaçış arıyor. Yaşlı mahkûmlar, gardiyanların yardımıyla yemek yiyor, ilaçlarını alıyor ve temel bakımlarını yaptırıyor. Hatta bazıları, hapishanede “daha istikrarlı bir hayat” bulduklarını ifade ediyor. Mahkûmlardan 81 yaşındaki Akiyo, “Belki de buradaki yaşam benim için en istikrarlı olanıdır” diyerek durumu özetliyor.
“Bilerek Suç İşleyenler Var”
Tochigi’de görev yapan memur Takayoshi Shiranaga, “Bazı insanlar soğuktan veya açlıktan kaçmak için buraya geliyor,” diyor. Hapishanelerde düzenli yemekler, ücretsiz sağlık hizmetleri ve sosyal bir çevre sunulması, özellikle ekonomik sıkıntı çeken yaşlılar için cazip bir ortam yaratıyor. 51 yaşındaki Yoko, “Parası biten bazı insanlar, buraya dönmek için bilerek suç işliyor,” diyerek bu çarpıcı gerçeği gözler önüne seriyor.
Japonya’da Yaşlılık ve Yoksulluk Kıskacı
Japonya’da 65 yaş üstü nüfusun yüzde 20’si yoksulluk içinde yaşıyor. Bu oran, OECD ülkeleri arasında oldukça yüksek. Özellikle hırsızlık gibi suçlar, bu yaş grubunda en yaygın suç türü haline gelmiş durumda. 2022’de yaşlı kadın mahkûmların yüzde 80’inden fazlası hırsızlık suçundan dolayı hapse girmişti. Akiyo gibi mahkûmlar, yetersiz emekli maaşları ve destek eksikliği nedeniyle suça yöneliyor.
Hapishaneler Huzurevine Dönüşüyor
Japonya’nın hızla yaşlanan nüfusu, hapishaneleri fiilen birer huzurevine dönüştürmüş durumda. Tochigi’de gardiyanlar, yaşlı mahkûmların altını değiştirmek, yıkanmalarına ve ilaçlarını almalarına yardım etmek gibi görevlerle meşgul. Shiranaga, “Burası artık suç dolu bir hapishaneden çok bir huzurevi gibi görünüyor,” diyor.
Hapisten Çıkanlar İçin Destek Eksikliği
Hapisten çıkan yaşlılar, toplumda yeterince destek görmedikleri için tekrar suç işlemeye yatkın hale geliyor. Serbest bırakıldıktan sonra tıbbi tedavi ve diğer ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan birçok kişi, hapishaneye geri dönmek için bilerek suç işliyor. Yetkililer, yaşlanan nüfusla birlikte artan bu sorunun çözümü için adımlar atmaya çalışsa da, alınan önlemler yeterli olmaktan uzak görünüyor.
