Merkez Bankası Analizi: Mücevherat İthalatı Zirvede
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Merkez’in Güncesi blogunda yayınladığı analizde, altın ithalatında kota uygulamasının etkilerini ele aldı. Analiz, altın ithalatında düşüş, mücevherat ithalatında ise artış yaşandığını ortaya koydu.
Altın İthalatı Yarı Yarıya Azaldı
TCMB’nin analizine göre, 7 Ağustos 2023’te başlatılan kota uygulaması, işlenmemiş altın ithalatında belirgin bir gerilemeye yol açtı.
- Kota öncesinde 34 milyar dolar olan 12 aylık işlenmemiş altın ithalatı, 2024 Kasım itibarıyla 17 milyar doların altına düştü.
Mücevherat İthalatında Hızlı Artış
Kota uygulamasının ardından, mücevherat ithalatı önemli bir yükseliş gösterdi.
- 2023 Ağustos ayında 1,6 milyar dolar seviyesinde olan 12 aylık mücevherat ithalatı, 2024 Kasım itibarıyla yaklaşık 6,4 milyar dolara ulaştı.
Analiz, toplam altın ve mücevherat ithalatının 2023’te 35,5 milyar dolar seviyesindeyken, kota sonrası dönemde 23 milyar dolara gerilediğini belirtiyor. Ancak ithalat kompozisyonundaki bu değişim, mücevheratın tüketim malı ithalatında ağırlığını artırdı.
Tüketim İthalatında Mücevherat Etkisi
2024’te tüketim malları ithalatında yaşanan canlanma, büyük ölçüde mücevherat ithalatından kaynaklandı.
- 2024 Nisan’da tüketim malı ithalatı %17 artarken, mücevherat ürünleri hariç tutulduğunda ithalat %2 azaldı.
- Mücevherat ithalatı tarihsel ortalamaların üzerinde bir performans sergilerken, işlenmemiş altın ithalatı kota uygulaması nedeniyle geriledi.
Tüketim İthalatında Dönüşüm
Ara malı kapsamındaki işlenmemiş altın ithalatındaki düşüş, tüketim malları kapsamındaki mücevherat ithalatı ile telafi edildi. Ancak, mücevherat dışındaki tüketim malları ithalatının yatay bir seyir izlemesi dikkat çekti.
