Suriye’de Zenobia Ders Kitaplarından Çıkarıldı: Geçmişe Müdahale Tepkisi
Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından geçici hükümetin hızla yaptığı müfredat değişiklikleri, hem öğretmenlerin hem de halkın tepkisine yol açtı. Esad rejimini yücelten ifadelerin yanı sıra, Roma dönemine ait bir kraliçenin de ders kitaplarından çıkarılması tartışma yarattı.
Esad Referansları ve Şehit Tanımı Değiştirildi
Geçici hükümet, eğitim müfredatından Esad yönetimini yücelten referanslar ve İslam öncesi tanrılara ait görselleri çıkardı. Ayrıca “şehit” tanımını değiştirdi; “ülkesi için ölen” ifadesi müfredattan kaldırıldı. Ancak değişiklikler bununla sınırlı kalmadı ve müfredata dair daha geniş çaplı düzenlemeler yapıldı.
Eğitim Bakanlığı Önünde Protestolar
Değişikliklere tepki gösteren öğretmenler, öğrenciler ve sanatçılar, Pazar günü Eğitim Bakanlığı önünde bir protesto düzenledi. Fransızca öğretmeni Rose Maya, “Değişiklikler sadece Esad rejimiyle ilgili unsurlarla sınırlı olmalıydı. Diğer müdahalelere gerek yoktu,” dedi.
Protestocular, “Güç halkındır, halkın üzerinde değil” gibi mesajlar içeren pankartlar taşıdı. Muayid Muflih, milliyetçilik derslerinin tamamen kaldırıldığını belirterek, bunun Esad rejiminin çıkarlarına hizmet ettiği gerekçesiyle yapıldığını iddia etti.
Zenobia Tartışması: Tarihe Müdahale Mi?
Protestocuların dikkat çektiği bir diğer değişiklik, Roma dönemine ait kraliçe Zenobia’nın, üçüncü sınıf İslam Bilimleri kitabından çıkarılması oldu. Bakanlık, Zenobia’nın tarih derslerinden çıkarılmadığını savunsa da, onun İslam öncesi dönemde yaşamış olması nedeniyle İslam Bilimleri kitabında yer almasının uygun görülmediğini belirtti.
Rose Maya, “Zenobia’yı hayali bir karakter olarak tanıtırsak, geçmişimizle olan bağımızı koparırız. Geçmişi olmayanın geleceği de olmaz,” diyerek tepkisini dile getirdi.
Kuran-ı Kerim’deki Çeviri Değişikliği
Tartışmalı bir diğer değişiklik, Kuran-ı Kerim‘in bir ayetinin çevirisinde yapıldı. Eski müfredatta “doğru yoldan uzaklaşanlar” ifadesi kullanılırken, yeni müfredatta bu ifade, “Hristiyanlar ve Yahudiler” olarak değiştirildi.
Protestoya katılan ressam Manwella el-Hakim, “Suriye her zaman tüm dinlere ve inançlara sahip bir ülke olmuştur. Bizi bölecek şeyler istemiyoruz,” dedi. Onun yanında duran emekli gazeteci Ziyad el-Huri, “Ben bir Hristiyanım ve sapkın değilim” yazılı pankartıyla tepkisini gösterdi.
Bakanlık Değişiklikleri Savundu
Geçici Eğitim Bakanı Nazir Mohammad al-Qadri, değişikliklerin gerekli olduğunu savunarak, “Bu düzenlemeler müfredata yönelik bir revizyon değil, Esad rejimini yücelten bazı slogan ve sembollerin düzenlenmesiydi,” dedi. Ancak bu değişikliklerin şeffaf bir süreçte yapılmadığı ve halkın görüşlerinin alınmadığı eleştirileri sürüyor.
Uzmanlar Endişeli
Day After adlı sivil toplum kuruluşunun yöneticisi Mutasem Syoufi, müfredat değişikliklerinin, İslamcı isyancıların dar ideolojik anlayışını dayatmaya çalıştığını savundu. “Bu değişiklikler, yeni hükümetin farklı topluluklardan oluşan bir ülkeyi nasıl yöneteceğine dair endişe verici bir işaret,” dedi.
Geçici hükümetin eğitim reformları aracılığıyla ideolojik bir vizyon oluşturması, ülkedeki farklı dini ve etnik gruplar arasındaki hassas dengeyi zedeleyebileceği endişelerini artırıyor.
